Kanadalı bir aktivist ile İsrailli yetkililerin 27 yıl evvel Suriye’de mutlak bir yok olmaktan kurtardıkları 13. yüzyıl kalma Tevrat’ın İsrail’de kalmasına karar verildi.

Bugün yok olmuş Suriye Yahudi cemaatine ait, Şam’ın Tacı (Damascus Crown) adlı tarihi Tevrat eğer Suriye’de kalmış olsaydı, Esad rejimi veya bölgede bir süre hakim olan IŞİD, Hizbullah gibi radikal örgütler tarafından yok edilecekti.

Tora ve İbranice Ketuvim, Latin kültüründe Psalms, İslam’da Zebur olarak bilinen İsrail Kralı David Ha Meleh’in (Davut Peygamber) yazıtlarına da içeren, Şam’ın Tacı adlı Tanah, el yazısı ile parşömen üzerine yazılmış.

Zamanında Şam Yahudi cemaati tarafından kullanılan kutsal metin, İsrail’in kurulması ve Yahudilerin ülkeden zor ve şiddet kullanarak kovulması sonrası, Yahudi binalarının yağması sırasında çalınmıştı. 27 yıl evvel yapılan bir operasyonla kutsal metinler Şam’dan kaçırılarak İsrail’e getirilmişti.

Geçtiğimiz hafta pazartesi toplanan Kudüs Bölge Mahkemesi yıllardır İbrani Üniversitesi Ulusal Kütüphanesinde geçici olarak korunan tarihi eserin İsrail’de kalmasına hükmetti. Yahudi cemaatleri yüzyıllarca Suriye’de varlığını refah içinde sürdürmüş olmasına rağmen, 2019’da yayınlanan bir rapora göre, bugün Suriye’de resmi olarak tek bir Yahudi yaşamıyor.