Osmanlı döneminde Baruthane-i Hümayun’u yöneten Hovahannes Dadyan’ın adının İstanbul-Bakırköy’deki Zeytinlik Mahallesi’nde kendi inşa ettiği Dzınunt Surp Asdvadzadzni Kilisesi ve Dadyan Okulu’nun bulunduğu sokağa verilmesi talebi yılladır kabul görmüyor. Sokağa Dadyan isminin verilmesine ilişkin tekliflerin İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi’nde 2008 yılından bu yana reddedildiğini hatırlatan Dzınunt Surp Asdvadzadzni Ermeni Kilisesi ve Dadyan Vakfı Başkanı Mesut Özdemir, “Dadyan Efendi’nin isminin bir sokağa verilmesinin çok görülmesi haklı olarak bizi üzüyor” dedi. Mahalle sakinleri de sokağın isminin değiştirilmesine tepkili.

“Üzülmemek elde değil”

Hovahannes Dadyan’ın savunma sanayine yıllarca hizmet ettiğini belirten Dzınunt Surp Asdvadzadzni Ermeni Kilisesi ve Dadyan Vakfı Başkanı Mesut Özdemir, “Dadyan Efendi, Osmanlı Devleti’ne ve Türkiye Cumhuriyeti devletinin savunma sanayine hizmet etmiş bir kişi. Dadyan Efendi’nin isminin bir sokağa verilmesinin çok görülmesi haklı olarak üzüyor bizi. İleriki nesillere kalması açısından çok önemli tarihi değeri önlemiş oluyoruz. Dolayısıyla, üzülmemek elde değil” diye konuştu.

“Siyasi bir şey çıkarılmasını doğru bulmuyorum”

2008 yılından bu yana sokağın tabelasının sürekli değiştiğini dile getiren Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bir iş oluyorsa oluyor, olmuyorsa olmuyor. Siz o değeri Dadyan Efendi’ye vermiyorsanız zaten asmanın da bir mantığı yok. Söyleyecek bir şey bulamıyorum açıkçası. İlçe belediyesi ile büyükşehir koordineli çalışmalı. Buradan kimsenin siyasi bir şey çıkartmasını da doğru bulmuyorum.”

” 2008’den beri biz takıyoruz, onlar indiriyor”

Bakırköy Belediye Meclis Üyesi ve İBB Meclisi’nin CHP’li üyesi Emel Tığlı da yaşananları şu sözlerle anlattı:

“2008’den beri tabelayı biz takıyoruz, onlar indiriyor. Reddedilme gerekçesi olarak da oradaki diğer dükkanları gösteriyorlar ancak imza topladık, kimse rahatsız değil. Biz bu öneriyi yine meclise getireceğiz.”

“Ben bu ismin değiştirilmesine karşıyım”

Sokağın isminin yine Mabet Sokak olması üzerine, Bakırköy’e gittik ve mahalle sakinleri ile konuştuk. Kameraya konuşmak istemedikleri söyleyen vatandaşlar, Medyascope’a sözlü röportaj verdi. 33 senedir kilisenin yanında yaşadığını söyleyen bir vatandaş, “Sonuçta bir isim verilmiş, bu ismi de hak eden bir insan almış. Sonuçta bu ülke için mücadele eden bir insan Dadyan. Ben bu ismin değişmesine karşıyım. Aç insanlar, işsiz insanlar varken, birçok şey tartışılması gerekirken niye Dadyan’ı tartışıyoruz?” dedi.

“Yıllardır burada kardeşçe yaşıyoruz, yapılan çok yanlış”

Ayrımcılığa karşı olduğunu belirtirken vatandaş, “Ermeni diyorlar, Türk diyorlar, Müslüman diyorlar, Hıristiyan diyorlar, yıllardan beri burada kardeşçe yaşamışız, yapılan çok yanlış, ben karşıyım” diye konuştu.

“Dadyan olarak kalmalı”

Başka bir vatandaş ise sokağın isminin sürekli değişmesini “kültürel çatışma”ya bağlayarak şunları söyledi: “Dadyan Sokak, Dadyan Okulu ile ödleşleşmiş bir sokak. Sokağın ismini değiştireceklerse okulun ismini de değiştirsinler. Dadyan, Dadyan olarak kalmalı. Buranın kültürel bir mirası burası.”

Hovahannes Dadyan kimdir?

1799 yılında doğan Hovahannes Dadyan, genç yaşından itibaren barut yapımıyla ilgilendi. Mühendis olan Dadyan, Osmanlı ordusunda önemli görevler aldı. Beykoz Kağıt Fabrikası’nı ve 1826’da Eyüpsultan’daki dokuma fabrikasını kuran Dadyan, Baruthane’deki makineleri modernleştirdi. Dadyan 1844’te Osmanlı Padişahı Abdülmecid tarafından görevlendirilerek Dzınunt Surp Asdvadzadzni Kilisesi ve yanındaki Dadyan Ermeni Okulu’nu inşa etti. Dadyan, Osmanlı savunma sanayindeki başarılarının ardından Baruthane-i Hümayun’u yönetmekle görevlendirildi ve “Barutçubaşı” unvanını kazandı. 1869 yılında İstanbul’da yaşamını yitiren Dadyan’ın mezarı Dzınunt Surp Asdvadzadzni Kilisesi’nde bulunuyor.