Ekumenik İstanbul Patrikligi nin Adıdır -
Fener Rum Patrikhanesi Basın Sozcusu Peder Dositeos İstanbul Patrikligi nin 451 yılından bu yana ekumenik unvanı bulundugunu soyluyor. Prof.Koker ekumenik unvanını yasaklayan ne bir yasa ne yonetmelik ne de uluslararası belge olduğuna isaret ediyor
Fener Rum Patrikhanesi Basın Sozcusu Peder Dositeos Ekumenik yeni bir sıfat değildir Turkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra yani 1923 den sonra olusmus bir sıfat da değildir diyor.
Amerika Birlesik Devletleri (ABD) Buyukelcisi Eric Edelman ın rezidansında duzenlenen yemeğe Fener Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos un ekumenik unvanıyla davet edilmesiyle baslayan ekumenik tartısmaları konusunda acıklamalarına basvurduğumuz Peder Dositeos tum dunyanın İstanbul Patrikliğini ekumenik sıfatıyla bildiğine isarete ederek Biz bunu Turkiye dısında her yerde kullanıyoruz; kilisenin icinde kullanıyoruz; ancak kamusal hayatta kullanmıyoruz diyor.
Peder Dositeos ekumenik tartısmasının neden simdi gundeme getirildiği konusunda Bunun yorumu cok zor. Ancak Amerikan Buyukelcisi Ekumenik Patrik diye yazmıs davetiyede. Biz Turkiye de kullanmıyorduk. Onlar kullanmıslar; bundan cıktı değerlendirmesi yapıyor.
Laik bir cumhuriyette bir devletin bir kilisenin adına karısması tuhaf bir sey değil mi diye soran Peder Dositeos ekumenik unvanını neden simdiye dek Turkiye de kamusal alanda kullanmadıkları konusunda da Kullanmayın diye ne bir kanun ne de bir yonetmelik yok. Yalnız arzu edilen birsey olmadığını hissediyorsunuz kilise olarak; o yuzden kullanmadık yanıtını veriyor.
Lozan da ekumenik konusunda madde yok
Atılım Universitesi oğretim uyelerinden Prof. Dr. Levent Koker de aynı sekilde basında yazılıp cizilen ve ekumenik sıfatının Lozan Antlasmasına aykırı olduğu seklindeki ifadelerin yanlıslığına isaret ediyor.
Lozan da ekumenik sıfatına iliskin herhangi bir madde yok. Ekumenik unvanının kullanılmasını yasaklayan herhangi bir yasa maddesi yonetmelik veya uluslararası bir belge de yok diyen Prof. Koker Yalnızca Fener Patriği nin Turk vatandası olması gibi bir zorunluluk var. Bu da 1923 tarihinde İstanbul Valiliği nin yazdığı bir tezkereden kaynaklanıyor
Hukuki anlamda bu belgenin oneminin de oldukca az olduğunu ifade eden Prof. Koker Ekumenlik meselesi yanlıs tartısılıyor. Bu aslında dini bir sıfat; siyasi polemiğe getirilebilecek bir konu değil değerlendirmesi yapıyor.
İstanbul Patrikliği tek ekumenik Patriklik
Fener Rum Patrikhanesi Basın Sozcusu Peder Dositeos sozcuk anlamı evrensel olan ekumenik unvanının tarihsel ve ruhani anlamını kısaca soyle anlatıyor:
* 451 senesinde Doğu Roma İmparatorluğu zamanında Kadıkoy de ki o zamanki adı Halkidon dur dini konuları konusmak uzere toplanmıs olan ekumenik bir konsey (conseil) cercevesinde o zamanın İstanbul Patrikliğine ekumenik unvanı verilmistir. Bu demektir ki nasıl ki İskenderiye Patriği İskenderiye Kudus Patriği Kudus Patriği ise aynı sekilde İstanbul Patrikliği de İstanbul Ekumenik Patriğidir.
* Bu ekumenik unvanının Bizans İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu ve Turkiye Cumhuriyeti zamanında hicbir zaman politika ve siyasetle ilgisi olmamıstır ve bugune kadar suregelmistir.
* Yalnız Turkiye Cumhuriyeti zamanında bu kelime istenmemis olması nedeniyle Turkiye icinde yaptığımız herhangibir dini toren ve faaliyette kullanmadık; ama butun dunya İstanbul u Ekumenik İstanbul Patrikliği olarak tanıyor.
* Turkiye de Fener Rum Patrikhanesi diyoruz. Hane ev anlamına gelen bir sozdur. Patriğin evi yani. Esasında İstanbul Patrikliği dir.
* Ortodoksluk icinde tek ekumenik unvanını tasıyan Patriklik İstanbul Patrikliğidir. Atina ve Rus kiliseleri bizimle mektuplasınca ekumenik unvanını kullanır.
Ekumenik sıfatının evrenselliğini anlamak lazım
Ekumenik unvanının dunyadaki Ortodoksların evrensel liderliği anlamına geldiğini soyle anlatıyor Peder Dositeos:
* Dunyadaki Ortodoks kiliseleri yerel kiliselerdir. Bulgar Romanya Rus kiliseleri gibi yerel kiliselerdir ve bulundukları memlekete bağlı kiliselerdir.
* Bu yerel kiliseler dısında yasayanlar bizim Patrikliğe bağlı olduklarından dolayı İstanbul ekumenik unvanını alır.
* Pratik bir misal verirsek... Kuzey ve Guney Amerika da yasayan butun Ortodokslar oranın Baspiskoposuna ve oranın Baspiskoposu da İstanbul a bağlıdır; dolayısıyla İstanbul Patrikliğinin muminidir. Bu bir evrenselliktir.
Politika ve devletle ilgisi yok
Ekumenlik unvanının yalnızca ruhani bir liderliğe tekabul ettiğini belirten Peder Dositeos Bunun yerel politikayla hicbir alakası yoktur diyor ve ekliyor:
Ekumenik unvanının Vatikan dan farkı var. Vatikan bir devlettir. Aynı zamanda Roma Katolik kilisesini temsil eder. Bizim boyle bir durumumuz yok. Vatikan da ekumenik unvanı kullanınca yalnızca İstanbul Patriğini kasteder.
Prof. Dr. Levent Koker de Ekumenik sıfatı verilirse Patriklik Vatikan olur; bu bir devlettir gibi olayı baska turlu kullanmak isteyenler olduğuna isaret ediyor:
Onlar yine bu konuyu kasıyacaklardır. Kasısınlar. AB nin Turkiye de azınlıklarla ilgili duzenlemeler yeterli değil ve bir bolumu hayata gecirilmedi diye bir elestirisi var. Konuyu o cercevede değerlendirecek olursak biraz soğukkanlı olmamız lazım
Bu haber kaynağından gelmektedir.
Haber metninde yer alan görüşler haber kaynağı () ve yazarına ait olup,
bolsohays.com sitesi haber hakkında herhangi bir görüş üstlenmemektedir.
Opinions expressed are those of the author(s)-(). They do not purport to reflect the opinions or views of bolsohays.com