Gelecekte yeni katliam ve soykırımı onlemek icin alınması gereken onlemlerin tartısılacagı Soykırımı Onleme Konferansı” İsvec in baskenti Stockholm de başladı. Konferans BM Genel Sekreteri Kofi Annan ın konuşmasıyla başladı... BM Genel Sekreteri Kofi Annan acılış konuşmasında orgutte koklu bir reform yapılması gerektigini belirtti. Annan BM’nin sadece barışı tehdit eden krizlere karşı harekete gecmesinin yetmeyeceğini aynı zamanda halkların etnik ya da politik nedenlerden dolayı yaşadığı baskıyı zamanında farkederek kararlı bir şekilde mudahele etmesinin gerektiğini kaydetti ve şoyle devam etti: Yugoslavya ve Ruanda’daki toplu katliamlar bizim barış birliklerimizin gozu onunde yapıldığı icin BM icin bir utanctır. Bu sucu engellemek bizim elimizdeydi. Ancak birliklerimizi geri cektik. Guvenlik Konseyi’ndeki ulkeler hata yaptı hepimiz başarısızlığa uğradık.” Annan ulkelerdeki insan hakları ve etnik azınlıkların durumu hakkında Guvenlik Konseyi’ne surekli rapor verecek gozlemcilerin gorevlendirilmesini hedefliyor. BM Genel Sekreteri konuşmasında toplu katliamların ve insanlık suclarının barış icin buyuk bir tehdit oluşturduğunu ve gozlemlenen krizlerde erken bir askeri mudahelenin meşru kılınabilmesi icin yasal cercevenin denetleneceğini ifade etti. Stockholm’deki konferans 1948 tarihli BM Soykırım Konvansiyonu’nun imzalanmasından bu yana duzenlenen ilk buyuk uluslararası forum. Konuşmacılar arasında AB Ortak Savunma ve Dış Politika Yuksek Temsilcisi Javier Solana ve Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame de bulunuyor. Ruanda’da on yıl once sadece uc ay icinde Tutsi halkından yaklaşık bir milyon kişi katledilmişti. Ev sahibi İsvec’in Başbakanı Goran Persson uluslararası camianın Ruanda’daki katliama seyirci kaldığını hatırlattı: Yahudi soykırımından sonra ”bir daha asla” denmişti. Ama bu soz zaman icinde bir klişeye dondu. 10 yıl once butun dunya felc olmuş bir şekilde Ruanda’daki katliama seyirci kaldı. Gunumuzde benzeri bir trajedinin tekrar yaşanmayacağına dair bir garanti veremeyiz.” Stockholm’de 60 dolayında ulkeden politikacı ve 1000 kadar delege uc gunluk konferans boyunca gelecekte yeni katliam ve etnik temizlikleri engellemek icin alınması gereken onlemleri ne zaman mudahele edilebileceğini ve sucluların nasıl cezalandırılacağını tartışacak. Turkiye ve İsrail’in tepkisi Konferans kanlı olayların onlenmesi icin devletler arasında diyaloğun geliştirilmesine zemin oluşturma amacı taşıyor. Ancak konferans başlamadan surtuşmeler yaşandı. İsvec ile İsrail arasında konferans kapsamından duzenlenen bir sergiden dolayı gerginlik yaşandı. Hayfa’da yaklaşık iki ay once 20 kişiyi olduren intihar bombacısı Hanadi Jaradat’ın fotoğrafının konferans kapsamındaki bir sergide ”Pamuk Prenses” adıyla teroru yuceltici bir tasarımda yer alması uzerine İsrail Devlet Başkanı konferansa katılmaktan vazgecti. Turkiye’nin Stockholm Buyukelcisi de konferans icin hazırlattırılan ”Soykırım” raporunu protesto etti. ”Soykırım” raporunda başlıklardan biri de ”Ermeni soykırımı.” Buyukelci Tomur Bayer ”İsvec Hukumeti ve Parlamentosu konunun tarihcilere bırakılması gerektiği konusunda irade belirttiler politikada bir değişiklik mi oldu” şeklindeki sorusuna konferans genel sekreterinden ”tarafsız olsun diye İsvecli profesorlere yazdırdım” yanıtını aldını soyledi.