Soykırımı Almanya kıskırtıyor -
Almanya kendi soykırımına ortak arıyor. Ermeni arastırmacıların maddi destegi diasporadan mı geliyor? Hayır. Alman vakıflarından geliyor
Amerika da cıkan roportajda Ataturk Ermenileri oldurduler. Hepsi ipe cekilmeden rahat etmeyecegim diyor. Bu Ataturk un uslubu değil ki
Talat Pasa sabah kalkıp Ermenileri sureyim demedi. Bu devletin mesru mudafaasıydı. Katolik Ermeniler devletin yanındaydı tehcire gitmedi
NEDEN? Murat Bardakcı
Ermeni meselesiyle ilgili tartısmalar sırasında Turk basınında tek ciddi belgeyi Hurriyet gazetesinde Murat Bardakcı yayımladı. Talat Pasa nın not defterlerini bulan Bardakcı İttihat Terakki Partisi nin o zamanki baskanının bizzat kaydettiği tehcirle ilgili rakamları gun yuzune cıkardı. 924 bin Ermeni nin surgune gonderildiğini oğrendiğimiz bu haber tartısmalar yarattı. Cunku Ermenilerin iddiasına gore tehcire bir bucuk milyon insan gonderilmisti. Turk devletinin resmi tezine gore ise tehcirde 400 bin civarında Ermeni olmustu. Murat Bardakcı yla Talat Pasa ya ait butun o belgelerde neler bulduğunu Ermenilerin hangi bolgelerden surgune gittiğini kacının gonderildiği yere vardığını mallarının ne olduğunu konustuk. Talat Pasa nın Kara Kaplı Defteri isimli yazı dizisinde Ermeni mallarını yayımlayacağını anons ettiği halde yayımlamamasıyla da tartısma yaratan Bardakcı Anonsun cıktığı gun beni Turkiye nin her yerinden Hocam gel su mallara bakalım diye aradılar. Sanıyorlar ki Talat Pasa tapuları toplamıs ve bu tapular da simdi bende duruyor. Bir sey bu kadar ucuzlatılmaz. Kızdım yayımlamadım dedi.
Talat Pasa nın kisiselbelgelerinin buyuk bolumu sizde. Belgeleriokuduktan sonra ne olduğuna karar verdiniz 1915 te?
1915 te bir yer değistirme oluyor. Hicbir sekilde soykırım olmuyor. Devlet mesru mudafaa hakkını kullanıyor. Talat Pasa nın baskanlığındaki İttihat Terakki Partisi nin bir Merkezi Umumi si vardı. Devlet o gruptu. Merkezi Umumi de Bahaittin sakir Dr. Nâzım Ziya Gokalp Kucuk Talat Kara Kemal gibi isimler vardı. Tehcir onların kararıdır. Bu kararı alırken Almanlara da danısıyorlar. Cunku yuz binlerce kisinin yerinin değistirildiği cok buyuk bir organizasyon tehcir. Bizimkiler planlama asamasında lojistik bir destek almadan Alman desteği olmadan tek basına yapamazlardı bunu. Biliyorsunuz o donemde Osmanlı da onemli orduların basında Almanlar vardı.
Neden Ermenileri surgune gonderiyorlar peki?
İlkel bir cevap olacak ama... Cunku Ermeniler arkadan vuruyorlar. Talat Pasa bir sabah kalktığında Ben Ermenileri sureyim demedi. Kendimi Ermenilerin yerine koyuyorum bu cok acı bir hikâye ama baska care yoktu. Birinci Dunya Savası na girmissin Ermeniler seni arkadan vuruyor. Bunun uzerine Osmanlı Ermeniler icin gecici bir tehcir kanunu cıkarıyor. 1890 lardan itibaren Anadolu da devamlı Ermeni isyanları vardır. Cunku Ortodoksların hamisi olan Rusya Osmanlı nın icinde kendine muttefik istiyor ve Ermenileri kıskırtıyor. Ceteler kuruluyor sen savasırken cephanen ucuruluyor askerlerin olduruluyor. Ermeniler devamlı Avrupa dan ve Rusya dan kıskırtılıyor. Sason isyanı Zeytun ayaklanması...
