Hatay ın Arsuz İlcesi Belediye Baskanı Fuat Surme Turkiye’nin tek Hıristiyan belediye baskanı. Cogunlugu Musluman olan secmenlerin oylarıyla secilen Fuat Sume Dunya bizi ornek alsın’ diye konusuyor. Baskan Surme laik Hıristiyan’ olduklarını belirterek dinin politikaya karıstırılmasına kesinlikle karsı. Arsuz’da coğu evler kapalı. Ama değerli dostum Mimi Sayek İskenderun’dan gelip evini acmıs. Ascı Mecid’i de ozel olarak cağırmıs. Masanın uzerinde ascı Mecid’in ozel olarak yaptığı yemekler. Humus benim cok sevdiğim yaprak sarması... Yuz yıllık kolonyal evin dort bir yanından Turkce Arapca Fransızca sesler geliyor. Hatay Hıristiyanlarının uc anadili. Ev sahibesi Mimi Hanım yemek odasına davet ediyor konuk ve akrabalarını... Hem Belediye Baskanı Fuat Sume’yi kutlama yemeği hem Paskalya provası sanki... Hepimiz masanın cevresine diziliyoruz. Bugun icin ozel olarak İskenderun’dan gelen Ortodoks kilisesi rahibi Dimitri Yıldırım once Arapca sonra Turkce yemek duası yapıyor: Goklerdeki pederimiz adın yucelsin hukumdarlığın gelsin! Goklerde olduğu gibi yeryuzunde de senin isteğin olsun. Gunluk ekmeğimizi bugun de bize ver bize kotuluk edenleri bağısladığımız gibi sen de bağısla suclarımızı. Bizi gunah islemekten koru ve kotuluklerden kurtar. Amin!’ ATA’NIN TAKDİRİ Arsuz Belediye Baskanı Fuat Sume ile Mimi hısım. Mimi’nin oğlu Nasrullah Fuat Sume’nin kızkardesi Doris ile evli. Mimi Sayek ile Fuat Sume’nin (Sayek) baba tarafı buyuk Sayek ailesinden. Ana tarafı Zirek ailesinden. Zirek ailesinin erkeklerine Abdulhamid Han Devletlu’ Rafatlu’ (?) ve Pasa unvanları vermis devlete hizmetlerinden dolayı. Aynı sekilde Ataturk’un de takdirlerini kazanmıs bir aile... Fuat Sume’nin aile geleneğinde politika var ama kendini bir siyaset adamı olarak gormuyor. Hatay Devleti zamanında milletvekili olan dedesi Kamil Zirek Hatay’ın Turkiye’ye katılması icin olumlu oy verenlerden. Fuat Sume belediyecilikte siyasetin yeri olduğuna kesinlikle inanmıyor. Secilerek geliyoruz ama belediyecilikte siyasetin fazla yeri yok. Bazı Avrupa ulkelerinde vali ve kaymakamlar secimle geliyor. Belediye baskanları universitelerde belediyecilik okumus olan uzmanlar. Siyasetle iliskisi olmayan ozel memurlar bunlar.’ BELEDİYECİLİK EĞİTİMİ Fuat Sume’nin belediyecilik anlayısı tam benim kafama gore ben de ozellikle kucuk yerlerde belediye baskanlarının belediyecilik eğitimi gormus memurlar tarafından yapılmasının daha yararlı olacağını dusunuyorum. Vali kaymakam gibi mulki ámirin bulunmadığı beldelerde... Ustelik Bucak (Nahiye) mudurlukleri de kaldırılmıs... Belediye baskanı mulki ámiri de olacak buraların. sehircilikten anlamayan bayındırlıktan anlamayan insaattan cop ve atık toplamaktan anlamayan ve ustelik iki cumleyi bir araya getiremeyen adamı secimle getirip sen belediye baskanısın diyoruz. Ne yapsın bu adam. Ben kaldırımdan anlamam kardesim asfaltın kalitesinden de anlamam.’ DORT DİL BİLEN BAsKAN Fuat Sume ziraat muhendisi. 1966 İskenderun doğumlu. Ankara Universitesi Ziraat Fakultesi’ni bitirdikten sonra eğitimini ABD’nin Virginia eyaletinde surdurmus. Demek ki İngilizce konustuğu dorduncu dil. Tarım konusunda tam bir uzman. Neleri bilmediğini bildiğine gore bu eksikliğini giderecek kıvrak bir zekaya sahip. Fuat Sume’nin ailesinin bir kanadı Sayekler Arsuz’a ilk yerlesenler. 1574 yılında gelmisler Arsuz’a. Payas’tan gelmisler. Payas uzak değil Arsuz’a. Aile Payas’ta kuyumculukla uğrasıyormus. Sayek de zaten Farsca kuyumcudan geliyor. Yedi erkek kardes. Bunlardan biri galiba bir cinayet isliyor. Kan davasından kacınmak icin Arsuz’a gocuyorlar ve ellerindeki parayı toprağa yatırıyorlar. LAİK HIRİSTİYANIZ Bizim ne zaman Hıristiyan olduğumuzu soruyorlar. Biz bu topraklardaydık zaten. Hazreti İsa’ya ilk inanan Hıristiyanlardanız.’ Fuat Sume’nin yukarıdaki cumlesine dil ici ceviri uygularsam ailesinin İskender İmparatorluğu zamanında; Roma İmparatorluğu zamanında Selcuklu devleti ve Osmanlı İmparatorluğu zamanında bu topraklarda yasadığını soylemek istiyor. Kesinlikle Haclı Seferleri kalıntısı Hıristiyanlardan değiller. Biz laik Hıristiyanlarız dinin politikaya karıstırılmasına kesinlikle razı değiliz. Bazı gazeteciler medya mensupları Siz belki bu duruma alısıksınız ama biz sizi Turkiye’ye ornek olarak sunmak istiyoruz’ diyorlar. Ben bunu da istemiyorum. Turkiye’ye de beni ornek olacak durumum yok. Cunku Hıristiyan olduğum icin herhangi bir din ve ırk ayrımına tabi tutulmadım. Tam tersine aláká gordum... Ornek olacaksak dunyaya ornek olmalıyız. Bizi dunya gormeli!...’ GOC NEDENİ EKONOMİ Soruyorum: Ama Fuat bey buradan Hıristiyan nufusunun goc ettiğini duyuyorum. Mesela yazları Mimi’ye Brezilya’dan ABD’den Avrupa’dan konuklar geliyor. Ozellikle ağustos ayında. Buradan goc etmisler.’ Goc var ama bu gocler herhangi bir din ve ırk baskısı ayrımı yuzunden değil. Daha cok ekonomik nedenlerden dolayı. Ulkenin Musluman nufusu da ekonomik nedenlerden dolayı goc ediyor. İskenderun eskiden cok elit bir sehirdi.’ ARSUZ’UN KUM SAATİNİ TERSİNE CEVİRECEK Fuat Sume Arsuz Belediyesi’ni 30 milyar borcla devralmıs. Bu borc Arsuz gibi bir yer icin para sayılmaz. Ama son on yıl icinde Arsuz’a bir tas konulmadığını soyluyor. Peki Fuat Sume’yi belediye baskanlığına aday olmaya zorlayan durtu ne? Arsuz 1995’te belediye oldu. Belediye olmadan once butun isler yolundaydı. Butun hizmetleri valilik koy hizmetleri devlet su isleri yerine getiriyordu. Belediye gelince bu hizmetler belediyeye kaldı. Arsuz 1990’lara kadar Mersin’den Antep’ten Beyrut’tan Avrupa ve Amerika’dan gelen insanların bulustuğu bir yerdi. Denizi kumu mukemmel sineksiz elit bir yerdi. Belediye oldu her gun geriye gitmeye basladı... Arpaciftlik’e gidin tıpkı bir doğu mezrası... Bir oğretmen tek sınıflı okulda bes sınıfı bir arada okutuyor. Tıpkı elli yıl onceki gibi... Arsuz bir tarım balıkcılık ve turizm kasabası... Artık balık kalmadı turizmin turizme benzer hali yok; tarım ve balıkcılık kooperatifleri bile yok... Bunları yapmak icin bir irade bir oncu irade gerek...’ Fuat Sume’yi belediye baskanı olmaya zorlayan iste bu oncu irade. Arsuz’un kum saatini tersine cevirecek. Dağdaki askeriye yasağının kalkmasının turizmi canlandıracağını soyluyor. Cunku dağda Seydi (Meryem Ana) makamı ve kaynağı var. 15 Ağustos’ta Meryem Ana Bayramı’nda ziyaret edilen bir gece uyuduktan sonra kurban kesilen kutsal bir yer. Sanki bir hac yeri. Yıllardır PKK teroru dolayısıyla yasak bolgeymis. Yasak kalkmıs. Evet bizim Hıristiyanlarımız kurban kesiyor. Demek ki ilk Hıristiyanların torelerini koruyorlar. Arsuz’da ve Hatay’da dini insanlar en doğal haliyle yasıyorlar. Musluman da Hıristiyan da oyle yasıyor. Dort mevsim gibi yağmur gibi ruzgar gibi bereketli deniz gibi... Bireysel ozgurluğun ve laikliğin en dokunulmaz alanı dinsel inanc burada saygı ve sevgi kaynağı... Bu yuzden Arsuz’un Musluman ve Hıristiyan secmenleri Cemaat Secmeni değil Siyasal Secmen... Oyların yuzde 60’ı Muslumanlardan Fuat Sume Hıristiyan secmenlerin yuzde 40’nın kendisine oy verdiğini yuzde 60 oyun Muslumanlar tarafından verildiğini soyluyor. Fuat Sume’yi makamında ziyarete gittiğimizde odada Genc Parti’nin belediye baskan adayı Veysel Tan vardı. Arsuz’un acil sorunlarını konusuyorlardı. Arap Alevisi ve Sayek ailesinin yanında kırk yıldır calısan Ascı Mecid AKP’den belediye meclisine aday olmus. Bir de ailenin yanında calısan Ahraz (dilsiz) sems var. sems’in aileden alevi olması lazım. Sakallı olduğum icin beni papaz sanıyor. sems hanımın kime oy verdiği belli değil. Kimseye soylemiyor. Boylesine bir demokratik ortam var evde ve Arsuz’da. AZINLIK PSİKOLOJİSİ YOK Siz merak ediyorsunuzdur. Bir Hıristiyan nasıl oldu da secildi. Arsuz’a ilk kez bir Hıristiyan belediye baskanı seciliyor ama daha once muhtelif partilerden Hıristiyanlar belediye meclisine secilmisti. DYP’den iki hırıstiyan vardı belediye meclisinde. Belediye meclisinde benimle birlikte 7 uye var. DYP’den 3 uye var. Biri Hıristiyan. Biliyor musunuz bilmem gecen belediye meclisinde bağımsız uyeydim ben...’ Arsuzlu Hataylı Hıristiyanlar Azınlık psikolojisi’ illetinden uzak yasadıkları icin politikaya girmek politikayla uğrasmak secmek ve secilmek cok doğal geliyor onlara... Muslumanlar da zaten oyle dusunuyorlar. SAYILARLA Arsuz Kıslık nufusu: 3.000. Yaz nufusu: 20 bin. Eskiden 30 binmis. Korfez savasından once. Secmen sayısı: 1.602. Secime katılan: 1.400 civarı. Hıristiyan secmen sayısı: 220. Demek ki 1.382 secmen Musluman. Oy dağılımı soyle: CHP: 504 DYP: 363 DSP: 167 Genc Parti: 141 AKP: 23...