Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis, Irak'ı ziyaret edecek ilk Papa olacak. Yarın gerçekleşecek ziyareti Sputnik’e değerlendiren Irak uzmanı Mehmet Alaca, Papa’nın Irak ziyaretinden İran karşıtı Şiilerin “mutlu”, İran yanlılarının ise bu konuda “rahatsız” olduğunu ifade etti.

Papa Francis, 5-8 Mart tarihleri arasında Irak'a geniş kapsamlı bir ziyaret gerçekleştirecek. Vatikan'ın paylaştığı programa göre, Katoliklerin ruhani lideri ilk olarak başkent Bağdat’ta temaslarda bulunacak, ardından 6 Mart'ta Necef ve Ur kentlerini ziyaret edecek. Papa’nın Necef’te Şiilerin en büyük dini makamı Ali es-Sistani ile de görüşmesi bekleniyor. Papa’nın Ur ziyaretindeki dinler arası buluşma sırasında Yezidilerle görüşeceği bilgisi de paylaşıldı. Programa göre Papa Francis, 7 Mart'ta Erbil'e gidecek ayrıca Musul ve Karakuş'a ziyaret gerçekleştirecek.

‘Kum-Necef tartışmalarını alevlendirecek’

Mehmet Alaca’ya göre Papa, bu ziyaretle ülkede bulunan “siyasi belirsizliğe işaret etmek” istiyor. Papa Francis’in görevden ayrılmadan önce Irak’a ilk kez ziyarette bulunan Vatikan lideri olma motivasyonu taşıdığını da ifade eden Alaca, şunları söyledi:

“Hz. İbrahim'in doğduğu yer olarak bilinen Irak’ın güneyindeki Ur kentine ziyareti de mesaj barındırıyor. Papa’nın burada, Yezidiler ve Hristiyanlar konusunda da dünyaya daha net mesajlar vermesi bekleniyor. Papa daha önce Mısır’a, Birleşik Arap Emirlikleri’ne, Fas’a ve Ürdün’e ziyaretlerde bulunmuştu. Bunların ortak noktası ise Sünni yoğunluklu ülkeler olmasıydı. Şii yoğunluklu Irak’a ziyareti bu açıdan da çok önemli olacak. Irak’taki en önemli Şii lider Ali es-Sistani ile de görüşerek muhtemelen her zaman yaptığı üzere dinler arası diyalog mesajını vermeye çalışacak. Irak’taki Şii nüfusta bir İran etkisindeki Kum kanalı, bir de Sistani liderliğindeki Necef kanalı var. Bu iki kanal arasında tartışmalardan doğan bir rekabet bulunuyor. Bence Papa’nın Sistani ile görüşmesi bu tartışmaları da kısmen alevlendirecek.”

‘İran’a dolaylı bir mesaj olacak’

Papa’nın ziyaretine İran’ın nasıl baktığı da merak ediliyor. Alaca, “Papa’nın Irak ziyaretinden İran karşıtı Şiiler çok ciddi anlamda mutlular” dedi ve şunları ekledi:

“Papa’nın Sistani ile görüşmesi Şii toplum arasında, ‘Şiilerin asıl lideri Sistani’ algısını ve bu konudaki tartışmaları çok daha güçlendirecek. Bu anlamda İran’a dolaylı bir mesaj olacak. Irak’taki İran yanlısı Şiiler, Papa’nın gelişi noktasında bir tür rahatsızlık da belirtiyorlar.”

Güvenlik riskleri var mı?

Vatikan’dan yapılan açıklamada, Papa Francis’in ülkeyi ziyaretinde zırhlı araç kullanabileceği de belirtildi. Papa’nın ziyareti sırasındaki güvenlik risklerini de değerlendiren Alaca, şunları kaydetti:

“Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi güvenlik önlemleri konusunda ciddi çalışmalar yapıldığını açıkladı. Ciddi bir güvenlik sorunu beklemiyorum. Bu zaten korkunç bir sonuca da yol açabilir. İran yanlısı grupların bu anlamda herhangi bir adım atmayacağını düşünüyorum. İran’ın mevcuttaki ABD ile rekabetini Avrupa’ya da yaymak gibi bir girişimi olmaz. Belki IŞİD yanlısı gruplardan bir tehdit oluşabilir. Ancak bu, Irak’ın dünya nazarındaki istikrarsızlık algısının da biraz normalleşeceği bir ziyaret olabilir. O anlamda bence Irak yönetimi çok güvenlik yatırımı yapacaktır.”