Bir kesim de bu isyanların gerceği hic yansıtmadığını mesela Zeytun isyanının az sayıda asker kacağının olayı olduğunu ileri suruyor.
Ermeni isyanlarının yazısmaları Rus arsivinden cıktı. Devletin karsısında gorus ortaya atanların hicbiri Ermeni meselesi icin arsivde calısmadı. Hayatında arsivde calısmamıs Osmanlıca okumayı bilmeyen adam Ermeni meselesinde ahkâm kesemez. Oysa tehciri biz yaptık bizim belgelerimiz birinci derecede kaynaktır. Yabancı diplomatların raporları Amerikalıların cektiği uc-dort film ikinci ucuncu derece kaynaklardır. Ayrıca bunlar arsive giremediklerini de soyleyemezler. Bir tanesi cıksın soylesin. yok oyle bir sey.
Ermeniler nerelerden hangi bolgelerden surgune gidiyor?
Olay cıkan bolgedeki Ermeni yi gondermisler. Ankara Erzurum Adana Halep Bitlis Bursa Diyarbakır Sivas Trabzon Elazığ İzmit Samsun Afyon Balıkesir Kayseri Maras Niğde Konya gibi olay cıkan yerleri temizlemisler. Ama bolge olduğu gibi bosaltılmamıs bir kısmı kalmıs. Taner Akcam ın dediği gibi Edirne den surgun yok. Bunlar Trakya sınırındaki buyuk nufus hareketlerini Balkan multecilerini Ermeni meselesinin icine oturtmaya calısıyor. Ben Talat Pasa nın defterini gazetede yayımladığımda bunlar benden Edirne rakamlarını e-mail lerle istediler.
Sorunun Doğu da olduğu soyleniyor. Niye İzmit Bursa gibi Batı daki Ermeniler de suruluyor?
Doğu da cephedeki askere saldırıyor ikmal yollarını kesiyor. Batı da da askere ve Musluman halka saldırmalar oluyor. Birinci Dunya Savası na girmeden once 6 subat 1914 te Yenikoy Mukavelesi yapılıyor. Van Bitlis Erzurum Elazığ Diyarbakır Trabzon Sivas gibi su anda Anadolu haritasının 22 vilayetini kapsayan bir alandaki ıslahat projesidir bu. Osmanlı nın en zayıf doneminde ozerk Ermenistan kurulmasını kabul eden bu mukaveleye gore buraya Norvecli bir binbası vali gelecekti. Savasa girdikten sonra bu anlasma metni kalmadı. Ama bu mukaveleye dayanarak İzmit te surada burada buyuk olaylar oldu. 27 Mayıs 1915 teki Tehcir Kararı ndan once 24 Nisan 1915 te İstanbul da ve baska yerlerde Ermeni olaylarının destekcisi 200 Ermeni aydını ve Tasnak Partisi nin ileri gelenleri tutuklandı. Bir tek Halide Edip le Ziya Gokalp in cok yakın arkadası meshur besteci Komitas kurtuldu. Onu geri getirdiklerinde delirmis vaziyetteymis. Yıllar sonra Paris te bir tımarhanede oldu. 24 Nisan daki tutuklamalardan bir hafta once Talat Pasa Circle D Orian da son bir toplantı yapıyor. Cunku bunların coğu arkadası onun. Bu hareketlere devam ederseniz benim yapacağım sey yok diyor.
1915 te Anadolu daki Ermenilerin nufusu ne kadar?
