3 Mayıs 2004 Pazartesi ogleden sonra kiliseyle yakından ilgilenen Samatyalı ve Ferikoylu bir grup universiteli genci kabul eden Patrik Mesrob II Hazretleri onların kilise hakkındaki goruslerini dinledi. Genclerimizin sikayet ettikleri konulardan biri de Surp Badarak ın anlasılamayan kendilerine Cince gibi gelen klasik Ermenice diliydi. Gencler soruyordu İbadette guncel Ermenice yi kullanmak mumkun degil mi? Patriğimiz genclerle konusurken bu konudaki dusuncelerini soyle ozetledi: Arkadaslar bir an icin klasik Ermenice yi bir yana bırakalım simdi benimle konusmaya calısırken cağdas Ermenice yi bile cok kotu konusuyorsunuz. Oyleyse sizin mantığınıza gore modern Ermenice yi de bir yana bırakmamız gerekiyor galiba? İki gun once bir din gorevlimizi Surp Badarak ta kullandığı bir kelimeyi yanlıs telaffuz ettiği konusunda uyardığımda da aynı lakayt yaklasımı gordum ve uzuldum. Efendim bir harfin telaffuzuyla ne olurmus zaten bu tarihi dili kim anlıyormus ki?! Halbuki din gorevlilerimiz İncil vaaz etmenin yanı sıra Ermeni milletinin din kulturunu de yasatmakla yukumluler. Surp Badarak kilisemizin en onemli ayinidir. Dunyanın her kosesinde nereye giderseniz gidin bir Ermeni Kilisesi nin kapısından iceri adımınızı attığınızda kelimesi kelimesine aynı Surp Badarak ı dinleyebilirsiniz. Rituel ve muzikte farklılıklar olabilir ancak kullanılan dil ve sozler her yerde aynıdır. Yine dunyanın bircok yerinde Surp Badarak ayinlerinde kilise takvimine gore okunan Kutsal Kitap bolumleri yeni Ermenice yle hatta bazı yerlerde yerel dillerle okutulur. Boylece imanlılar Tanrı Sozu nu daha iyi anlamak olanağını bulurlar. Size istatistik bir bilgi vereyim. Harvard Universitesi ndeki dilbilimcilerden Dr Thomas Samuelian 1980lerde Ermenice dili hakkında linguistik notlardan olusan bir kitap yayınlamıstı. Bu kitapta Surp Badarak ta en sık kullanılan 200 sozden bahsediliyordu. Orneğin surp (kutlu) kelimesi Badarak ta tam 180 kez kullanılmıs. soyle anlatmaya calısayım: Eğer Badarak taki yev (ve) sozunu biliyorsanız / Badarak ın %9.48 ini Eğer sadece 4 kelime biliyorsanız / Badarak ın %20.19 unu Eğer sadece 10 kelime biliyorsanız / Badarak ın %31.81 ini Eğer sadece 18 kelime biliyorsanız / Badarak ın %40.32 ini Eğer sadece 33 kelime biliyorsanız / Badarak ın %50.05 ini lisan anlamında biliyorsunuz demektir. Sizin gibi universitelerde okuyan zeki genclerimiz kucuk bir gayret sarfedip kendi atalarının dilinde 200 kelime oğrendi mi ki bunların ezici coğunluğunu zaten bilirsiniz Surp Badarak ı anlamamanıza olanak yok. Yeter ki değerlerinizi sahiplenmek icin biraz olsun gayret sarf edin. Kabul ediyorum ki bazı reformlara ihtiyac var. Orneğin manastırlarda birbucuk saat suren Surp Badarak İstanbul daki kiliselerimizde bazen ikibucuk saat surebiliyor. Bunun nedeni kilise muziğinin ve ilahilerinin sargavaklar ve korolarımız tarafından gereksizce uzatılması. Bazen kilisede olduklarını unutuyor sahnede konser verdiklerini sanıyorlar. Din gorevlisi sargavaklar (diyakoslar) ve korolar bir araya gelip prova yaparlarsa bu gibi yanlıslar duzeltilebilir. Bazen cocuklarımız ve genclerimiz icin modern Ermenice yle ozel ayinler zaten yapıyoruz. Ancak pazar gunlerinde olduğu gibi kiliselerimizdeki resmi ve olağan ayinlerimize dokunmak sozkonusu olamaz. Kilise yaklasık 2000 yıllık bir kulturdur. Klasik dilimiz de bizim en onemli en derin en ozel en kutsal değerlerimizden biridir. Klasik Ermenice olmazsa bugunku doğu ve batı Ermeni dillerinin gelisimini ve bicimlerini anlamamıza olanak yoktur. Bu gibi oz değerlere dun su ayakkabıyı giydim bugun moda değismis oyleyse bu ayakkabıyı giyeyim dercesine hafif yaklasımlarda bulunmak hic doğru değil. Yenilikcilik ve cağdaslık adına vucudunuzun su veya bu uzvunu cıkarıp atmak kadar aptalca olur boyle bir sey. Benim sizlerden beklentim oz değerlerinizi sahiplenmeniz. Modern ve Klasik Ermenice de bu oz değerlerin en ozleri arasındadır. Bu değerlere lutfen saygıyla yaklasalım. Patrik Hazretlerinin genclerle soylesisi yaklasık uc saat surerken farklı dinlere mensup gencler arasındaki evlilikler vaftiz sartları cemaatin mali kaynaklarının yetersizliği ve eldekilerin doğru kullanılıp kullanılmadığı Patrikliğin kurulus yıldonumu okullarımızdaki eğitim seviyesinin nasıl yukseltilebileceği genclerin yoğunlukla ilgi gosterdikleri diğer konular arasındaydı.