Ermenistan ın Dinî Azınlıklar Politikası Demokrasi ve İnsan Haklarına Aykırıdır Ermenistan 21 Eylul 1991 de bagımsızlıgını ilan ettikten sonra Aralık 1988 depreminde insani yardımlarda bulunan ve daha sonra ulkede faaliyetlerine devam eden dinî teskilatlara karsı ciddi baskılar uygulamıstır. 1995 yılına kadar Anayasa ve dinî azınlıklar hakkında kanun kabul edilmediği icin dinî azınlıklar burokratların keyfi duzenleme ve uygulamaları ile karsı karsıya kalmıstır. 1995’te kabul edilen Anayasası’nın 15. maddesinde din ayrımı gozetilmeksizin butun vatandasların kanun onunde esit oldukları belirtilmistir. Anayasanın 23. maddesinde butun vatandasların inanc hurriyetine sahip olduğu ancak anayasanın 45. ve 55. maddelerinde belirtilen anayasal duzenin tehlikeye dusmesi hallerinde bu hurriyetin sınırlandırılabileceğinin ifade edilmesine rağmen Vicdan ve Dinî Kurumlar Hurriyeti Yasası Apostolik Ermeni Kilisesinin Ermeni halkının milli kilisesi olduğunu ve onun Ermeni dinî hayatındaki ve milliyetinin korunmasındaki onemini mudrik olarak” ibaresiyle baslamakta ve Ermeni Apostol Kilisesine hukuki ayrıcalık tanımaktadır. Bu yasaya gore: • Dinî orgutun kurulabilmesi icin en az 200 yetiskin kisi bir araya gelmelidir. Kurulus dilekcesi Din İsleri Bakanlığı tarafından onaylanmalıdır. Resmi kaydı olmayan dinî kurulusların Ermenistan’da faaliyeti buyuk olcude sınırlandırılmıstır. Dinî gruplar toplantı mekanları kiralayamaz gazete ve dergi yayınlayamaz ziyaretci vizesi cıkartamaz radyo ve televizyon programı yapamazlar. Ermeni Kilisesi haric diğer dinî grupların kamuya acık alanlarda dinî faaliyet gostermesi ve yurtdısından ziyaretci kabul etmesi Din İsleri Bakanlığı’nın iznine tabiidir. Adalet Bakanlığı’nın acıklamasına gore bugun Ermenistan’da 30 kayıtlı dinî orgut bulunmaktadır. • Dinî kurumların uye sayısının artmaması icin muhtedilik yasaklanmıstır. Yani bir Gregoryanı inancından dondurmenin yasal mueyyidesi vardır. Buna karsılık baska dine sahip kisileri Gregoryanlığa dondurmek ise serbesttir. • Merkezi yurtdısında bulunan dinî orgutler yurt dısından yardım alamazlar. • Ulusal Apostolik Ermeni Kilisesi Ermenistan Cumhuriyeti’nin koruması altındadır. Ermenistan Avrupa Birliği (AB) karsısında aldığı yukumlulukler gereği dinî azınlıklara iliskin politikasını uygulamak icin 12 Ağustos 2002’de Basbakanlığa bağlı bir Din İsleri Konseyi kurmustur. Bağımsızlığının ilk yıllarından Ermenistan’da faaliyet gosteren ancak kayda alınmayan Yehova sahitleri yarı askeri grup olan Yerkrapah (Vatan Bekcileri) uyeleri tarafından zaman zaman siddete maruz kalmıstır. Uzun suren mucadeleden sonra 13 Ekim 2004’te Yehova sahitleri kayda alınmıstır. Bu konuda goruslerini bildiren Basbakan Andranik Markaryan Bir gun bu tarikatlar yanlıs yapacaklardır ve bu bize onları cezalandırma hakkı verecektir. Biz onlara imkan vermeliyiz. Daha sonra ise tarikatlar yasaları ihlal ettiğinde kanun gereğince faaliyetlerini yasaklamalıyız” seklinde acıklamada bulunmustur. Bugun Ermenistan Turkiye’de demokrasi ve insan haklarını sorgulayarak dinî ve etnik azınlık haklarının ihlal edildiğini uluslar arası kamuoyu gundemine tasımaktadır. Turkiye ise Ermenistan’a gerekli cevabı vermek icin sadece Vicdan ve Dinî Kurumlar Hurriyeti Yasası” ve uygulamaları dunya kamuoyunun dikkatine sunarak Ermenistan’ın Turkiye karsıtı propagandasını buyuk olcude zayıflatabilir.