Anadolu da o tarihteki Ermeni nufusu tartısmalıdır. simdi Patrikhane nin verdiği sayılar baska bizim resmi sayılar baska Talat Pasa nın verdiği sayılar baska. Talat Pasa Artı eksi yuzde 20 dikkate alınırsa Anadolu da bir bucuk milyon Ermeni yasıyordu diyor. Resmi sayı ise 1 milyon 200 bin olduğunu soyluyor. Patrikhane iki milyon olduğunu iddia ediyor. Ermeniler Tehcir sırasında bir bucuk milyon Ermeni olduruldu diyor. Talat Pasa ise 924 bin 158 kisi tehcir edildi diyor.
Surgune gonderilen Ermenilerin kacı oluyor kacı kurtuluyor?
Onu hic kimse bilemez. Bendeki Talat Pasa nın evrakında su vilayetten gelen telgrafa gore su kadar Ermeni vasıl olmustur diyor. Bu konuda hicbir zaman total bir sey yapılmadı bu sayılar yayımlanmadı. Dolayısıyla kacı oldu kacı gonderildiği yere vardı bilemiyoruz. Cunku Osmanlı arsivindeki sevk defterleri acıklanmadı ve bunları kimse gormedi. Sevk defterlerinin olduğu sadece yazısmalardan biliniyor.
Surgun emriyle birlikte İttihatcıların o zamanki istihbarat orgutu Teskilat-ı Mahsusa ya da oldurme emri gittiği ileri suruluyor. Boyle bir emir var mı sizce?
Yok oyle bir sey. Cunku tehcirin maksadı bu değil. Devletin Ermenileri oldurelim diye bir kararı politikası yok. Savas bitene kadar gecici olarak gondereceğiz diyor. Oyle olmasa adam baskenti temizler. İstanbul da dokunmamıslar hicbirine.
İstanbul dunyanın gozu onunde yabancıların yasadığı bir yer olduğu icin temizlenmemis olabilir mi?
Savasta kimse bir yerin gozler onunde olup olmadığına bakmaz. Diğerleri goz onunde değil miydi? Maksat temizlik değil tehlikeli bolgeyi bosaltmak.
İstanbul da da ayaklanmalar olduğunu soyluyorsunuz. İstanbul tehlikeli bolge sayılmamıs mı?
Ama o ayaklanmalar bastırıldı. Kumkapı ayaklanması 1906 da oldu. Ayrıca 24 Nisan 1915 te İstanbul da ileri gelenleri suruldu. Boyle bir emir varsa gostersinler. Tehcir Kararnamesi nin mantığına aykırı bu emir. Yahudi jenosidi değil ki bu. Bambaska bir sey.
Sizce tehcir emrini veren Talat Pasa nın asıl amacı neydi?
Savas sonuna kadar cephedeki ordunun arkasını sağlama almaktır. İcerideki sivillerin guvenliğini sağlamaktır. Talat Pasa nın amacı gecici tehcirdir. Samimi bir kararname bu. Ermeniler Anadolu da her yerde İzmit te Balıkesir de Muslumanlara saldırıyor.
Eğer tehcir geciciyse Ermenilerin malları mulkleri binaları toprakları garanti altına alındı mı?
Sadece militan isadamlarının malları musadere edildi. Tehcir Kararnamesi nin mal mulk namusa dikkat edilecek diye ekleri vardı. Bu uygulandı. Tehcir 1915 Mayısı nda basladı sekiz- dokuz ay surdu. Emirlere uymayan 1397 asker 1916 da kurulan askeri mahkemelerde kotu muameleden ve yağmadan yargılandı mahkûm oldu.
Surgune gidecek Ermeniler hangi olcuye gore belirlendi? Bir bolgede tum Ermeniler mi yoksa suclu gorulenler mi surgune gonderildi ?
Bazı bolgelerde hepsi gonderiliyor bazı bolgelerde ise bir miktar kalıyor. Belli bir coğunluğu goturup halka ve askere saldırmayacak tehlikesiz bir azınlık bırakmak mantığı olabilir bu. Ama su var. Katolik Ermeniler gitmedi. Onlar devletin yanındaydı.
