Mardin Milletvekilimiz Tuma Çelik, Plan Bütçe Komisyonu’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesi üzerine konuştu:

El konulan taşınmazlar konusunda kapsayıcı çözümler üretilmemiştir

Gerek Vakıflar Kanunu çerçevesinde gerekse hukuk dışı idari kararlarla vakıfların tasarrufundaki taşınmazların tesciline getirilen engellerle ve özellikle 1974 yargıtay kararıyla vakıflar aleyhine peş peşe açılan davalar neticesinde yaklaşık 1950 taşınmaza el konulmuştur. Bu taşınmazların yaklaşık 1200’ü Rumlara, 660’ı Ermenilere, geri kalanları ise Süryanilere ve Musevilere aittir.

Vakıflarla ilgili 2003, 2008 ve 2011 yıllarında yapılan düzenlemeler Ermeni, Rum, Süryani ve Musevilere ait mazbutaya alınmış 55 vakfı içermediği gibi el konulan taşınmazlar meselesine de kapsayıcı çözümler üretmemiştir. Resmi rakamlara göre 1554 taşınmazın iadesi için müracat edilmesine rağmen bunlardan sadece 320’si iade edilmiştir. İade edilmeyen taşınmazlar arasında kamuoyunun da yakından bildiği Tuzla’daki Ermeni Yetimhanesi, İskenderun’daki Süryani Katolik Vakfı da vardır. Mardin’in en büyük en ihtişamlı binası olan, Süryani Katoliklerin patriklik binası, Süryani Kilisesi’nin talebine rağmen hala iade edilmemiştir. İade edilmesi için gereken müraacatlar yapılmış ama kamulaştırılmış olması gerekçesi ile hala verilmiyor.

Erdoğan söz vermesine rağmen Süryanilere ait araziler iade edilmemiştir

Süryani halkı için kutsal ve büyük bir öneme sahip olan Mor Gabriel Manastırı Vakfına ait 6 yıldır el konulmuş araziler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2003 yılında söz vermesine rağmen hala iade edilmemiştir. Bu 30 parçanın 12 parçası iade edilmiş, 18 parçası iade edilmemiştir.

Hristiyanların en eski manastırı yok olmaya bırakıldı

Bunların dışında yurtdışına kaçırılan birçok eserin geri getirildiğinden bahsettiniz. Olması da gereken birşey. Ancak buradaki birçok değer maalesef olması gereken terk edilerek yok olmaya bırakılıyor. Hatta birçoğu da şu an bozulmuş durumda. Bilmiyorum biliyor musunuz, bizim Bagok Dağı olarak bilinen dağın tepesinde Hristiyanların en eski manastırları var ve bu manastırlar hiçbir şekilde devletin koruması altına alınmıyorlar. Şu anda çok ciddi bir tahribata uğramış durumdalar. Orada bulunan Süryanilerin bu manastırları tamir etme isteği de karşılıksız bırakılmaktadır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tüccar mantığı ile sadece turizmle ilgileniyor

Son olarak Türk dilinin yurtdışında gelişmesi ve geliştirilmesi için çaba sarf edildiğinden bahsediyorsunuz. Saygı duruyorum. Fakat Türkiye’de bulunan ve Türkiye’nin zenginliği olan Süryanice, Ermenice, Kürtçe, Arapça ve diğer diller için ne yapıyorsunuz? Aynı şekilde Türk tarihinin yanında Kürt tarihi, Süryani tarihi, Ermeni tarihi konusunda bu güne kadar herhangi bir çalışma yapıldı mı?

Kültür ve Turizm Bakanlığı bir tüccar mantığı ile sadece turizmle ilgilenen bir bakanlıktır. Kültür konusunda yapması gerekenleri maalesef yapmıyor.