Turk-Ermeni gerilimi azaltilmali -
Hristiyan Birlik Partilerinin Turkiye raportoru Ruprecht Polenz Deutsche Welle ye verdigi roportajda Turkiye-Ermenistan iliskilerinde gerilimin azaltilmasini istedi.
Almanya da ana muhalefetteki Hristiyan Birlik partileri Ermeni soykirimi iddialarinin 90 nci yildonumunde konunun Berlin de de gundeme gelmesini sagladi.
Muhalefet Turkiye nin tarihiyle yuzlesmesinin saglanmasi icin Berlin in gereken adimlari atmasini talep eden bir onerge verdi. Hristiyan Birlik Partilerinin Turkiye raportoru Ruprecht Polenz DW Turkce Servisi Sefi Baha Gungor un sorularini yanitladi:
Her yil 24 Nisan bazi Ermeniler tarafindan soykirim gunu olarak anilir. Ermeni soykirimi iddialari her ne kadar uzerinde tarihciler tarafindan uzlasma saglanamamis da olsa tartisilmaya devam ediyor. Osmanli Devleti nde yaklasik 1 5 milyon Ermeninin sistematik bir sekilde katledildigi iddialari bu yil 90 nci yilina girdiginden bu yondeki faaliyetler giderek artiyor. Iddialar Almanya da da gundemde. Alman hristiyan birlik partileri Alman hukumetinin Turkiye yi Ermeni sorunu konusunda dusunce ozgurlugunu saglamaya ve Ermenistan la iliskilerini normallestirmeye zorlamasini talep eden bir onerge sundu.
- Hristiyan birlik partileri CDU/CSU nun Turkiye raportorusunuz ve bu gorevinizle Turkiye´yi yakindan tanima sansina da eristiniz. Simdi sizin grubunuz sizin imzanizla da Alman hukumetine bir onerge sundu. Bu onergede hukumete Turkiye´yle Ermeni sorununda daha yakin temasta bulunmasi arzunuzu dile getiriyorsunuz ve hukumetten Turkiye´ye tarihiyle yuzlesmesi gerektigini soylemesini istiyorsunuz.. Neden bu onergeyi simdi verdiniz?
POLENZ: Gerekceli sebepler var. Ilk once Almanya da bu konuya egilmesi gerekiyor. Bunu simdi yapmamiz elbette ki gelecege yonelik. Cunku Turkiye ile Ermenistan arasindaki bir komsuluk catismasi bolgedeki stabilite icin bir tehlike olusturuyor. Ve Avrupa Birligi´ne uyelik muzakerelerinde uye ulkelerin komsu ulkeleriyle olan gerginligini en aza indirimesi sart.
- Turkiye´nin bu konudaki karsi tutumu yeni degil. Onergede eger Turkiye Avrupa yolunda adim atmak istiyorsa barisma fikriyle uzlasmasi gerektigi yazili. Turkiye Avrupa Birligi´yle yillardir yakin bir iliski icerisinde. Ve simdi Turkiye´nin onune yeni kriterler konuluyor.
POLENZ: Biz bu konunun uyelik muzakerlerinde ya da tum bu surecte bir kriter oldugunu soylemedik. Biz sadece Avrupa´da Avrupa Birligi´ne uye ulkelerde insan haklari ve hatirlama kulturunde belirli bir anlayisin olduguna dikkat cekmek istedik. Yani Avrupa devletlerinin de insan haklari konusunda yaptigi hatalar oldu. Ben ilk once kendi ulkemde yani Almanya´da 1933 ile 1945 yillari arasinda yasadigimiz olaylari dusunuyorum. Ozellikle bu donemde yahudilerin katledilmesi politikasi buna bir ornek. Ayrica bircok Avrupa ulkesinin somurgecilik gecmisini dusunuyorum. Avrupa ulkeleri aci bir durum ve kendi tarihlerinde bir kara sayfa dahi olsa bile bu tarihcesinin hesabini veriyor. Severek yapmiyor Avrupa ulkeleri bunu. Ve bu konuda Turkiye nin de tarihteki kara sayfasini kabul etmesi gerektigi dusuncesindeyiz. Cunku simdiki zamanda sadece gerceklerle ve samimiyetle yapilan hatalar ancak boyle telif edilebilir.
