Defineciler Urartulardan kalma tarihi alanın da yer aldığı Zırnekol Tepesi’ni iş makineleriyle tahrip ediyor.

Urartulardan kalma toplu konut alanının yer aldığı Zırnekol Tepesi’nde definecilerin yol açtığı tahribata Arsisa Dil ve Kültür Araştırma Derneği Yönetim Üyesi Cevdet Zilanlı tepki gösterdi. Zilanlı, hazine aramak isteyenlerin asıl hazineyi bilinçsizce yok ettiğini söyledi.

‘HER TAŞ İNSANLIĞA MİRASTIR’

Zırnekol Tepesi, devasa ızgara planlı kent kalıntısına sahip. Uydudan da görülen bu alanın keşif çalışmaları için arkeolojik kazılara başlanılırken, yapılan kazı çalışmaları öncesinde definecilerin bölgeyi tahrip ettiği gözlemlendi. İş makineleriyle yapılan tahribata tepki gösteren Arsisa Dil ve Kültür Araştırma Derneği Yönetim Üyesi Cevdet Zilanlı, tarihten kalan her taşın gelecekteki insanlığa miras kaldığını anımsatarak, "Biz bu bilince varmadan kesinlikle bir yere varamayız. Toplumsal olarak en büyük eksikliğimiz de budur. Bu nedenle diyorum ki, tarihten kalan her bir taş, geçmiş medeniyetlerden bize kalan mirastır. Bir hazinedir ve altın değerindedir. Gözümüzün önündeki hazineyi bilinçsizce yok etmemiz tarif edemeyeceğimiz bir cehalettir" ifadeleriyle tepki gösterdi. Dönemin tarihine ışık tutmak adına bölgenin arkeolojik alan olarak ilan edildiğini ve burada çalışmalara başlandığını dile getiren Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, buradaki kalıntıların Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki ilk ızgara planlı yapıya sahip olduğuna dikkat çekerek Zırnekol Tepesi’nin önemini vurguladı.

'SİZ OLSANIZ DEFİNENİZİ İŞARETLERLE Mİ BELİRLERDİNİZ?'

Taşlar üzerinde belirtilen figürlerin "hazine işareti" olduğuna ilişkin algıya tepki gösteren sosyolog Zeynel Abidin Çelebi bu algının yanlış olduğunu şu ifadelerle aktardı. "Günümüzde genelde define avcıları bilinçsizce üzerinde haç, tavuk, aslan, ödek, yumurta gibi işaretleri define işareti olarak algılıyor. Bu tamamen yanlıştır. Haç işaretleri ya mezarları işaret eder ya da ibadethaneleri. Tavuk ve yumurta ise tarihte genel olarak inşaatların harçları sağlam olsun diye tavuk yumurtası ile yapılırdı. Bu nedenle tavukların öldürülmesi ve ya kesilmesi birçok uygarlıkta yasaktı. Yasak olduğunu anlatmak için taşlar üzerinde figürler oluşturulurdu. Çeşitli hayvan figürleri ise gücü temsil eder. Bunların define işareti olduğuna ilişkin oluşturulan algı yanlıştır. İnsanlarımız buna kanmasın, siz olsanız definenizi işaretlerle mi belirlersiniz? Biraz o tarih ile bu gün arasında empati kuralım lütfen. Yok edilen aslında geleceğe bırakılan miraslardır" dedi.

TARİHTEN KALAN İLK IZGARA YAPILI KENT BULGUSU

Bölgenin tarihi Urartu, Pers ya da Helen'e ait olduğuna ilişkin tartışmalar bulunduğunu ve bu tartışmaların devam eden kazı çalışmaları sonrasında cevap bulacağına dikkat çeken Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, Anadolu'nun ilk ızgara yapılı kentin Zırnekol Tepesi’nde yer aldığını söyledi. Çavuşoğlu bölgenin önemi şöyle anlattı: "Burada yaptığımız çalışmalarda Urartu dönemine ait çanak çömlek parçalarına rastladık. Urartuların bölgede yaşamı konusunda herhangi bir sıkıntımız yok. Ancak burayı inşa edenler Urartular mı, onun sorusunun cevabını arıyoruz. Eğer Urartular burayı inşa etmişse hem duvar yapma tekniğinde ilk kez kırlangıç tekniğini kullanan hem de ızgara planı Doğu Anadolu'da uygulayan ilk uygarlık olarak literatüre geçmiş olacak."