Ermenistan a gitmek icin yola cıktıgımda cok heyecanlıydım. Nasıl bir sehrin beni bekledigini merak ediyordum. Gun ağardığında tum hasmetiyle duran Ağrı Dağı nı gordum. Genis sokakları mağazaları tas binaları ve insanlarıyla Erivan sessiz ve sakin bir sehir. Hayat orada İstanbul daki gibi aceleci değil... Ağrı nın golgesindeki sehir Erivan Ermenistan ın baskentinde cumhurbaskanı ile muhalefet partileri arasındaki gerginlik konusuluyor. Siyasetle en cok yaslılar ilgileniyor. İssizliğin sorun olduğu sehirde yoksulluğu engel gormeyen kadınlar bakımlı olmaya ozen gosteriyor İki saatlik ucak yolculuğundan sonra Erivan a indiğimde hava kararmıstı. İlk gorduklerim; havaalanındaki floresan lambalarının soluk ısıkları kirli duvarlar ve gulmeyen kadın memurlar. Nasıl bir sehirle karsılasacağımın merakı icindeyim. Otele giderken goletlerle karsılasıyorum. Erivan ın iklimi kurak olduğu icin sehrin bazı bolgelerinde suni goletler yapılmıs. Sabah kalktığımda oteldeki odamın manzarasını merak ediyorum. Balkona cıkıp karsımda butun ihtisamıyla ve karlı doruklarıyla Ağrı Dağı nı gorunce cok heyecanlandım. Bu kadar yakın olduğu aklıma gelmezdi. Hemen sağımda Kievyan Koprusu altından bir dere akıyor. Erivan daki ilk gunumu AIDS tedavisi hakkındaki arastırmalarım icin ayırıyorum. Bir yandan da ilk kez gorduğum sokakları merakla izliyorum. Aksam uzeri sokakları dolasıyorum. sehirde dikkatimi ceken ilk sey caddelerin genisliği oluyor. Neredeyse altı seride kadar cıkıyor. AĞRI PARAYA DA DAMGASINI VURMUs Bana ulkesini tanıtmaya hevesli genc kız Araratımız a iyi bak. Her zaman boyle guzel gorunmez diyor. Erivan Ağrı Dağı nın doğusundaki platoda kurulmus. Bes bin 156 metre yuksekliğiyle Turkiye nin en yuksek noktası olan Ağrı Dağı nı neredeyse sehrin her yerinden gorebiliyorsunuz. Ermeniler Ağrı ya Ararat veya Masis diyorlar. Ama onu hayatlarının bir parcası ve hasretleri nin bir sembolu haline getirmisler. Ararat ın izi kendini parti amblemlerinde paralarında hatta en meshur konyaklarında gosteriyor. Ermeniler Nuh Tufanı sonrasında geminin Ararat a oturduğuna kendilerinin de Nuh un oğullarından Hay ın soyundan geldiğine inanıyorlar. Ermenistan ın bugun kendi dillerindeki resmi adı da Hayastan. Ağrı ya olan bu sevginin kokeniyle ilgili; Ermeniler in Hıristiyan dinine gecmeden once tabiata ve puta tapmalarından kalan bir alıskanlık olduğu ve Gregoryan Mezhe bi nin kurucusunun buyuk cabalarına rağmen silinemediği de iddia ediliyor. ERİVAN IN BANGLADEs İ Erivan da Banglades diye bir kısım var. Neden Banglades? diye sorduğumda sehrin dısında ve duzensiz tas binalar olduğu icin yanıtını alıyorum. Bununla ilgili yasanmıs bir hikaye de anlatılıyor; Sovyet doneminde belediye istimlak ettiği arazilerde yasayanlara Banglades bolgesindeki evlerden daire veriyor. Ama ev alacak bir kadın burada yasamak istemiyor. En sonunda Sovyet hukumetine Bana Banglades te bir ev verdiler ama ben daha yakın bir yerde ev almak istiyorum diye yazı yazıyor. Kısa bir sure sonra cevap geliyor Lutfen vatandaslara