Turkiye ile Ermenistan arasındaki iliskilerde iki husus on plana cıkmakta ve ulkelerin dıs politikalarında belirleyici olmaktadır. Ermenistan ın sozde Soykırım iddiaları ve Karabag politikası. Sovyetler Birligi nin dağılmasından sonra Turkiye-Ermenistan iliskileri bu iki kavramın golgesinde gelismistir. Bunlardan ilki yani sozde soykırım meselesi Ermenistan hukumetleri ve Diaspora iliskilerine bağlıdır ve yaklasık 130 yıllık bir gecmise dayanır. Karabağ sorunu ise Sovyetler Birliği nin dağılması sonrasında Kafkasya daki gelismelere bağlı olarak Ermenistan ın Azerbaycan toprağı olan ve icerisinde Ermenilerin de yasadığı Dağlık Karabağ bolgesini isgali ile ortaya cıkmıstır ve yaklasık 15 yıllık bir gecmise dayanır. Ermenistan Kafkasya coğrafyasında bu coğrafyanın icinde bulunduğu karısık durum nedeni ile adeta hapsedilmis bir ulke konumundadır. Onun bu konumu Ermenistan ekonomisine halkının sosyal refahına ve dıs politikadaki sekillendirmelerine olumsuz etki yapmaktadır. İssizlik ve fakirlik dolayısı ile halkının onemli bir kısmı basta Rusya olmak uzere cesitli ulkelerde gocmen konumundadır. Gun gectikce Ermenistan ic ve dıs siyaset bakımından Rusya ya yaklasmaktadır. Bu durum dunya konjonkturunu de yakından ilgilendirmektedir. Bu konjonkture bağlı olarak Turkiye-Ermenistan iliskileri ozellikle son gunlerde yeniden gundeme getirilmektedir. AB ilerleme raporlarında Turkiye nin Ermenistan ile iliskilerine atıfta bulunularak Ermenistan sınır kapısının acılması ve iki ulke arasındaki iyi iliskilerin baslamasının dile getirilmesi ile Ermenistan ın 2005 yılı butcesi hazırlıkları asamasında Butce taslağına sozde soykırım tabirini değistirerek koyması tesaduf değildir. Veya Turk basının da cıkan haberlerde yer aldığı gibi bayram edilecek bir durum hic değildir. Bu tamamıyla bir senaryonun uygulanmaya konmasıdır. Peki nedir bu senaryo? Ermenistan Hukumeti Parlamentoya gonderdiği 2005 Butce Tasarısında Soykırım icin odenek ayırmadığı gibi Turkiye ye Osmanlı doneminde islenmis Ermeni soykırımını kabullendirmek hukumetin ilk oncelikli dıs politika hedefi değildir. Oncelikli olan Turkiye ile olan iliskilerin duzenlenmesi İran ve Gurcistan ile iliskilerin derinlestirilmesidir ibaresini koyarak uluslararası kamu oyuna biz bir adım attık simdi sıra Turkiye de dedirtmek istemektedir. Boylece ikinci adım Turkiye den beklenecek ve basta AB BM ve ABD olmak uzere bir cok ulke bu konuda Turkiye uzerinde baskı kuracaktır. Ermenistan ın bu adımı karsısında Turkiye den beklenen adım nedir? Ermenistan ile iliskilerinde ileri surduğu Karabağ on sartını kaldırmak ve gumruk kapılarını acarak Ermenistan ın dunya ile bağlantısının kurulmasını sağlamak. Oncelikle sunu belirtmek gerekir ki Ermenistan Butce tasarısında soykırıma odenek ayırmamakla diaspora ile iliskilerini kesmis olmayacaktır. Bunu su veya bu sekilde mali durumuna bağlı olarak ortulu butceden gerceklestirebilir. Kaldı ki tasarıda ifade edildiği sekliyle Ermenistan Hukumeti soykırım tezinden ve Turkiye ile iliskilerinde bunu bir sorun olmaktan cıkarmamakta sadece diplomatik kelime oyunları ile oncelikli olmaktan cıkardığını beyan etmektedir. Ayrıca Ermenistan ın basında bulunan Robert Koceryan ın bu gune kadar bu konuda izlediği politikalar bellidir. Kocaryan ın ani bir değisimle bu politikasından vazgecmesini beklemek esyanın tabiatına aykırı bir husustur. Değistiğini farz etsek bile Ermenistan ı bu adımı uluslararası iliskilerin tanziminde Turkiye icin net getirileri olmayan psikolojik bir rahatlamadan oteye gitmez ve Ermenistan a da bir sey kaybettirmez. Buna karsılık Turkiye nin atacağı Karabağ tezi ve gumruklerin acılması noktasındaki iki asamalı adım Turkiye ye cok sey kaybettireceği gibi Ermenistan a da maddi ve manevi alanda kazanclar sağlayacaktır. İleriye yonelik olarak Ermenistan ın Kafkasya daki konumunu guclendirecektir. Konuya bu cerceveden bakmak gerekir. Konu ajanslara dustukten sonra Turkiye Azerbaycan ve dunya basının gundemine geldi. Ozellikle Turk ve Azeri medyası bu durumu Ermenistan ın politikasında koklu bir değisiklik olarak kamuoylarına yansıtmak istediler. Bu husus bir Turk atasozunden esinlenerek ortaya koyduğumuz Erivan ın koyunu sonra cıkar oyunu mantığı ile AB ve diğer ulkelerden gelecek baskıları dikkate alacak sekilde algılanmalıdır.