Dün gerçekleşen ve resmi olmayan sonuçlara göre Mavi Lİstenin kazandığı ( Sonuçlar VBM’ce ilan edilecektir) Ortaköy Vakfı seçimlerinde ortaya çıkan tabloyu aşağıdaki gibi aktarmak isterim. Vakti olan ve gerçekten bilgi sahibi olmak isteyenlere okumalarını önerir, spekülasyonlarla ve kulaktan dolma yüzeysel bilgilerle yetinilmemesini rica ederim.

Birçoğunuzun bilebileceği gibi Ortaköy Vakfı 18 Haziran 2022 tarihli seçim yönetmeliğinin yayınlanmasının hemen ardından hızlıca 16 Ekim 2022 tarihinde seçim yapmak üzere Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne ( VBM) başvuran ilk vakıf olmuş, başvuru ekinde ise sınırlı bir seçmen listesi ibraz etmiştir.

Her vakıf ayrı seçmen listesi verecek de VBM listeleri kendi bünyesinde mi birleştirecek? listeler ne ara ne şekilde güncellenecek, seçmenler kendileri mi gidip kaydolmalı ? vs. tartışmaları sürerken ve henüz ne seçmenler ne de idareciler yürürülüğe giren yönetmeliğin ne getirdiğini nasıl uygulanacağını anlamamışken, Ortaköy vakfının seçmen listeleri, kendi oluşturdukları tertip heyeti tarafından yönetmelikteki takvime göre askıya çıkarılmıştır.

Bu arada, süreci farklı yöne evirmek amacıyla Gümüşyan Vakfı pilot vakıf olarak hareket etmiş ve yönetmeliğin yeni benimsediği bölge esasına göre hazırlanan seçmen listesiyle ( yani VBM’ne esas alınması gereken liste bu listedir diyebilmek adına) aynı tarihte yani 16 Ekimde seçim yapma talebiyle VBM’ne başvurmuştur.
Söz konusu seçmen listesi , Ortaköyün sürecini değiştirmek üzere Patrik seçimlerinde kullanılan liste baz alınarak, ancak hem yaz tatili olması, hem sürenin çok dar olması hem sistematik ortak çalışma yapacak bir altyapının bulunmaması gibi nedenlerle çok da güncellenme fırsatı bulunamayan, ancak bir hamle yapma amacıyla hızlıca o günün şartlarına göre sunulması yerinde olan bir listeydi. Bildiğim kadarıyla da Gümüşyan Vakfı söz konusu listeyi sunarken hala güncellenmesi gerektiği bilinci ile hareket etmiş kendi tertip heyetine de bu şekilde bilgi vermişti.

Derken diğer cemaatlerde de benzer tartışmalar baş gösterip, seçimlerin bazı vakıflar açısından il geneline açılması talepleri de eklenince 17 Eylül 2022 tarihinde yönetmelik değişikliği yapılmış ve seçmen listesi olarak bölgesel listenin esas alınması gerektiği hususu açıklığa kavuşturulmuştur.

Ardından Ortaköy tertip heyeti bu kez, kısa bir süre için bahsi geçen bölgesel ancak Gümüşyan Vakfı tarafından hızlıca VBM’ne ibraz edilen ve dolayısıyla kendi seçimlerine de dayanak teşkil edecek listeyi askıya çıkarmıştır.

Dolayısıyla dün gerçekleşen seçimde kullanılan liste bu listedir.
Yönetmeliğe göre seçmen listelerini ilk aşamada güncelleyerek hazırlamak mevcut vakfın görevidir. Ancak Ortaköy Vakfı ilk aşamada 800 kişilik liste ibraz etmiş sonra da Gümüşyan Vakfı tarafından ibraz edilen listenin ne derece güncel olduğunu sorgulamamış, bu konuya eğilmemiştir.
Öte yandan VBM de bu konuda pasif hareket etmiş, uzun süre yetki belgeleri beklenirken bünyesindeki listeler üzerinde bir çalışma yapmamıştır. Oysa örneğin Anadolu yakasındaki vakıflar açısından Anadolu yakası VBM özenli bir çalışma yapmış ve 6 aylık ikametgah şartı bakımından 280 kişinin listeden çıkarılması gerektiğini salık vermiştir.

