Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova’nın açıklamasına göre Lavrov, bugün başlayacağı iki günlük Bakü ziyareti sırasında Dağlık Karabağ’daki durumla ilgili görüşmeler gerçekleştirecek.

Azerbaycan yönetimi ile yapılacak görüşmelerde ikili ve bölgesel işbirliği ile konuların yanı sıra uluslararası arenada etkileşim ele alınacak.

Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan liderlerinin 9 Kasım 2020 ve 1 Ocak 2021 tarihli ortak açıklamalarının yerine getirilmesi konusuna özel dikkat verilecek.

Erivan ziyareti

Lavrov, 5-6 Mayıs’ta Ermenistan’ın başkenti Erivan’a ziyaret gerçekleştirmiş, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Ermeni mevkidaşı Ara Ayvazyan’la bir araya gelmişti.

Görüşmelerin ardından Lavrov, görüşmelerin ardından Dağlık Karabağ’daki durumun normalleştiğini, ancak bölgede barışçıl yaşamı yeniden tesis etme sürecinin siyasallaştırılmaması gerektiğini belirtmişti.

Ayvazyan da Rus barış güçlerinin bölgede şiddetin önlenmesini sağladığını, uluslararası kuruluşların bölgenin yeniden inşasında yer almasının siyasallaştırılmaması gerektiğini ifade etmişti.

Erivan ayrıca Bakü’nün, 9 Kasım 2020 tarihli ortak açıklamanın tutsakların takasına ilişkin maddesini yerine getirmediğini kaydetmişti.

Lavrov’un Erivan’da olduğu gibi Bakü’de de basın toplantısında bölge ile ilgili sorulara yanıt vermesi bekleniyor.

Dağlık Karabağ ile ilgili sürekli diyalog

Dağlık Karabağ’daki durumun normalleşmesi bağlamında gözle görülür başarılara ulaşılmasına rağmen bölgede barışın desteklenmesi Rusya’nın dış politikasındaki en önemli görevlerden biri. Geçen ay gerçekleştirilen temaslar da bunu doğrular nitelikte. Lavrov nisan ayının başında Moskova’da Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanlarıyla ayrı ayrı görüşmüştü.

Dağlık Karabağ ile ilgili konular Lavrov’un nisan ayında Tahran’da İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’le olan görüşmesinde de gündeme gelmişti. Lavron geçen ay ayrıca BM Dünya Gıda programı (WFP) İcra Direktörü Davil Beasley ile olan görüşmesinde de kriz bölgesinde zarar gören kişilere yardım sağlanmasında işbirliğini konuşmuştu.

Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında başbakan yardımcıları düzeyindeki çalışma grubunun bölgedeki ekonomik ve ulaşım ağlarının açılmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Rusya, iki tarafın da bu formatta yapıcı bir tutum sergilediğini belirtmişti.

Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ hakkındaki tutumu

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, nisanda bölgedeki krizin çözüme kavuştuğunu, ancak durumun hala ‘kırılgan’ olduğunu söylemiş, Ermenistan’la barış anlaşması imzalanması olasılığını da dışlamamıştı. Ermenistan’dan olumlu sinyallerin gelmesi durumunda ilişkilerin normalleşmesi için ellerinden geleni yapacaklarını belirten Aliyev, her türlü rövanş girişimini de sert bir şekilde önleyeceklerini vurgulamıştı.

Aliyev, AGİT Minsk Grubu’nun Karabağ’da barışçıl yaşamın yeniden tesisinde rol oynayabileceğini, ancak kriz zaten çözülmüş olduğu için bu anlamda arabulucu olamayacağını belirtmişti.

Azerbaycan yönetimi üç yıl içinde bölgede önemli altyapı projelerini yerine getirmeyi amaçlıyor. Bu projeler arasında demiryolları, otoyolların, havalimanlarının, elektrik ve su tesislerinin inşası yer alıyor.

İskender füzeleriyle ilgili yaşananlar

Bakü nisan başında Şuşa’da mayın temizleme uzmanlarının İskender M sistemlerinden fırlatılan füze parçalarının bulduğunu bildirmişti. Nitekim Azerbaycan, Dağlık Karabağ’daki çatışmalar sırasında bu füzelerin kullanıldığını ileri sürmüştü.

Aliyev, Ermenistan’ın 500 km menzilli İskender M füzelerine değil, sadece 280 km menzilli İskender E füzelerine sahip olabileceğini belirtiyor.

Aliyev’e göre, bu füze sistemleri Ermenistan’a ya birileri tarafından verildi, ya da bir şekilde ele geçirilip Rusya’dan yasadışı yollarla getirildi.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, İskender füzelerinin Dağlık Karabağ’daki çatışmalar sırasında kullanılmadığını vurgulamıştı. Peskov, bulunduğu belirtilen füze parçalarının nereden geldiğine ilişkin bilgileri olmadığını ifade etmişti.

Aliyev, bu konunun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde ele alındığını söylemişti.

‘Rusya’dan Azerbaycan’a dostluk jesti’

Azerbaycan mart ayında Rus Sputnik V aşısının ülkedeki aşılama sürecinde kullanımına onay vermişti. Aşının ilk partisi 2 Mayıs’ta Azerbaycan’a ulaştı. Aşıları taşıyan uçağı karşılayan Rusya’nın Azerbaycan Büyükelçisi Mihail Boçarnikov, aşı sevkiyatının Rusya’nın Azerbaycan’la olan dostluğundan kaynaklı bir jest olduğunu ifade etti. Boçarnikov’a göre, bir sonraki sevkiyat da bu ay yapılacak.

Rusya Federasyon Konseyi Başkanı Valentina Matviyenko da daha önce Sputnik V aşısının Azerbaycan’da üretimi konusunun değerlendirildiğini bildirmişti.