DİKKAT: Bugun tarihli Aksam Gazetesi nde Kaan Ozbek imzalı ve Papazlar Universitede Yetissin başlıklı bir soyleşi yayınlanmış olmakla birlikte gereksiz mudahalelerle soyleşi anlam ve amacından saptırılmıştır. Patrik Mesrob II Hazretlerinin 14 Kasım gunu gazete muhabiri Kaan Ozbek e verdigi mulakatın tam metnini aşagıda yayınlıyoruz: Kaan Ozbek: Efendim daha once basında yer alan bazı haberlerde ki bu haber bizim gazetemizde de yayınlandı. Hukumet in sizin talebiniz doğrultusunda Turkiye sınırları icerisinde bir papaz okulu acılması icin kolları sıvadışı haberi yer aldı. Bu projenin sizin 20 Ekim de ışişlerileri Bakanı Abdullah Gul ile Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin ile yaptığını goruşme sonrası Papaz ihtiyacın olduğunu belirtmeniz uzerine gercekleştiği one suruldu. Bu konuyu biraz acabilir misiniz? Patrik Mesrob: Hukumet in ruhban okulu acmak icin kolları sıvadığını ben gormedim. Ruhbanokulu acmak icin bir talebimiz de doğrusu olmadı. Uskudar daki Surp Hac Tıbrevank Ruhban Okulu Rumların Heybeliada daki okuluyla aynı zamanda kapatılmıştı. Bizimki daha sonra bir azınlık lisesine donuştu. Surp Hac Lisesini ruhban okulu statusuyle yeniden acabilmek orada hem din gorevlisi hem de dil ve din oğretmenleri yetiştirebilmek acısından tabii ki cok iyi olurdu. Ancak bizim hukumetten dileğimiz bu ihtiyacın İstanbul da universite seviyesinde bir kurumda giderilmesi. Kaan Ozbek: Nasıl? Patrik Mesrob: Basit. İstanbul daki bir universitede Anadolu ya da Turkiye Yerel Kulturler Bolumu acılır. Bu bolume Ermeni Suryani Kıldani Rum Yahudi ve benzeri kulturlerin etudu icin birimler kurulur. Her bir birimde o kulturun eski ve yeni dilleri edebiyatı orf ve adetleri din ve mezhep tarihi teolojisi muziği universite seviyesinde oğretilir. İstanbul daki bir universitede olması da aslında pratik zorunluluğundan kaynaklanıyor. Din gorevlisi adaylarının kiliselerdeki ayinlere şahsen katılmaları kilise muziğindeki makamları oğrenmeleri gerekir. Zaten ne dersler verileceği konusunda bolumu yonetecek akademisyenlerin mutlaka ilgili din kurumlarına danışması ve verilecek derslerin ondan sonra kesinleşmesi gerekir. Kaan Ozbek: Sayın Patrik peki Ermenistan dan din adamı getiremiyor musunuz? Patrik Mesrob: Eğer mevzuat uygun olsaydı dunyanın her yanından İstanbul a gelmeğe can atan din gorevlileri bulabilirdik. Cok da iyi olurdu. Ama her nedense Turkiye vatandaşı olmayan haham rahip ve imamlara devletimiz calışma musaadesi vermiyor sakıncalar goruyor. Kaan Ozbek: Ne gibi sakıncalar? Patrik Mesrob: Ben nereden bileyim? Burokratlara sormak gerekir. Kaan Ozbek: Efendim bir suredir biliyorsunuz Turkiye gundemini en cok meşgul eden konulardan birisi Istanbul Rum Patriği Bartholomeos un Heybeliada Ruhban Okulu nun yeniden faaliyete gecirilmesi konusunda gerek yurtici gerekse yurtdışında yaptığı kulisler ile son olarak Selanik Kilisesi Papazı