Ermeni Halk Muzigi Sanatcisi Ilda Simonian davetli olarak katildigi 3. Diyarbakir Kultur ve Sanat Festivali nin cok seslilige hizmet ettigini belirterek ‘Tahran’dan Hindistan’dan konuklar vardi bu cok renkliligi yasatti. Ben Ermenice soyledim bir baska muzisyen arkadasim Suryanice sarkilar soyledi bir baskasi Hint muzigi yapti Fars kendi muzigini yapti. Ozellikle bunlarin Diyarbakir’da olmasi cok onemli. Burasi bambaska bir dunya’ dedi. Simonian Diyarbakir’i halkinin muzigini ogrenmek icin gosterdigi mucadelesini muziginin amacini ve Ermeni ile Kurt muzigi arasindaki ortak ezgiler konusundaki goruslerini aktardi. Oncelikle muzik yasaminiza yon veren ve belirleyici olarak algiladiginiz bir surec oldu mu’ Ben aslinda ekonomistim. Ve 6 yasinda iken kilisede muzik ile tanistim. Ama Ermeni Halk Muzigi hakkinda hicbir bilgim yoktu. Ben bu sansi edinemedim. Bunu yasamamiz mumkun olmadi. Kilise muzigi disindaki Ermeni sarkilarini dengbejlerin soyledigini 13 yasinda yurtidisindan bir kaset geldi ve bizim de boyle muziklerimiz oldugunu o zaman ogrendim. Erol Evgin Nukhet Duru dinlerdik o zaman. Daha sonra bir koroya katildim. Bu koro muzik hayatimda da yol almamda cok belirleyici oldu. Bu koro Sayat Nova Korosu. Bir okul oldu benim icin. Benim hayatimda da hala yardimlari var. Orada ben dunyevi sarkilari Ermeni halk sarkilarini ogrendim. Ozanlarimizi tanidim. Bir nevi oze donus mu yasadiniz’ Yurtdisindan gelen bir kasetle tanistigim Ermeni muzigini gelistirmeye karar verdim. Ama evet oze donus olarak algilanabilir cunku muzigimi ve dilimi yeni kesfettim. Ve benim icin bir baslangic oldu. Sonra cesitli korolarda soyledim. Bu isi ogrenmek icin konservatuara girmeye karar verdim. Aklima gelen ilk seydi ve alindim gec basladigim halde. Okula verecek yol param bile yoktu. Cemaatten bir takim yardimlar oldu. Konservatuarda klasik Bati muzigi yonumu gelistirdim. Opera ogrendim. Apayri bir dunyayi araliyorsunuz muzik ile birlikte. Ermeni muzigini de ilerletmek istiyordum. Cunku bu ayni zamanda kisiligimin bir parcasi idi. Ermenice dahi bilmiyordum ileri bir yasa kadar. 11 yildir yurtdisinda yasiyorum. Bazi seyleri basarmaniz icin caba sarfetmeniz gerekiyor. Ermeni muzigini ogrenmek icin kulturum icin mucadele ettim. Cok sesli muzik yapiyorsunuz. Muziginiz ile anlatmak istediginiz vermek istediginiz mesajlar nelerdir’ Muzigimde cok sesliligi asilamaya calisiyorum. Muzikteki cok seslilik ile yasamdaki cok sesliligin ortak baglantisi var cunku. Bunun cogalmasini artmasi istiyorum Turkiye’de de. Diyarbakir’da verdigimiz konserlerde muzigimde verdigim mesajlar bunlardi. Baslangicta tanimadigim bir yer oldugu icin ne bekleniyor ne isteniyor bilmiyordum. Sadece Hollanda’daki Diyarbakirlilardan duyduklarim ogrendigim kadari ile bir program yaptim. Ermeni Halk Muzigi’nden ornekler vermek istedim degisik orneklerle. ‘Sari Gelin’ parcasini ozellikle soylemek istedim cunku bu bizim Ermenice versiyonunun da bilinmesini istedim. Ermeni Turk Kurt sarkisidir tartismasina girmek istemiyorum. Su bana cok anlamli geliyor. Birlikte yemek yiyiyoruz birlikte calisiyoruz ama ne zaman ki ‘Sari Gelin’ sarkisinda oldugu gibi ozel duygularimizdan bahsedecek olsak kendi dilimize yoneliyoruz. Cunku en iyi o dilde kendimizi ifade edebiliyoruz. Herkes kendi dilini secsin. Ermeni muzigi ile birlikte Ermeni kulturu ozunu koruyabilmis mi’ Ben yazin Ermenistan’a gittim epeyce gezdim sunu gordum: 40 derece sicaklikta opera binasinda ‘Don Kisot’ oynuyordu. Tiklim tiklim doluydu havalandirmalar calismiyordu ve cocuklari bile ellerinde gelmislerdi. Taksim AKM’de bunu boyle gormek guc oluyor. Bu benim icin cok onemli idi. Hayranlik duydum insanlar kulturlerine sahip cikiyor. Erivan’da 10 eve giderseniz bunun 6’sinda muhakkak piyano vardir. Asagi yukari herkes bir enstruman calabiliyor. Cocuklarini muzik okullarina gonderirler. Benim icin cok buyuk bir yenilikti bu yaz gittigimde ‘Sigara Sagliga Zararlidir’ gibi uyarilari Ermenice yazmislardi. Hayranlikla izledim. Ermeni kulturu ile Kurt kulturu arasinda ne gibi benzerlikler var’ Benim gordugum misafirperverlik ayni. Ellerinden geleni yapiyorlar. Senin icin sarki soyluyorlar. Burada oturdum Ermenice-Kurtce bir parca hediye edildi bana. Deger gordugunuzu hissediyorsunuz. Siz onlar degilsiniz burada. Diyarbakirlilar icin baskasi degildim. O cok rahatti ve sevindim. Diyarbakir’daki Ermenilerle iletisim kurabildiniz mi’ Konserime gelenler oldu. Ermeni Kilisesi’ne gittim. Mutlaka restore edilmesi gerekir. Cunku Diyarbakir ve Anadolu’nun zenginligi. Ben inaniyorum ki gokkusagi gibi ve bu guzellikten hicbir renk eksilmemesi gerekir. Yasam birlikte olunca guzel. Her yil biraz daha buyuyen festivali nasil buldunuz’ Diyarbakir Festivali eger beni Amsterdam’da bulmussa demek ki cok ciddi calisma yapmak istiyorlar. Tahran’dan Hindistan’dan konuklar vardi bu cok renkliligi yasatti. Bu capta bir festival duzenlemek hic kolay degil. Gonullu calisan cok sayida insan var ve canla basla calisiyorlar. Ben Ermenice soyledim bir baska muzisyen arkadasim Suryanice sarkilar soyledi bir baskasi Hint muzigi yapti Fars kendi muzigini yapti. Kultur alisverisi oluyor. Ozellikle bunlarin Diyarbakir’da olmasi anlamli. Burasi bambaska bir dunya. Diyarbakirli muzisyen arkadaslarimla birlikte sahne almak isterdim. Bu festival daha cok motive etmeli. Benim calistirdigim muzik atolyesine katilanlarin sayisi her gecen gun artiyor. 2 gun basladik ve devam etmek istedik. Ve canla basla calisiyorlar. Cok guzel sesli arkadaslar var. Diyarbakir’da da cok sesli muzik gelisebilir.