Musa Dagi eteklerinde yuzunu Akdeniz e cevirmis bir koy. 35 hanesi ve 160 nufusuyla sakin bir emekli cennetini andiriyor Vakifli Koyu. Vakifli nin Hatay in Samandag ilcesine uzakligi sadece 3 kilometre. Turkiye nin butun nufusu Ermeni olan tek koyu. Vakifli Koyu Agustos ayinin ikinci pazari Meryem Ana Yortusu nu buyuk bir coskuyla kutlar. Torene dunyanin degisik yerlerine yayilmis Vakifli koyluler de katilir... En yogun katilim ise Istanbul dan olur. Gelen misafirler butun bolgeyi gezerler... Bu bolge turizm sirketleri icin artik sabit rotalardan biri olmaya aday. Bu yilki torenleri yonetmek uzere Ermeni patrigi Mesrob II Istanbul dan geldi. Bu bayram Ermeniler arasinda Uzum Bayrami olarak da anilir. Eski Ermeni takvimine gore yilbasi 11 Agustos tur... Bu tarihlerde ilk olgunlasan meyve uzumdur... Her yil Agustos ayinin ikinci Pazar gunu kutlanan Meryem Ana Yortusu nda uzum ayini yoneten din adami tarafindan kutsanir. Uzumun kutsanmasinin herhangi bir din kitabinda yer almadigi ve Ermeni geleneklerinden dinsel torenlere gectigi saniliyor. Hemen her toplumda olan ve Anadolu da da yaygin olarak yapilan bagbozumu senliklerinin bir parcasini andiriyor... Burada uzum tum meyveleri ve urunu temsil eder. Kutsanan urun sonraki donemlerde bolluk ve bereketi getirir. Vakifli koyunde bayram oncesi adaklar da kurban ediliyor. Kurban etleri temizlendikten sonra kazanlara dolduruluyor ayni anda koyun kadinlarinin ayikladigi bugdaylarla birlikte keskek pisiriliyor... Bu yemek Anadolu nun pek cok yoresinde dugun ve bayram yemegi olarak yapilir. Ayin sonrasi keskek bayram yemegi olarak dagitiliyor. Vakifli koyunden ayrilanlar Anadolu nun diger yorelerinden gocenler gibi Istanbul da yardimlasma ve dayanisma dernegi kurmuslar... Dernek yoneticilerinden Luiz Bakar bu koyden ayrilanlarin Ermenistan da Vakifli adinda bir koy kurduklarini ve benzeri torenlerin orada da yapildigini anlatiyor. Istanbul dan gelen iki otobus ziyaretcinin cogu Vakifli koyunden olmakla birlikte buralari merak ederek gelenler de vardi. Ayrica Almanya Avusturya gibi ulkelerde yasayan Vakifli koyluler yaz aylarini koylerinde yaptiklari evlerinde gecirmeye baslamislar... Cok guzel eski yapilarin yaninda ozenli yeni binalari ile Vakifli koyu epeyce bakimli. Insanlarin gecimi de narenciye uretimine dayaniyor. 7 koye 7 kazan keskek Koyun kilisesi baslangicta ipek bocegi yetistirmek uzere yapilmis bir bina iken 1915 yilinda kiliseye donusturulmus... Anadolu da koy camilerinin minaresiz olmasi gibi Vakifli koyun kilisesi de baslangicta kubbesizmis. Kilise 1997 yilinda restore edilmis ve kubbe eklenmis. Koyun cogunlugu uc aileye mensup bunlar Kartun Silahli (Mardiryanlar) ve Kus aileleri. Muhtar Berc Kartun ve Kilise baskani Agop Gokce oldukca genc insanlar onlarin gayreti koyun gorunumune yansimis. Koyde eskiden cok guzel seftali yetistigi ama artik o guzelim meyvelerin kalmadigi yaslilar tarafindan anlatiliyor... Koyde en cok rastlanan isimler Bogos ve Tomas... Bogos Ermeni dilinde Isa nin en sadik havarisi Aziz Paulus un adi. Bu civarda bulunan 7 Ermeni koyunden sadece Vakifli kalmis... Pisirdikleri 7 kazan keskek de bu 7 koyu temsil ediyormus... 70 yasini gecmis orta boylu sisman ama dinc Bogos Kahyaoglu yillarca Adana da buyuk bir ciftlikte calismis. Biyiklariyla tipik bir Anadolu koylusu. Bogos Vakifli koyun komsusu Hidirbey koyunde yasiyor ve Hidirbey de numune kaldigini soyluyor. Gencliginde cok guzel saraplar yaptigini ve icmekten de buyuk keyif aldigini soylerken sarap yapmanin sirlarini anlatmaktan geri durmuyor. Bogos un akrani Tomas ise yillar once Iskenderun a gocmus ve bir sinemada biletci olarak basladigi isi sonunda sinemanin yoneticisi olarak yillarca surdurmus. Koltuk degneklerine ragmen karisi Dikranuhi ye bakarak daha genc bir hanimla evlenmek istedigini soyluyor. Bu arada calan davulun ritmine uymaya gayret ediyor ve eskiden Halebi (calmakta olan oyun havasi) calmaya basladi mi yerinde duramadigini anlatarak gecmisi aniyor. Koyun en yaslisi Diruhi Silahli 87-90 yas arasi oldugunu soyluyor. Hic Turkce bilmiyor. 6 cocugu 24 torunu var. Torununun torunu bu yil evlenmis... Cocuklarinin biri Almanya da biri Amerika da ikisi Iskenderun da biri de Istanbul da yasiyor. Istanbul daki kizi emekli olup bu yil koye donmus ve artik burada yasiyor. Koyluler uc dili birlikte konusuyor; Ermenice Arapca ve Turkce... Bir kismi genellikle 1960-1965 arasi Avrupa ya ozellikle Almanya ya calismaya gitmisler. Ayrica cocuklarinin egitimi icin koyden ayrilanlar da var. Koyde neredeyse herkes egitimli.