nın olumunun ardından Yunanistan ile Rum Patrikhanesi arasındaki atama krizi. Sayın Bartholomeos un tum dunya Ortodoksları nın Ekumenik Patriği olma sevdasını siz ve Ermeni Ortodoks camiası nasıl değerlendiriyor? Patrik Mesrob: Bakın Anadolu nun en eski iki kiliseleri olan Ermeni ve Suryani kiliseleri Doğu Ortodoks mezhebine aittirler. Tarihte Bizans Kilisesi bizler icin Batı kilisesiydi. Bizler bu nedenle İstanbul Trakya ve Balkanlar daki Rusya daki Ortodoks kiliselerine Batı Ortodoks kiliseleri olarak bakarız. Dunyadaki Bizans menşeli kiliseler bugun 16 ayrı bağımsız Ortodoks kilise ve patrikanelerinden oluşan bir federasyon gibidir. Her birinin kendi patriği veya eş değerdeki bir ruhanisi vardır. Tarihi gercek odur ki bu 16 ruhani reisin eşitler arasında birincisi bugun İstanbul da gorev yapan Patrik Bartolomeos tur. İstanbul Ortodoks Patrikliğinin birincilliği Ortodoks Katolik veya Protestan tum Hristiyanlarca evrenselliği kabul edilen ve 381 yılında toplanmış olan 2. İstanbul Konsili nin kararıyla percinleşmiştir. Ekumenik unvanı da oradan gelmektedir. Bu unvanın gecerli olup olmadığını 21. yuzyılda tartışmak ve siyasi polemik icin kullanmak artık gulunc olmaya başladı. Şoyle diyeyim: Patrik Bartolomeos un ekumenlik sevdası olmasına gerek yoktur cunku tum dunya kiliseleri nezdinde İstanbul daki Rum Ortodoks Patriği zaten ekumeniktir. Esasen bu eklizioloji dediğimiz kilisebiliminde kullanılan bir terimdir siyaseten kullanılmaması gerekir. Kaan Ozbek: Turkiye Ermeni Patrikhanesi Dunya Ortodoks Patrikhaneleri acısından nerede? Ve Turkiye sınırlarında olmaktan dolayı Rum Patrikliği ndeki kabul gormezliğin bir benzeri yaşanıyor mu? Patrik Mesrob: Tamamen farklı konumlardayız. Dunyada dokuz Doğu Ortodoks Patriği vardır. Bunlardan dordu Ermenistan daki Ecmiyadzin Katolikosluğu Lubnan daki Kilikya Katolikosluğu Kudus teki Ermeni Patrikliği ve İstanbul daki bizim patrikliğimizdir. Dort Ermeni patrikliği arasında bugun Osmanlı daki konumumuzun aksine dorduncu sıradayız. Tanınırız dunyadaki tum tarihi kiliselerle iyi ilişkiler icersindeyiz. Yurtdışında yaşayan bazı Ermeniler in Turkiye deki Patrikliğimize ve cemaatimize hoşca yaklaşmadıkları soylenebilir. Kaan Ozbek: Sayın Patrik bir de son olarak Turk Ortodoks Patrikhanesi hakkındaki yorumlarınızı almak istiyorum? Patrikhane nin basın sozcuzu Sayın Sevgi Erenerol zaman zaman yaptığı acıklamalarla ozellikle Rum Patriği Bartholomeos un ekumenik patriklik sevdasını dile getiriyor. Dunya Ortodoksları nın bir ekumenik Patriği olacaksa bu nerede olmalı ve kim olmalı? Patrik Mesrob: Bu konudaki polemiği basından izlemekle yetiniyorum. Yalnız Ortodoksların değil tum Hristiyanlar ın yegane gercek anlamdaki başpatriği Aziz Pavlos a gore İsa Mesih tir. Ortodoks Kilisesi nin icişlerine ise mudahalede bulunmak beni gorevim değil. Kaan Ozbek: Teşekkur ederim. Patrik Mesrob: Ben teşekkur ederim.