Gayrimuslim milletvekilleri -
Osmanlı doneminde 1877 yılında iki kez ve ardından 1908 1912 1914 ve 1919 yıllarındaki secimlerle olusan butun parlamentolarda gayrimuslim milletvekilleri vardı. Cumhuriyet doneminde gayrimuslim yurttaslar diger bir deyisle azınlıklar ilk kez 1935 secimleriyle TBMM ye girmislerdi.
Ataturk un kararıyla dort gayrimuslim aday 1935 te bagımsız (mustakil) milletvekili olarak secildi. Bunlar: Berc Keresteciyan [Turker] (Afyonkarahisar) Doktor Taptas (Ankara) İstamat (Zihni) [Ozdamar]-(Eskisehir) ve Doktor Abravaya [Marmaralı] (Niğde) idi. Aynı milletvekilleri 1939 da yeniden secildiler. Berc Turker ile İstamat Ozdamar 1943 te bir kez daha secilirken Mihal Kayakoğlu (Ankara) ve Avram Galanti Bodrumlu (Niğde) TBMM ye giren yeni gayrimuslim milletvekilleriydi
Soyadı kanunu ile Turker soyadını alan Berc Keresteciyan ın Mustafa Kemal e 19 Mayıs 1919 da Samsun a gideceği sırada Bandırma Vapuru na sabotaj duzenleneceğini haber verdiği rivayet edilir. Berc Turker 1923 secimlerinde İstanbul Ermenileri adına Mustafa Kemal Pasa nın liderliğindeki Mudafa-i Hukuk Grubu nun adaylarını destekledi.
Secimler sırasında Turk-Ermeni Teali Cemiyeti fahri baskanı ve Patrikhane Cismani Meclisi uyesi olan Berc Keresteciyan Temyiz Mahkemesi uyeliğinden emekli Ermeni Patrikhanesi Cismani Meclisi Baskanı Artin Musodicyan ile Gazi Mustafa Kemal Pasa ya bir telgraf cekmisti. Telgrafta Ermeni cemaatinin milletvekili secimlerine vatan evladı sıfatıyla katılacakları ve Mudafaa-i Hukuk adaylarına oy verecekleri belirtilmisti. [İkdam No: 9374 (4 Ramazan 1341/20 Nisan 1339-1923) s.1]
Bir gayrimuslim yurttasın adaylığı ve programı
1935 teki secimle aday olan gayrimuslimlerden biri doktor Taptas tı. Taptas Ankara Valiliği ne ve Belediye Baskanlığı na su telgrafı gondermisti: Asağıdaki yazılı program ve sartlar icinde Ankara vilayeti saylavlığına [milletvekilliğine] namzetliğimi koydum. Namzetliğimi ve programımı ikinci muntehiblere [secmenlere] ve kazalar teftis heyeti reisliklerine bildirmenizi rica ederim.
Programım sudur: Ben azlık mumessili değil Turk ulusuna meb us [milletvekili] olmak istiyorum. Ve buna her zaman sadık kalarak Meclis te calısacağım. Yurdumuzun maddi ve manevi menfaatine sevgili ve kudretli vatanımızın daha ziyade yukselmesine var kuvvetimle calısacağım.
[Ayın Tarihi No:15 (Mart 1935) s.2]
Bu haber kaynağından gelmektedir.
Haber metninde yer alan görüşler haber kaynağı () ve yazarına ait olup,
bolsohays.com sitesi haber hakkında herhangi bir görüş üstlenmemektedir.
Opinions expressed are those of the author(s)-(). They do not purport to reflect the opinions or views of bolsohays.com