Nihayet, seçmenler de bu konuda gerektiği kadar aktif olamamış yönetmeliğin ister istemez kendilerine yüklediği ödevi yerine getirememiş gerekli kontrolü usulünce yapamamıştır.

Ayrıca, dün seçim mahallerine gidip “ adımızı askıdaki listede var ancak bilgisayarda adımız yok” denen husus ise tamamen bir yanlış anlamadan ibarettir. Zira vakıflarda halihazırda asılı olan listeler 20 Kasım 2022 tarihli seçimlere ilişkin olup dünki seçimlerle alakalı değildir. Seçmenlerin bunu karıştırmış olması ise doğaldır. Seçim süresince oy kullanamayan kişi sayısı 200 civarındadır. Bu sayı, sonuca etkili olmayacağından kanaatimce seçimin akıbeti bakımından bir tartışma olmamalıdır.

Seçimlere olan ilginin az olması ise bize toplumumuzun henüz bölgesel seçim kavramını içselleştirmeye fırsat bulamadığını, vakıf kurumunun “ yerel” e göre daha geniş anlamda katkı sunabilecek bir aygıt olduğu gerçeğini fark edemediğini göstermiştir. Güncel kavramla, vakıf henüz bölgedeki seçmenin “ yaşamına dokunmamıştır” . Öyle sanıyorum ki vakıflar bu yeni düzenlemede bölgelerindeki seçmenin yaşamına etki ettiği ölçüde sandığa gitme oranı da yükselecektir.
Düne ilişkin bir başka gözlemim ise seçmenlerin yaş ortalamasının görece düşük olmasıdır. Belirgin şekilde büyüklerimiz, ileri yaşlılarımız sandığa gelme gereği görmemişlerdir.

Tüm bunlara rağmen sandık güvenliği, teknolojik altyapı ve düzen kısa zamana rağmen sorunsuz işlemiştir.
Tüm bu yaşananlardan çıkarılması gereken sonuçlar şöyledir;
1. Yönetmelik hayatımıza damdan düşer gibi girmiştir. Getirdiği yeniliklerin anlaşılması, kabul edilmesi, seçimin kurgulanması hayata geçirilmesi hepsi konsantre bir zaman aralığına hapsedilmiştir.
2. Vakıf yöneticilerinin birbirinden farklı istek, beklenti ve amaçları standart bir organizasyona izin vermemiştir. Keza, ve belki biraz da talep edenlerin de etkisiyle VBM de süreçte tutarsızlıklar sergilemiştir. Hatta öyle ki herbir VBM hem İstanbul bölgeleri arasında hem de taşrada farklı tutum takınmıştır.
3. Seçmen listelerini güncellemek kesinlikle interaktif bir tutum gerektirmektedir. Yalnızca vakıf yönetimi veya yalnızca tertip heyetlerinin bu işin altından kalkması olanaksızdır. Topyekün bir seferberlik gerekmektedir. Çünkü bu kişilerin elinin altında devlet imkanları gibi adres sistemi, nüfus kaydı vs. gibi veriler yoktur. Cemaati ile kurumsal ilişki içinde olmak isteyen mensupların, gelişmeleri takip etmeleri ve duruma göre gerekli görevleri yerine getirmeleri gerekir.
4. Seçimlerin ardından yeni göreve gelecek tüm vakıfların en öncelikli görevi bir sonraki seçime kadar seçmen listelerini olabilecek en gerçekçi hale getirmek olmalıdır.
Bu vesileyle Ortaköy Vakıf yönetimine bugüne kadarki çalışmaları için teşekkür eder yeni seçilen ekibe başarılar dilerim.
Tertip heyetine, sandık kuruluna ve gözlemcilere de emekleri için teşekkür ederim.

Saygılarımla
Selina Doğan