AB yolundaki Turkiye nin Kıbrıs meselesini cozumlemesi Ermenilerle iliskileri normallestirmesi gerekiyor. Irak ve Suriye konusunda da Turkiye ye onemli iş duşuyor Başbakan Recep Tayyip Erdogan ın ABD Başkanı George Bush la ele aldıgı dosyalarda Milli Guvenlik Kurulu nun (MGK) talimatlarının dışına cıkmadığı tahmin ediliyor. Amerikan yonetiminin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan la goruştuğu dosyalar Kıbrıs Irak ın bağımsızlığı PKK Ermeni sorunu Suriye ile İsrail arasındaki Turk aracılığı ve bunun dışında iki ulke ilişkileriyle sınırlı olunca MGK bildirisine gore Kıbrıs konusunda BM Genel Sekreteri nin planını dayanak alan ve adanın gerceklerine dayanan cozum esası uzerine kurulu goruşmelerin canlandırılmasına ihtiyac duyulmakta. Adadaki belirgin gercek Turk Kıbrıs ı ile Yunan Kıbrıs ı arasındaki bolunmuşluk. Kofi Annan ın planı uzerine inşa edilmiş olan muzakereler Turk Kıbrıs ının planı reddetmesi -tabii bu Yunan Kıbrıs ının planı onayladığı anlamına gelmiyor- sonrası yaklaşık bir yıldan bu yana sekteye uğramıştı. KKTC kotumser Yunanistan bundan Birleşmiş Milletler in almış olduğu kararları ve Annan Planı cercevesinden farklı bir sunum uretti. Annan Planı nın temelini 1 Mayıs tan once adanın tamamında referandum yapılması ilkesi oluşturuyor. Yalnız Turkiye dışında uluslararası toplumda kimsenin tanımadığı Turk Kıbrıs ının Dışişleri Bakanı Turkiye nin 1 Mayıs tan once Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan ın planını hayata gecirmeye cağıran Avrupa Birliği uyeliğine ilişkin bu tarihten once cozume ulaşma noktasında iyimser olmadığını ifade etti. Irak konusunda ise ozellikle de petroluyle zengin Kerkuk un statusuyle ilgili durum butunuyle Irak halkına bırakılmakta. Defalarca duyduklarımıza uygun olarak bizim tercihimiz Amerikan işgalinin Irak topraklarının butunluğu ve selametinde kararlı olduğu yonde ve federasyonun temeli ise etnik ve dini değil coğrafik sadece. Onemli sorun: PKK Zira bu temel dışında Irak ın taksimi gercekleşirse ulkede suregelen kaos butun bolgeyi ozellikle de komşu ulkeleri de buyuk bir hızla icine alacaktır. Turkiye nin Irak ın diğer komşularının ve Mısır ın ortak goruşu bu yondedir. Acaba etnik veya dini ic mozaik Irak ın taksiminin geleceğini belirler mi? 2004 yılı Turkiye acısından belirleyici bir yıl olacaktır. Turkiye Irak taki PKK varlığı sorunuyla karşı karşıya. Bolgede sukûnetin sağlanmasının arkasında yer alan Amerikan yonetiminin bu orgute yonelik askeri hicbir eylem yapmamayı oğutlemesi gayet doğal. Zira Avrupa birliği uyeliğine adaylığını pekiştirmeyi surduren Turkiye nin yapılandırdığı Batı demokrasisi bunu gerekli gorur. Amerikan baskılarının yanı sıra bu adaylık Ermenistan la sınırları acmayı ve ilişkileri doğal seyrine getirmeyi kacınılmaz kılmakta. Ermenistan ve dunyadaki Ermeni kuşakları şimdiden uluslararası medya sahasında Turkiye de Ermeni soykırımı anılarının yenilendiği tarih olan 24 Nisan etkinlikleri icin hazırlık yapmaktalar. Suriye-İsrail surecinde goruşmelere başlanması icin Turkiye nin aracılığı konusu ise Washington ın hâlâ desteklediği ve davet ettiği Yol Haritası planı kapsamına girmekte. Suriye-İsrail arasındaki Turk aracılı- ğının Amerikan yonetiminin goruşmeler icin faydalı olarak gorduğu -ozellikle de bolgeyi daha fazla kaos ve karışıklıktan sakındırmaya calışırken- calışmalar kapsamında 2000 yılında durduğu noktadan başlaması bekleniyor. Bush ziyarete gidebilir İki ulke arasındaki ozellikle de ekonomi alanındaki ilişkiler konusundaki goruşmelerin Turk guclerinin Irak a gonderilmesi karşılığı iki tarafın uzerinde anlaştığı 8.5 milyar dolarlık Amerikan kredisi ve yararlanma şekli etrafında donmesi gayet doğal. Bunun yanı sıra Turkiye de gelişmiş bir sanayi olan tekstil uretimi konusu yer almakta. Tarafların bu konuların ekseriyetinde ozellikle de Suriye-İsrail goruşmelerinin başlanılması yonundeki Turkiye aracılığı ve bolgenin yeni karışıklıklardan uzak tutulması konularında anlaşmaya varmaları durumunda Amerikan Başkanı nın onumuzdeki haziran ayında İstanbul da gercekleştirilecek Kuzey Atlantik Paktı zirvesine katıldıktan sonra Ankara yı ziyareti uzak bir ihtimal olmaz. (Dr. HEYSEM EL KEYLANİ : Birleşik Arap Emirlikleri nde yayımlanan El İttihat gazetesi Askeri konularda uzman Suriyeli araştırmacı 8 Şubat 2004)