Süha Hamamcı, Pangaltı ve Kurtuluş’ta 33 yıldır kitapçılık yapıyor. Pangaltı, Kurtuluş ve Bomonti bir elin parmakları gibidir. Bütün yetişkin hayatı bu semtlerde geçmiş onun. Önceleri kaset, CD, oyuncak ve kırtasiye malzemesi de varmış dükkânında ama zamanla hepsi elenmiş, kitaplar kalmış. Buralarda “Telefoncular Sokağı” diye bilinen Teyyareci Fehmi Bey Sokağı’nda, Latin Katolik Mezarlığı’nın kapısının karşısındaki ‘Nostalji Kitap & Kahve’ yaklaşık 10 yıldır, lezzetli kahvesi ve demli çayıyla kafe hizmeti de veriyor konuklarına.

“Konuk” lafı sözün gelişi değil; Süha bey Nostalji’ye gelen herkese misafiri gibi davranır. Birkaç kez uğrayıp, iki lafın belini kırarsanız arkadaş olmanız kaçınılmazdır. Ben de öyle tanıdım ve arkadaş oldum onunla. “Gülmesini bilmeyen dükkân açmasın” derler, doğrudur. Nostalji’de öncelikle bir güler yüz karşılar sizi. Günün hangi saati olursa olsun…

1986’da İTÜ Maden Fakültesi’ne girmiş Süha Hamamcı. 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası gençlik hareketinin üniversitelerde yeniden yükseldiği yıllar. O da “başka bir dünyanın mümkün” olduğunu bilen ve bunun için mücadele eden her üniversite öğrencisine yaşatılan sıkıntıları yaşamış. Ardından Marmara Üniversitesi’nde İktisat okumuş. Mâlum, İktisat mezunu olanlar her işi yapabiliyor. Süha da daha öğrenciyken kaset, CD dükkânıyla başlamış işe. “Nostalji Müzik” de Ergenekon Caddesi üzerinde küçücük bir dükkânda 1992’de doğmuş.

Kentsel dönüşüm devreye girince
Aynı semtte, bugünkü dördüncü yerine varana dek nice zorluk yaşamış Nostalji Kitapçısı. Geçtiğimiz aylarda, Telefoncular Sokağı’ndaki binanın kentsel dönüşüm kapsamında boşaltılmasının gündeme gelmesi ise en zorlarından biri olmuş. Ben de tanık oldum bu sürece. Süha hemen yine Kurtuluş – Pangaltı çevresinde olmak üzere yeni yer arayışına başladı. Çok geçmeden, bu zor koşullarda Bilezikçi Sokağı birinci adada bir işyerini kiraladı. Eşi Bengü Hanımın yoğun çabasıyla ve yepyeni bir tasarımla kısa sürede “Nostalji Bilezikçi”yi hazırladı. Çok ferah, aydınlık ve üstelik her zamanki Nostalji ruhunu taşıyan bir yer oldu. Buranın çok işlevli bir üst katı yok ama yüksek ağaçlar altında küçük ve sevimli bir arka bahçesi var. Bengü Hanımın yarattığı lezzetli atıştırmalıklar da cabası…

Ergenekon Caddesi üzerinde, Dolapdere’den iki sokak sonra sola girin, solda 29 numaralı Gülistan apartmanı altında Nostalji Kitap & Kahve’nin yeni yeri. Şimdiki Nostalji’ye 110 adım mesafede.

Kendi başına bir tarih: Bilezikçi Sokak
Kurtuluş’un en karakteristik sokaklarından biridir Bilezikçi. 1900’lü yılların başından kalma olanlar da dahil, semtin tarihi geçmişini yansıtan binaları vardır. Bu geçmişin acı sayfalarını hatırlatan kapısı zincirli veya terk edilip tahta perdeyle çevrilmiş olanları da vardır. Tatavla’nın “Kurtuluş” olduğu 1929 yangınından önce de bu adı taşıyan sokaklardandır. O yıllarda Tepeüstü bölgesinden Dolapdere’ye doğru akan bir Bilezikçi Deresi de varmış.

