Ermeni soykırım iddialarına karsı Sn. sukru Elekdag ın Mavi Kitap a iliskin onerisi cok isabetli. Ana muhalefetin girisimi ve hukumetin de destegiyle bu kitabı propaganda malzemesi ilan etmesi icin Meclis İngiliz parlamentosuna ortak bir cağrı yapacak. I. Dunya Savası sonunda isgalci guc olan İngiltere gercekleri en iyi bilen ulke. Westminster bugune kadar Ermeni olaylarının soykırım olduğunu kabul etmedi. Hatta Ankara daki İngiliz Buyukelciliği iki yıl once yayımladığı bir basın bildirisinde soykırım tezinin gecersizliğini ortaya koydu. Ote yandan iddiaların Turk-Ermeni tarihcilerden veya bilim adamlarından olusacak bir komisyonda incelenmesi onerisini Ermenistan Dısisleri Bakanı hemen reddetti. Ermeniler tum tarih ve arsiv calısmalarının tamamlanmıs olduğunu; sonucun dunya tarafından kabul edildiğini; sorunun soykırımı inkâr eden Turkiye den kaynaklandığını soyluyorlar. Ermenilerin tek amacı Turkiye aleyhine propaganda ise bu tutumu anlamak mumkun. Ama bu propaganda sonucu AB nin (veya Amerika nın) bize baskıyla soykırımı kabul ettirebileceğini dusunmemeleri lazım. Buna mukabil Turkiye ortak bir girisimin sonucunu gayet tabii kabul edecektir. Boyle bir is icin BM uygun değil. Bu iyi niyetli onerileri yapanlar BM yi pek tanımıyorlar. BM Guvenlik Konseyi ancak uluslararası barıs ve guvenliğe tehdit olusturan konuları ele alabilir. 90 yıl evvelki olaylar bu cerceveye girmiyor. 1985 te tartısılan Whitaker raporu vesilesiyle BM insan hakları sisteminin ne kadar yetersiz kaldığını gorduk. UNESCO ve AGİT in de konuyla ilgilenmek istemediğini biliyoruz. Demek ki ortak bir calısma zemini olusturmak icin cabalarımıza devam etmemiz gerekiyor. Ancak bu konunun gorunduğunden cok daha teknik olduğunu bilmeli ve ilk bakısta akla uygun gelen her oneriyi seslendirmekten kacınmalıyız. Gelelim mea culpa cephesine. Halil Berktay 7 Mart gunu Milliyet te cıkan mulakatında ozetle Ermenilerin sırf Ermeni oldukları icin tehcir edildiği; tehcirin bir etnik temizlik olduğu; etnik temizliğin bugun soykırım sayıldığı; (katliamlara iliskin) gizli emirlerin arsivlerdeki belgelerden daha onemli olduğu iddiasında bulundu. Bildiğim kadarıyla Berktay ın olayların tarihi yonune iliskin yayımlanmıs bir eseri yok. Daha da vahim olan soykırım hukukunu da bilmediği halde hukuki bir değerlendirme yapmaktan cekinmemesi. Soykırım Sozlesmesi 2. maddeye gore bir grubu sırf o grup olduğu icin (yani baskaca bir gerekce olmadan) yok etme amacıyla islenen fiiller soykırıma giriyor. Nitekim Yahudiler baska bir neden olmadan yani sırf Yahudi olduklarından yok edildiler. Ermeniler Doğu Anadolu da kendi devletlerini kurmak icin isyan ettiklerinden Rus ordularıyla isbirliği yaptıklarından Turk ve Muslumanlara saldırdıklarından tehcir edildiler. Bu surecte taraflar sivil katliamı yapmıslarsa soykırıma değil baska suc kategorilerine girer. Etnik temizlik kavramı Bosna-Hersek olayları sırasında ortaya cıktı. Hukuki bir niteliği yok. Silahlı guclerin yerlesik nufusu bir baska yere surmek icin saldırmasıyla baslayan sivil hedefleri yakıp yıkma korunmasız sivilleri oldurme ve ırzlarına gecme gibi eylemleri tanımlamakta kullanılıyor. Lahey deki Eski Yugoslavya Mahkemesi bu tarz etnik temizliğe savas sucu veya insanlığa karsı suc muamelesi yapıyor. Tek istisna Krstic davası. O da cok farklı. Etnik temizlik bircok yonuyle duzenli bir olgu olan tehcire değil 19. yuzyılda Turklerin Balkanlar ve Kafkaslardan atılmasına benziyor. ICC nin 1998 tarihli Roma Statusu nun 7. maddesi tehciri insanlığa karsı suc sayıyor. Ama Cenevre Sozlesmeleri ne ek 2. Protokol un 17. maddesine gore askeri gereklilik varsa suc olusturmuyor. Ote yandan Berktay ın Ermeni olaylarına iliskin hemen tum arsiv belgelerinin zaten gizli yani sifre muhaberat olduğunu bilmemesi de garip. Nihayet her turlu elestirinin ustunde olduğu giderek anlasılan basınımızın soykırım tartısmalarına dalmak icin ici icini yiyen mumtaz mensupları acaba konuyu biraz calısabilirler mi?