Azerbaycanlılar, birinci Karabağ savaşı sırasında hayatını kaybedenlerin anısına Artsakh’ın Hakaku köyünde inşa edilen kompleksi tahrip etti ve vandallığa uğrattı. Monumentwatch.org adlı kültürel mirası takip eden Araks sitesi, Azerbaycanlıların Hakaku köyündeki anıt panoları kırdığını bildiriyor.

15 Ocak 2024 tarihinde bazı Ermeni telegram kanallarında, bu yılın başlarında Azerbaycanlı askerler tarafından çekilen bir video yayınlandı. Videoda, askerler anıtın yakınında bulunuyor ve bu anıt, Hakaku köyündeki birinci Karabağ Savaşı sırasında özsavunma gerçekleştirirken hayatını kaybedenlerin anısına inşa edilmiştir. Videoda, anıt panolarının kırıldığı görülüyor. Azerbaycanlı askerler videoda kırılmış anıt panolarını silahlarıyla gösteriyor, kırık parçaları taşıyor ve üzerlerine vuruyorlar. Silahlarla dolaşan askerlerin kırık anıt panolarına dayandığı görülüyor. Bazı anıt panolarında topçu ateşi izleri görülebiliyor.

Videodan, anıtın ne zaman bu vandallığa uğratıldığınıi belirlemek zordur.

Hatırlanacağı üzere 1954 Lahey Sözleşmesine göre, kültürel değerleri koruma amacı taşıyan ve diğer uluslararası anlaşmaların temelini oluşturan birinci maddesi, kültürel değeri "herhangi bir millet için büyük öneme sahip olan, köken veya sahibi ne olursa olsun, örneğin mimari anıtlar, sanat veya tarih gibi, bunların dini veya laik karakterinden bağımsız olarak" tanımlar. 1954 Lahey Sözleşmesi'nin 4. maddesine göre, silahlı çatışma sırasında kültürel değerlere karşı her türlü vandallık, hırsızlık, yağma, tahrifat, askeri eylem ve baskılar yasaklanmıştır. İlk Lahey Protokolüne göre, işgal edilmiş bölgelerde kültürel veya manevi değerleri yok etmek yasaktır.