“Bilezikçi” isminin, tersane ile Tatavla’nın bağlantılı olduğu uzak Osmanlı geçmişinden kaldığını ve top bileziğinden geldiğini düşünüyorum ben. Fakat vaktiyle bu sokakta bulunan ünlü bir kuyumcudan geldiği de söylenir. Dört adaya bölünmüş oldukça uzun bir sokaktır.

Nazım Hikmet’in yakın dostlarından ve TKP’nin Bizim Radyo’sunun kurucularından Anjel Açıkgöz (Kazancıyan) 1923’te bu sokakta doğru. 2 Nisan 1948’de öldürülen eğitimci, yazar, şair ve gazeteci Sabahattin Ali, 1937’de Bilezikçi Sokak, No: 131'de oturdu. Yazar ve çevirmen Takuhi Tovmasyan Zaman da 1971’de Kurtuluş’a gelin geldi ve bu sokakta yaşadı.

Bir buluşma mekânı
İnsan yeni bir semte taşındığında, önce çay, kahve içeceği ve arkadaşlarıyla buluşacağı bir yer arar. Sonra da yakında iyi bir kitapçı… İkisini aynı yerde bulduysa ne âlâ. Nostalji Kitap & Kahve böyledir benim için. Bakırköy’de Beyaz Adam hep vardı. Şimdi de yolum o tarafa düştüğünde uğrarım. Beşiktaş’ta Çarşı içindeki Mefisto’ya giderdim. Caddebostan’da Bağdat Caddesi üzerindeki Gergedan Kitabevi pek güzel bir mahalle kitapçısıdır.

Raflardaki her kitabı bilir Süha. Aradığınız kitap yoksa not alır, birkaç güne mutlaka getirtir sizin için. Kitap satışının önemli bir kısmını bu siparişler oluşturuyormuş.

Yakın çevredeki etkinliklerin afiş ve duyuruları panoda, gençlerin fanzinleri girişteki masadadır. Aklınıza bir şeyler karalamak geldiyse, Galeri Birzamanlar’ın ürettiği özel kapaklı not defterleri hazırdır. Müdavimlerin masaları neredeyse bellidir. Sınav dönemleri yaklaşınca üst kattaki masalar kalabalıklaşır.

Ermenice gazeteler; 1908’den beri yayınlanan Jamanak ve 1940’tan beri yayınlanan Marmara’nın her sayısı gelir Nostalji’ye. 1924 yılından beri Rumca yayın yapan Apoyevmatini gazetesi de bulunuyordu fakat eski bir Rum mahallesi olan Kurtuluş’ta gazeteyi alacak kimse neredeyse kalmayınca gelmiyor artık. Haftalık Agos gazetesi ve aylık Paros dergisi de çıkar çıkmaz gelir Nostalji’ye.
Nostalji kitapçısı, semtin çok dilli ve çok kültürlü dokusuna uygun, geniş bir kitap koleksiyonuna sahip. Atölyelere, kitap tanıtım toplantılarına ve çeşitli sivil toplum kuruluşlarının buluşmalarına ev sahipliği yapıyor. Hatta Nostalji Kitap & Kahve, 17. İstanbul Bienali'nin “Şiir Hattı” projesinin ana mekânı olarak da işlev görmüştü.

Tükenmez bir enerjiye sahip Süha bey. Bugünlerde daha hava aydınlanmadan önce yeni dükkânı açıyor. Burada gün içinde Merve, Burak ve Bengü Hanım ilgileniyor daha çok konuklarla. Sonra Telefoncular Sokağı’na geçiyor ve meşhur kahvesini hazırlıyor. Burada da Sahriye, okul çıkışı yardımcı oluyor ona. Raflardaki kitaplar gibi, çayı ve kahvesi de iyi seçilmiştir Nostalji’nin. Kentsel dönüşüm meselesi nihayete varana kadar bir süre daha iki dükkân arasında mekik dokunacak belli ki.

Elinize sağlık Süha Hamamcı ve arkadaşları. Ben fotoğrafını çekerken Süha’nın torunu Deniz de oradaydı. “Böyle dedeye böyle torun” denecek kadar sevimli ve akıllıydı. Dilerim her mahallenin iyi bir kitapçısı olsun ve çocuklar kitap okunan evlerde büyüsün.