Doğu cephesinde Rus kuvvetlerine yardım eden Ermenilerin sayısı kactı? Surgune gonderilen 924 bin insandan ne kadarı Osmanlı ordusuyla catısmaya girmisti?
Bilemezsiniz. Ama potansiyel tehlike gozukuyor. Cunku Ermeniler devlet kurmayı dusunuyor. Ozerklik bağımsız devletin ilk adımıdır. Esat Uras ın 1950 de yazdığı Tarihte Ermeni Meselesi kitabında Rus elcilerle Ermeniler arasındaki yazısmalar var. Bugun nasıl Diyarbakır da PKK devletine izin verilmemesi icin her turlu tedbir alınırsa o zamanın sartlarıyla da bu tedbir alınmıstır. 60 bin Katolik Ermeni dısında Gregoryen Ermeni nufus Rus yanlısıydı. 1850 lerden beri Rusya Slav Ortodoksların ve Gregoryenlerin hamisidir. Asıl hukumdar onlar icin Sultan Hamit veya Sultan Resat değil Car dır.
Gecen hafta konustuğum Taner Akcam bir bolumu suc isledi diye bir ırkın tumunu cezalandıramazsınız dedi. Katılıyor musunuz?
Katılmıyorum. sartlar lehimize değisinceye kadar bir bosaltma operasyonudur bu. Cezalandırma değildir.
Kendi tebanı askerinin intikamından bile koruyamıyorsan bu cezalandırma değildir de nedir?
Psikolojik seydir. Tehcir 20 sene boyunca olanların bir sonucudur. Ben Ermenilerin hepsi yolda hastalıktan oldu demiyorum ama halkın psikolojisini de dikkate almak lazım. Zamanında Ermeni saldırılarında yuzbinlerce Musluman olmus. Ermeni kafilelerine intikam icin de silahlı halk saldırıyor. Annesi babası Ermenilerce oldurulen asker de bazen olduruyor. Halkın saldırısında olenleri makul karsılayacaksınız. Orada olum kacınılmazdı.
Niye?
O donemde refah devleti icinde değilsiniz savas durumu icindesiniz. suna karar vermeniz lazım. Turk Musluman halka saldırılsın cephedeki asker olsun biz bugunun kavramıyla insan haklarına saygılı olalım ve bir sey yapmayalım mı deyeceksiniz? Yoksa once devletin asli unsurunu kurtarmayı mı dusuneceksiniz? Bence doğru karar verdiler. En buyuk Ermeni kıyımını ilk buyuk Ermeni surgununu mezhep farkı yuzunden 11 inci yuzyılda Bizans yaptı. Bizans Ermenileri Van dan alıp Anadoluya yayıyor. Haclı Seferleri sırasında da Haclılar onları Sivas tan alıp guneye indiriyor. Ermenilerin Adana ya gitmeleri de boyledir. Daha once Anadolu da Ermeni yoktu. Ermeniler maalesef tarihte hep baskalarına calıstılar alet oldular komsularla isbirliği yaptılar. Bu kadar sanatkâr entelektuel bir millet ama bir hulyayla en ufak bir kıskırtmaya kapılıyor.
Yuzbinlerce insan olduğune gore ortada soyle ya da boyle İttihatcıların islediği bir suc var. Biz niye bu sucu bu kadar ihtiraslı bir sekilde benimsiyoruz?
Bir kere ortada insanlık sucu yok. Cunku kasıt yok. 1915 te baska care yoktu. Ben bu konuda taraf değilim. Talat Pasa nın defterini yayımladığım icin iki taraf da bana kopurdu. Ermeniler kufrediyor cunku onlar bir bucuk milyon oldu diyor. Talat Pasa ise Tehcire 924 bir kusur gonderdim diyor. Obur taraf ise 400 500 bin oldu diyor. Bakın... Soykırım cok ağır bir seydir. Bir milletin uzerine surulen bir lekedir. Kimse Turkiye ye soykırım lekesini suremez. Bu iddia nereden cıktı? Bugun kabul edilmis en onemli soykırım Yahudi soykırımıdır. Butun Ermeni arastırmacıların maddi desteği nereden geliyor? Diaspora dan mı? Hayır. Alman vakıflarından geliyor. Niye? Cunku Almanya kendi soykırımına dunyada ortak arıyor. Turkiye ye yonelik soykırım suclamalarını baslatanlar Almanlardır. Bu konuda yazan bircok Turk un destekcisi Alman vakıflarıdır.
