TBMM HDP'li Ermeni Milletvekili Garo Paylan, Mutafyan'ın ölümü ile başlayan Patrik seçimi sürecini yönetecek Patrik Kaymakamı'nın, 27 Haziran günü seçilmesinin öngörüldüğünü ancak tarihin Valilik taarfından ileri bir tarihe atıldığını belirtti.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, İçişleri Bakanlığı'nın Patrik seçimine müdahale etmesinin gerekçesini Bakan Süleyman Soylu'ya sordu.

"Fakat, Bakanlığınızın İstanbul Valiliği aracılığı ile 26 Haziran 2019 günü Türkiye Ermeni Patrikliği'ne gönderdiği bir yazıda, seçimin 4 Temmuz 2019 tarihine ertelenmesi gerektiği belirtilmiş ve yapılan bu erteleme için herhangi bir açıklamada bulunulmamıştır."

Paylan bu bağlamda Bakan Soylu'ya şu soruları sordu:

1. Türkiye Ermeni Patrikliği Ruhani Kurulu tarafından belirlenen, Patrik Kaymakamı seçim tarihine müdahalenizin gerekçesi nedir?

2. Hatırlanacağı üzere, 16 Şubat 2017 tarihinde Patrik Kaymakamı seçimi yapılmış, fakat bu seçim ruhaniler toplantı halindeyken İstanbul Valiliği tarafından gönderilen bir yazı ile iptal edilmişti. Ruhani bir kurum olan Ermeni Patrikliği'nin içişlerine, Bakanlığınız neden ve hangi mevzuata dayanarak müdahale etmektedir?

3. Anayasa Mahkemesi, 23 Mayıs 2019 tarihinde, Patriklik seçiminin uzun yıllardır engellenmesini "din özgürlüğü ihlali" olarak nitelemiştir. Anayasa Mahkemesi'nin kararının ardından gelen bu müdahale ihlalin devamı değil midir?

4. Bakanlığınız; Ermeni Patrikhanesi'nin ve Patrik seçiminin yasal dayanağı olan 1863 tarihli Ermeni Milleti Nizamnamesi'nin hangi maddelerine dayanarak Patrik seçimine müdahale etmektedir?

Ne olmuştu?

2008 yılından beri sağlık sorunları yaşayan Baş piskopos Mesrop Mutafyan'ın, Adli Tıp tarafından da onanan ağır demans hastalığı neticesinde, bilinçsiz yatışı ve görevlerini yerine getirememesi sebebiyle, 2010 yılında Başepiskopos Aram Ateşyan Patrik Genel Vekili hükümet tarafından atanmıştı.

Patriğin ağır sağlık sorunu 9 yılı aşkın süre stabil kalırken Ermeni toplumunun talebiyle 2016 yılının Ekim ayında seçim kararı alınmıştı. 2017'nin Mart ayında ise Karekin Bekçiyan Patrikhane'yi seçime götürmek için Patrik Kaymakamı seçildi.

Seçim sürecinin başlamasına rağmen Patrik vekilliğinden istifa etmeyen Aram Ateşyan göreve devam ederken seçimin yapılması için 2017 Ağustos'unda gönderilen dilekçe İçişleri Bakanlığı tarafından yanıtsız bırakıldı.

İstanbul Valiliği Karekin Bekçiyan'ın patrik kaymakamı seçilmesine dair işlemlerin geçersiz sayıldığını söylerken, içinde 'sözde Patrik Kaymakamı Bekçiyan' ifadelerinin yer aldığı bir mektupla patrik kaymakamının aldığı kararların hepsinin geçersiz sayılacağını kaydetti.

İstanbul Valiliği son olarak Patrik seçimini iptal etti. Ermeni toplumunun büyük çoğunluğunun onayını alan Karekin Bekçiyan bunun üzerine "Karanlık kampanyalar çok çirkin boyutlara ulaştı. Bu tutumun toplumumuzu daha da yıpratmasından ve hatta yozlaştırmasından korkuyorum" diyerek ülkeden ayrıldı.

Türkiye Ermenileri 84. Patriği Mesrob Mutafyan'ın 8 Mart'ta hayatını kaybetmesinin ardından yeni Patrik'in resmen seçilmesi için süreç başlamış oldu.