Rotax, İtalya ve Kanadalı şirketler üzerinden Türkiye’ye uygulanan silah ambargosunu yıllardır deliyordu.

Erdoğan rejiminin yandaş ve aile şirketleri tarafından üretilen Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) şimdiye kadar yüzlerce Kürdü katlederek Libya’daki iç savaşta da kullanıldı ve şu anda da Artsakh'ta (Karabağ) saldırılar gerçekleştiriyor. Karabağ’daki savaşla birlikte İHA ve SİHA’lar konusunda Türk devletiyle yaptıkları ticaret ayyuka çıkan batılı firmalar ise peş peşe Türkiye ile işbirliğini durdurma kararı alıyorlar.

Türkiye için insansız hava araçları tasarlayan ve üreten Kanada merkezli Bombardier Recreational Products-BRP (Bombardier Eğlence Ürünleri) adlı şirketin Ankara ile ticaretini askıya almasının ardından, küçük ve orta ölçekli uçaklar için motor üreten Avusturyalı şirket Rotax da benzer bir karar aldı.

Rotax’in “kullanım alanı belli olmayan” ülkelere teslimatı durdurduğuna dair çıkan batı basınında çıkan bilgiler, Avusturya’nın günlük gazetelerinden Der Standart’a konuşan şirketin bir sözcü tarafından da doğrulandı. Buna göre Türkiye’nin yanı sıra İran’a da Rotax’ın ürettiği dört silindirli motorlar hiçbir şekilde satılması yönünde kararı alındı. Zira İran’ın “Şahit 129" adlı insansız hava araçları da bu motorlar sayesinde uçabiliyor.

Zaten Rotax, 2016 Türkiyeye uyguladığı silah ambargosunu delmek için ürettiği motorları önce İtalya’ya sattığı, oradan da Kanadalı şirket BRP’ye verildiği ortaya çıktı. BRP’nin ise bu motorları Türkiye için üretilen SİHA’ların TB2 modellerine monte ediyordu. Böylelikle “Sivil kullanım için üretim yapıyoruz” diyen Avusturyalı şirket Türk devletinin SİHA ile işlediği suçlar karşısında kendisini 2013 yılından bu yana aklamaya çalıştı.

Fakat Karabağ’daki savaşın ardından, geçtiğimiz haftalarda Kanada hükümeti ülkesinde üretilen insansız hava aracı ve silahlı insansız hava araçları teknolojilerinin Türkiye’ye ihracat izinlerini askıya aldı. BRB şirketi de bu kararı uygulayacağını açıklayınca, Avusturyalı şirketin de benzer bir karar almak zorunda kaldığı ifade ediliyor.

Bu arada Avusturya’daki muhalefet partileri ve savaş karşıtı kuruluşlar da bir daha benzer şekilde silah ambargolarının delinmemesi için şirketlerin daha fazla denetime tabii tutulması yönünde Viyana hükümetine çağrıda bulunuyorlar. Çünkü yasal boşluklardan yararlanan şirketlerin -İran ve Türkiye örneğinde olduğu gibi- silah ambargolarını askeri araç/gereçleri “sivil amaçlı” kisvesi altında veya ikinci bir ülke üzerinden delebildiklerine dikkat çekiliyor.

Yeşiller Partisi tarafından gündeme getirilen ve diğer 6 parti tarafından kabul edilen Türkiye’ye silah ambargosu uygulanması yönündeki tasarı 2016 yılının Kasım ayında Avusturya Parlamentosu’nda oy birliğiyle kabul edilmişti. Çünkü hem muhalefet hem dav kamuoyu Avusturya’nın Türkiye'nin suçlarına ortak olmasını istemiyordu.

Avusturya, Türkiye silah pazarına 2008 yılında Glock ve Steyr marka silahlarıyla girmişti. Bu tarihten itibaren her iki ülke arasında silah ticareti arttı.