- Onergede neden soykirim kelimesini kullanmadiniz?
POLENZ: Biz bunu bilerek yazmadik. Biz biraz once de saydigim gercekleri siraladik. Bu gercekler ornegin Sir Arnold Tormby tarafindan tesbit edilmis. Soykirim kelimesini toplam bir degerlendirme olusturdugu icin kullanmadik. Soykirim kelimesini kullanmaktan duygularin yukselmesine ve antipati olusmasina neden olabilecegi kuskusuyla vazgectik. Bu nedenle biz gercekleri siraladik ve bu gerceklerin tartisilmasini istiyoruz?
- Soykirim kelimesini kullanmadiginiz halde Turkiye´den siddetli tepkiler geldi. Turkiye nin Almanya Buyukelcisi Mehmet Ali Irtemcelik de Turkiye´nin gecmisine iftira atildigini bu onergenin Almanya´da yasayan Turk toplumuna bir hakaret oldugunu ve onergeyle Turkiye ve Almanya arasindaki iyi iliskilerin zarara ugrayabilecegini soyluyor.
POLENZ: Bu boyle degil. Sunu soylemekte umarim bir mahsur yoktur. Onergeyi verenlere ve belki de tarihcilere kufur etmekle savunma pozisyonuna girmektense Turk buyukelcisinin onergede yazili olan gercekleri red edip etmedigini bilmek isterdim ve buna karsi hangi agumanlarla karsi ciktigini ogrenmek isterdim. Maalesef su an da Turkiye´de bilimsel yani tartisarak bu sorularda bir sonuca varma imkani yok cunku daha kisa zaman once bu konuyla ilgili konusmak bile cezalandiriliyordu. Simdi de bu konuyu yabanci kaynak destegiyle yani ornegin yabanci vakiflarin bu konuya el atmasi bile cezalandiriliyor. Biz bu onergeyle Turkiye´nin bu konudaki sorunlari tartisabilmek icin dusunce ozgurlugu garantisi vermesini istiyoruz. Ve boylece eminim ki supheler ve ornegin Turk hukumeti tarafindan one surulen karsi argumanlar degerlendirilir ve taktir de edilir.
- Buyukelci ayrica bu konunun neden simdi gundeme geldigini ve konuyu neden hristiyan birlik partilerinin iktidarda oldugu donemde konu edilemedigini soruyor. Siz hukumetteyken de bunu yapabilirdiniz diyor. Ayrica bu olayin 80. inci yilida vardi. O zamanlarda sizin partiniz hukumet partisiydi. O zaman yapmadiginizi neden bugun yapiyorsunuz?
POLENZ: Kanimca gecmiste konu ihmal edilmis. Bu nedenle hakli bir kritik onceden de yapilabilirdi. Fakat buyukelci bunu one suruyorsa o zaman ben de en azindan 10 yil sonra olmaktansa simdi olmasi daha iyi oldu diyebilirim.
- Sayin Polenz siz neden bu onergeyi imzaladiniz?
POLENZ: Biliyorum Turk arkadaslarim icin bu cok hassas bir konu. Ben bilincli bir sekilde bu onergeyi imzaladim. Cunku Turkiye´nin Avrupa Birligi surecine acik olan ve uyelige karsi cikmayan bizim gibi insanlar partimizde azinlikta ve bu kisilerin Turkiye´den tarihini acik bir sekilde tartismasi gerektigini beklediklerini gostermek istedim.
Baha Gungor
Kaynak : Deutsche Welle
Bu haber kaynağından gelmektedir.
Haber metninde yer alan görüşler haber kaynağı () ve yazarına ait olup,
bolsohays.com sitesi haber hakkında herhangi bir görüş üstlenmemektedir.
Opinions expressed are those of the author(s)-(). They do not purport to reflect the opinions or views of bolsohays.com