Eğil’de yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermeniler’in 1915’ten bugüne uzanan hikayesini tanıkların anlatımıyla izleyici ile buluşturacak “Saklı Haç”ın çekimleri tamamlandı.

Diyarbakır’ın Eğil ilçesinde yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermenileri merkeze alan “Saklı Haç” belgeselinin çekimleri tamamlandı.

Müslümanlaştırılmış Ermenilerin yakınlarının hikayelerinin izleyiciye aktarılacağı yapım, Nisan ayında izleyici ile buluşacak.

“Saklı Haç”, 1915 ve sonrasında ilçede ve çevresinde yaşayan Ermenilerin akıbetini, özellikle de ilçede yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermeniler’in kimlik bunalımını, 1915 sonrası travmalarını ve kendilerinden sonraki kuşaklara aktardıkları hikayeleri beyaz perdeye taşıyacak.

Destek kampanyası başlatıldı

Nisan ayında izleyici ile buluşturulması hedeflenen belgeselin yönetmenliğini gazeteci Altan Sancar ve Serhat Temel üstlendi.

Belgesel kapsamında, ilçede aktarıcı olarak bulunan ve yaş ortalamaları 75 üzeri olan birinci kuşak ile 40 üzeri olan ikinci kuşak Müslümanlaştırılmış Ermenilerin yakınları ile görüşüldü.

Ekipman temini dahil olmak üzere dayanışma temelinde gerçekleştirilen filmin çekimleri tamamlandı, ancak sıradaki aşamada belgeselin montajı, seslendirmesi ve müzik gibi aşamaları gerçekleştirilecek.

Bağımsız olarak yola çıkan belgesel ekibi de, bu bağlamda destek kampanyası çağrısında bulunuyor.

Yapım sürecine yapılacak desteklerle montaj aşamasının tüm giderlerinin ve belgeselin kendi kimliğine uygun şekilde Ermenistan’da hazırlanacak müziğin stüdyo giderlerinin karşılanması hedefleniyor.

Belgesele buradan destek olabilirsiniz.

Belgesel hakkında

Ermeni Soykırımı’nda yaklaşık 1.5 milyon Ermeni hayatını kaybederken, 1915’in etkilerinin bir başka boyutu olarak ortaya çıkan diğer husus ise ‘Müslümanlaştırılmış Ermeniler’ gerçeği.

Eğil ilçesi de Diyarbakır’da Ermenilerin nüfusunun yoğun olduğu ilçelerden. Öyle ki ilçe merkezinden Dicle Nehri’ne uzanan yol boyunca tarihe tanıklık etmiş Ermeni yerleşim yerleri, kilise, ev ve çarşı kalıntıları bulunuyor.

“Saklı Haç” belgeseli ekibi, çalışmalarına ilişkin şu notu düşüyor:

“İlçe merkezinde geçmişte Ermenilerin yürüttüğü kalaycılık ve semercilik mesleklerinin son temsilcileri Müslümanlaştırılmış Ermenilerin yakınlarından oluşuyor. İlçede tahminlere göre geçmişte Ermeni olan, 1915 sonrası Müslümanlaştırılan en az 20 hane bulunuyor. Geriye kalan ve ilçede nüfusu oluşturan diğer Ermenilerin ise 1915’te öldürüldüğü veya tehcire gönderildiği tahmin ediliyor.İlçede yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermenilerin özellikle dayı veya teyzelerinin Ermenistan, Suriye ve Amerika gibi ülkelere gittikleri, kendileri hayatta olmasa da çocuklarının hayatta olduğu ve ilçeye ilişkin bilgilerinin olduğu biliniyor.”

“Türkiye’de bu durumda olan birçok yerleşim yeri olduğu ve binlerce ailede Müslümanlaştırılmış Ermenilerin bulunduğu biliniyor. Bu kimlik ile yaşamaya çalışan insanlar ne tam anlamı ile asimile olduktan sonra içinde yaşamaya başladıkları kimlik ile barışabiliyor ne de geçmiş Ermeni kimliklerine dönebiliyor. Eğil özelindeki dikkat çekici durum ise ilçe genelinde yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermenilerinin özellikle çocuklarına geçmiş kimliklerini aktarma noktasında çaba harcamış olmaları. İlçede kimi aileler dışındaki birçok aile, geçmişlerinde Müslümanlaştırılmış Ermeni kimliği taşıdıklarını biliyor ve buna ilişkin araştırmalar yürütüyor. Tüm bunların yanında ilçede resmi anlamda geçmiş nüfusa ve kültürüne ilişkin bir çalışma yapılmamakta ve salt Sünni Müslüman kimlik öne çıkarılarak, ilçenin geçmiş kimliği resmi tarihe yenik düşürülmektedir.”