Ataturk un Ermeni meselesine bakısı neydi?
Ermeni meselesi konusunda Ataturk un kendi ağzından tek bir lafı yok. Anlatılanlar ikinci ucuncu dereceden seyler. Ataturk un bu konuda yazılı tek bir seyi var o da Amerikan gazetesinde Emile Hilderbrand imzasıyla cıkmıs bir demeci. Konusu İzmir suikastı olan roportajda Ataturk Zavallı Ermenileri oldurduler. Hepsi birden ipe cekilmeden rahat etmeyeceğim diyor. Bu Ataturk un uslubuna uymuyor. Ben arastırıyorum Hilderbrand isimli bir gazeteci bulamadık. Aslında Ataturk un Ermeni meselesine bakısının tek cevabı verdiği mallardır. Ataturk Ermenilerin oldurduğu devlet adamlarının ve memurlarının ailelerine buyuk maas bağladı onlara el konulan Ermeni mallarını kendi imzasıyla verdi. Talat Pasa nın karısı en yuksek maaslardan biri olan vatan-ı hizmet aylığı alıyordu. Merkezi Umumi uyelerinin esleri ve Teskilat-ı Mahsusa nın onemli mensuplarının hanımları da vatan-ı hizmet aylığına bağlandı. En yuksek maası da Enver Pasa nın kızı Mahpeyker Hanım aldı.
Tarihi gercekler hep tartısılacak bir meslektasınız olarak size baska soru sormak istiyorum. 1915 te Ermenilerin basına gelen Turklerin basına gelmis olsaydı bugun tavrınız ne olurdu? Bu bir karsılıklı oldurme der ve unutur muydunuz?
Turkiye ve Ermenistan iliskileri gelisse de Ermenilerin de Turklerin de hafızasından yasananları silemezsiniz. İki taraf acısından da cok kotu seyler yasandı. Bu isin psikolojik boyutu. İsin bir de siyasi boyutu var ki bunun cozumu icin iki sey gerekli. Ermeniler Biz Turkiye yi arkadan vurduk demek zorundalar. Bunu diyemezler. Turkiye de Sen beni arkadan vurdun. Ben de orayı temizledim. Olenler de oldu diyemez. Demeleri icin asırlar gecmesi lazım. Ayrıca Ermeni meselesi bazı kesimler icin bir gecim ve sohret kaynağı. Diaspora cozume karsı cıkacaktır cunku diasporada bu isten para kazananlar var. Bizde de karsı cıkanlar olacaktır. Cunku ortulu odenekten suradan buradan devletin bazı fonlarından bu is icin para alıp hicbir seye yaramayan yayın yapan adamlar var.
NOT: Taner Akcam roportajında bazı hata ve eksikler vardı. Falih Rıfkı Atay ın Ataturk e ait anısı Dunya gazetesinde 17 Aralık 1967 de yayımlandı. Radikal Turk kanat İttihat Terakki de yonetimi 1913 te ele gecirdi. Roportajdaki polis mudurunun ifadesi Morgenthau nun gunluğunde yer aldı.
Bu haber kaynağından gelmektedir.
Haber metninde yer alan görüşler haber kaynağı () ve yazarına ait olup,
bolsohays.com sitesi haber hakkında herhangi bir görüş üstlenmemektedir.
Opinions expressed are those of the author(s)-(). They do not purport to reflect the opinions or views of bolsohays.com