Papa Francis, 13 Mart'ta göreve gelişinin 10. yılını geride bıraktı. Seleflerine göre daha yenilikçi olarak yorumlanan Francis, bu 10 yılda ne tür adımlar attı? Papa bazı kesimler tarafından neden reformist olarak görülüyor? Bazıları neden tepkili?

Papa Francis görevinde 10. yılını 13 Mart'ta geride bıraktı. 86 yaşındaki Katolik Kilisesi lideri, kadınlara kilisede verdiği yetkilerle, Kilise'de finansal yolsuzluğa karşı verdiği mücadeleyle ve göç ve çevre konusundaki söylemleriyle son dönemlerin en reformist papası olarak da yorumlanıyor.

10 yıl önce 13 Mart 2013'te, Vatikan'daki Aziz Petrus Meydanı'nda yaptığı konuşmada kendini “dünyanın bir ucundan, Arjantin'den gelen Papa" olarak tanıtan Jorge Bergoglio, bu makamı bin yıldan uzun süredir Avrupa dışından alan ilk papa olmuştu.

Villanova Üniversitesi'nden öğretim görevlisi Massimo Faggioli, Papa Francis'in o gün yaptığı konuşmada, dünyanın artık Katolik Kilisesi'ne ne yapması gerektiğini söyleyemeyeceğini belli ettiğini dile getiriyor. Ve Papa Francis'in reformist adımlarının devam edeceği kanaatinde olduğunu dile getiriyor.

Papalık biyografı ve kıdemli Vatikan gözlemcisi Marco Politi ise, Papa Francis'in Vatikan Bankası'nda yaptığı reformların bir hayli radikal olduğunu dile getiriyor ve ekliyor:

“Böylece artık mafyanın parası veya İtalya'daki siyasi partilerin yolsuzluk paraları Vatikan Bankası'nda geçemiyor.”

Politi, Francis'in izlerinin sadece maddi konularda değil, toplumsal hayatta da görülebildiğini dile getiriyor. Politi, “Katolik Kilisesi'nin cinsellikle ilgili takıntılarını da masadan kaldırdı” diyerek, Papa'nın tartışmalardan kaçınmak içinse doğum kontrol ve kürtaj konularında çok az konuştuğunu dile getiriyor.

MUHAFAZAKAR KATOLİKLERLE ANLAŞMAZLIKLARI

10 yıl boyunca 60 ülke ve bölgeyi ziyaret eden Papa Francis, yaklaşık 410 bin km yol kat etti. Papalar göreve geldiklerinde ilk ziyaretlerini çoğunlukla İtalya'ya yapıyor ancak Francis, ilk ziyaretini İtalya'ya değil de Tunus'a yakın Lampedusa adasına yapmıştı. Çünkü ada o sırada, insan kaçakçılarının yüz binlerce göçmeni bakımsız botlarla tehlikeli şekilde Avrupa'ya getirdiği güzergahta yer alıyordu.

Papa Francis'in Katolik Kilisesi'nin muhafazakar önde gelen isimleriyle anlaşmazlıkları sır değil. Hatta kendisini birkaç kez istifaya zorladıklarını da gizlemiyor. Francis, Kilise'nin kapısını boşanmış ve yeniden evlenmiş Katoliklerin iştirakine açtığı ve kadınların Kilise'de yüksek pozisyonlara gelmesiyle ilgili kararları gerekçesiyle dönem dönem muhafazakar kesimin tepkilerinin odağında yer almakta.

Marco Politi, Papa'nın son 10 yılda Kiliseyi daha az “Vatikan merkezli” bir konuma getirdiğine de işaret ediyor. Rahiplere daha çok karar verme hakkı tanımasının da bunun bir işareti olduğunu vurgulayan Politi, “Bunlar, merkezden yönetimin dışına çıkılması sürecinde atılan yavaş adımlar” demekte.

Fordham Üniversitesi Din ve Kültür Merkezi Başkanı David Gibson ise, Francis'in “Kilise elitlerine” karşı başlattığı savaşa değiniyor. “Rahip, piskopos ve kardinallerin “eski tayfa ağı” yani sorgulanamaz bir grubun ve ayrıcalıklı sınıfın kurallarının Papa Francis'in 10 yıl boyunca mücadele ettiği noktalardan biri olduğunu dile getiriyor.

FİLİSTİN-İSRAİL MESELESİNDEKİ DURUŞU

Filistin-İsrail çatışması her ne kadar Müslümanlar ve Yahudiler arasında geçse de Papa Francis bu konuda tutumunu dönem dönem dile getiriyor. Francis'in bölgede iki devletli yönetimden yana olduğu biliniyor. Francis'le ilgili yapılan yorumlardan biri de, Papa'nın Kilise'nin özellikle İslam dünyasıyla diyaloğunu yoğunlaştırarak dinler arası etkileşimi teşvik ettiği yönünde.

Selefi 16. Benedict'in sağlık sorunları nedeniyle görevden çekilmesiyle seçilen Papa Francis, görev süresi bakımından kendinden önceki 265 papayı geride bıraktı. Son 265 papanın görev sürelerinin ortalaması 7.5 yıl olarak ifade ediliyor.

Ancak Papa Francis, yakın zamanda ülkesine dönmeyi düşünmüyor. 16. Benedict, sağlık sorunlarını gerekçe göstererek görevden çekilmişti. Bu olay son 600 yıldır görevden çekilen bir papanın görülmediği Katolik Kilisesi'nde büyük yankı uyandırmıştı. Papa Francis de "1.28 milyar nüfusa sahip Katolik Kilisesi'ne hizmet etmesini engelleyecek ağır sağlık sorunları" olmadığı sürece görevden ayrılmayacağını belirtiyor. Ömrünün sonuna kadar bu görevi yerine getirmek için çabalayacağını dile getiren Papa Francis, halefi gibi görevden çekilmenin “bir moda” olmasını istemediğini belirtiyor.