İsveç'te “Asuri Kadın Federasyonu” tarafından düzenen konferansta, Türkiye’ye “Ermeni, Asuri-Süryani ve Rumlara yapılan soykırımı” tanıma çağrısı yapıldı.

Başkenti Stockholm’de yapılan “1915 Soykırımı” konulu konferansta, Prof. David Gaunt, Sol Parti eski Milletvekili ve Örebro Belediye Meclis Üyesi Murad Artin, Gazeteci-Yazar Ragıp Zarakolu, Yazar Anne Malle, Doçent Svante Lundgren, soykırım kurbanlarının yakınlarından Berolin Deniz, Günlük yayımlanan Svenska Dagbladet Gazetesi Kültür Şefi Yardımcısı Anders Q Björkman ve Asuri Demokratik Örgütü Temsilcisi Sait Yıldız dahil Asuri-Süryani örgütleri temsilcileri ve bilim insanları konuşmalar yaptı.

Tarih Profesörü David Gaunt, 1915’te kurtulabilem kadınların tanıklık ettiği bazı olayları katılımcıların dikkatine sundu. Soykırımı belgeleyen pek çok kitabın İsveçceye çevrildiğini bildiren Gaunt, tarihçilerin büyük bir çoğunluğunun 1915’te Ermeni, Asuri-Süryani ve Rumlara soykırım yapıldığı konusunda görüş birliği içinde olduklarını ifade etti.

Eski Milletvekili Murad Artin, Türkiye’nin Almanya’nın yaptığı gibi tarihiyle yüzleşerek çok şey kazanabileceğini söyleyerek, “İnsanlara okullarda soykırımın asla olmadığı öğretiliyor. Son zamanlarda ise Ermeni, Asuri-Süryani ve Hıristiyanların Türklere soykırım yaptığı iddiaları ortaya atılıyor” diye konuştu. Türkiye’nin geçmişiyle yüzleşmekten kaçınmasının üzücü olduğunu dile getiren Artin, “Eğer bir ülke kendi tarihiyle hesaplaşmazsa asla ileriye doğru gidemez” dedi.

Yakınlarını soykırımda kaybeden Berolin Deniz, salonda bulunan Asuri-Süryanilerin büyük bir çoğunluğunun yakınlarını yitirdikleri için ortak bir acı çektiklerini ve ortak bir teselliye ihtiyaç duyduklarını söyledi. Deniz’in Seyfo (Süryanilerin soykırıma verdikleri isim) konusunda araştırmalar yapan ağabeyi Sosyoloji Doktoru Fuat Deniz bundan 11 yıl önce Örebro Üniversite’sinin bahçesinde bıçaklanarak öldürülmüştü.

Soykırım kurbanı kadınlar ve yakınlarıyla yaptığı söyleşileri kitaplaştıran Yazar Anna Malle, araştırmaların travmatik olayları yaşayan insanların yeni bir dil öğrenme ve topluma entegre olmalarının güç olduğunu gösterdiğine dikkat çekti. Soykırım sırasında erkek ve kadınların öldürüldüğünü ve genç kadınlara tecavüz edildiğini belirten Malle, “Pek çok kişi sürgün edilirken yollarda açlıktan yolda öldü” şeklinde konuştu.

Soykırımın gelecek kuşaklar tarafından unutulmamasını amaçladığını söyleyen Malle, “Soykırım Türkiye ve diğer ülkeler tarafından kabul edildiğinde yaralar iyileşmeye başlayacaktır. Soykırım kurbanlarından özür dilenmeli. Bu çok önemli. Eğer bu yapılırsa uzlaşma sağlanır ve pek çok kişi yapılanları affeder” dedi.

Soykırım araştırmalarıyla bilinen Asuri-Süryani Yazar Besim Aydın, “Eninde sonunda Türkiye soykırımını kabul etmek zorunda kalacak” dedi. Aydın, İsveç Hükümeti’nin parlamentonun 2010 yılında aldığı kararı yürürlüğe koymamasını da şöyle değerlendirdi: “İsveç Hükümeti, Ermeni, Asuri-Süryaniler için Türkiye ile ekonomik ilişkilerini bozmak istemiyor. Türkiye ile İsveç arasında milyarlarca kronluk ticaret hacmi var. İsveç soykırımını kabul ettiği zaman milyarlarca kronluk maddi kayba uğrayacağını düşünüyor. İşte bunu değiştirmek için çok mücadele etmek gerekir.”