Kızlık soyadı Mutafyan olan Sanam Muğdimiyan, Van ili cami kebir mahallesi 1893 doğumlu, Baba adı Movses (Mahmut sonradan uydurulan isim), ana adı Piruze (Penbe sonradan uydurulan isim) idi. Sanam ve Vanuş, Van ilinden, önce Diyarbakır’a sonrasında Konya-Akşehir’e ve son olarak da Isparta Yalvaç’a sürgüne tabii tutulmuş.
Sanam, tamamiyle asimilasyon politikasının kurbanı oldu. Onun tek tanıklığı Van’ın Emin Paşa mahallesinde doğmuş olması. 1936 yılında soyadı kanunu yasası sonucunda ona İrten soyadını verdiler. O sırada Sanam’ı Osman Yağcı ile evlendiriyorlar.
Sanam, 1945’te ölüyor. 1964 yılında vatandaşlıktan çıkarılıyor. Sanam Muğdimiyan önce Saniye oluyor, 1936‘da İrten soyadı verilerek Saniye İrten oluyor. Evlendirildiği için diğer kayıtta Saniye Yağcı olarak görülüyor. Böylece bir kişiden birkaç kişi türetiliyor ve daha sonra Saniye Yağcı olarak 1945 te İzmir’de ölüyor. Saniye İrten olan Van ilindeki mükerrer kayıt ise 1964 yılında vatandaşlıktan çıkarılıyor, aslında hepsi aynı kişi.
Zorla evlendirildikten sonra tekrar kaçıp İzmir’den Yalvaç’a gelmiş, çocukları alıp Van’a götürmeye çalışırken yakalanmış, ağır bir dayaktan geçirilmiş ve Isparta ili Yalvaç ilçesine eşeğe bağlanıp getirilmiş. Sağa-sola bırakılan ve onun Van’a götürmek istediği çocuklar Hay’dı (Ermeni’ydi). Batı Ermenistan Otokton Ermeni Halkının çocuklarıydi.
Sanam çocuksuz öldü. Ama onun hayatı, sadece Batı Ermenistan’da kalan Ermeni çocukları için uğraşmakla geçti.
Hay (Ermeni) çocuklarını hep toplamaya çalıştı. Kendisi gibi yetim, öksüz soydaşlarının evlatları için Batı Ermenistan’ın her yerinde mücadelesine hep devam etti.
TC de hukuk mücadelesi veren Vanuş’un (Durmuş olan uydurulan isim) oğlu tüm hukuki yolların tıkandığı için davayı AİHM’e taşıdı. Bu olayın 1915’in devamı olduğunu ve AİHM’in 1915 yılına bakmadığını, fakat öldükten 19 sene sonra vatandaşlıktan çıkarılan halası Sanam Mutafyan’ın TC’deki hakkını arıyor.
Bu da Hay’ların (Ermeni’lerin) bu kadar zulme rağmen mücadele verdiklarini gösteriyor.