Sovyet ulkeleri sınırları dahilinde konut verin. Elverissiz araziler halka yazlık diye dağıtılmıs İkinci gun Sevan Golu ne gidiyorum. sehrin Sevan a uzaklığı yaklasık bir saat. Erivan halkı kilometre terimini kullanmıyor. Uzaklık mesafesi saatle olculuyor. Sevan yolunda bulunan Karni den geciyoruz. Burası sehrin yazlık bolgesi. Sovyetler doneminde taslık olduğu icin ekime elverissiz araziler halka yazlık olarak dağıtılmıs. Ama bizim yazlık anlayısımızdan tek bir farkı var; manzara deniz yerine Ağrı Dağı. Paskalya kutlamaları Erivan da bulunduğum gunler Paskalya haftasıydı. Okullar kapalı olduğu icin oğrenciler daha cok sokaklarda geziyor aileleriyle kiliseye gidiyorlardı. Paskalya kutlamaları icin bir okulun musamere programına katıldım. Folklor gosterileri danslar ve koro gelen izleyiciler tarafından ilgiyle izlendi. Siyasetle yaslılar ilgileniyor Ermenistan siyaseti son gunlerde hareketli gunler yasıyor. Ermenistan da politikayla en cok sabahtan aksama kadar kahvede oturan yaslılar ilgileniyor. Emekli banka memuru Garabet Bezanyan 92 yasında. Elindeki iskambil kağıtlarını karıstırırken sesini kısarak cumhurbaskanını elestiriyor. Belli ki ulkesindeki mevcut sisteme kızgın. Bezanyan ile kısa suren arkadaslığım cok sey oğrenmemi sağlıyor. Ermenistan da uzun bir suredir Cumhurbaskanı Robert Kocaryan ile muhalefet arasında bir gerginlik yasanıyor. Buyuk bir gosteri yapmaya hazırlanan muhalefetteki Adalet Bloku ve Ulusal Birlik Partisi ise ortak bir bildiri yayımladı ve mitingin Ozgurluk Meydanı nda gercekleseceğini duyurdu. Ancak mitinge izin verilmedi. Aynı aksam Ermenistan ın birinci kanalındaki haber bulteninde muhalefet liderlerinden Albert Bazeyan İktidarı yasadısı olarak elinde tutan Kocaryan yonetimi siddet ve provokasyona basvuruyor kendi halkına ve Avrupa değerlerine karsı davranıyor diyerek mevcut iktidara yukleniyor. ABD otobus tuplerini fuze sandı Sokaklardaki reklam panoları ise bizimkinden cok farklı. Bizdeki gibi duvarlara yapıstırılan afisler yok. Tam tersi caddelerde duzenli ve buyuk bilboardlar var. Sigaradan ickiye kadar her turlu reklamla karsılasabilirsiniz. Sokaklarda Rus malı otomobillerin yanında BMW ve Mercedes ler de var. En ilginci de otobusler. Eski model otobusler uzerinde tasıdığı iri kırmızı tuplerle calısıyor. ABD uydularla seyrettiği Erivan da fuze tasındığını zannetmis ama isin aslını oğrenmis. sehir yoksul kadınlar renkli ve bakımlı Erivan caddelerinde guzellik merkezlerinin cokluğu dikkati cekiyor. Bazı sokaklarda guzellik merkezleri art arda sıralanmıs... sehrin kadınlarına baktığınız zaman bunun nedenini anlıyorsunuz. İssizlik ve yoksulluk olsa da kadınlar bakımlarına ozen gosteriyor. Ozellikle genc kızlar son moda giysileriyle boy gosteriyor. Her yasta kadın gunluk hayatlarında bile sivri topuklu ve sivri burunlu ayakkabıları tercih ediyorlar. Dar jean ler mini etekler ve deri takımlar kadınların giyim stillerini olusturmus. Renkler ise hep cok canlı. Hazırlayan : Dalida Ozatay Mail : dalida.ozatay@aksam.com.tr