TRABZON’un Maçka ilçesinde, ormanlık kısımında bulunan ve 2011 yılının Ağustos ayında Ekümenik Patrik Bartholomeos’un da ziyaret ettiği tarihi Vazelon Manastırı (Kızlar Manastırı), bakımsızlıktan harabeye döndü. Fresklerin üzerine yazılan aşk ilanları, çizilen resimler ve kurşun delikleri sebebiyle harabeye dönen manastırın çatısı da heyelan sonucu çöktü. Tüm bunlara ek olarak defineciler tarafından da talan edilen manastır için restorasyon projesi tasarlandı.

Maçka ilçesi Kiremitli köyü sınırlarında çam ormanları ile çevrili kısımda bulunan ve İ.S. 270-318 yılına dayanan tarihi geçmişi ile Türkiye’nin ilk manastırlarından Kızlar Manastırı olarak bilinen Vazelon Manastırı, 15 ve 19’uncu yüzyıllarda ilave edilen kilise, keşiş odaları ve şapel alanları ile varlığını günümüze kadar korudu. Köy merkezine 7 kilometre mesafede yer alan ve içi patika yoldan yürünerek ulaşılan manastır, kazı yapan defineciler tarafından da yağmalandı. Manastırı ziyarete gelen kişiler de fresklerin üzerine yazılı aşk ilanları yazdı ve resimler çizdi. Kurşun izlerinin de yer aldığı freskleri yok olmaya başlayan manastırın çatısı da yaşanan heyelan felaketi sebebiyle çöktü. Yaşanan olaylar sebebiyle harabeye dönen manastırın restore edilerek turizme kazandırılması için proje tasarlandı.

“RESTORASYONA 2 YIL SONRA BAŞLANILMASI HEDEFLENİYOR”

Maçka Belediye Başkanı Koray Koçhan, bölgedeki en eski manastırlardan olan Vazelon Manastırı’nın Sümela tarzında kaya oymalı şekilde değil yamaca kayalarla yapılmış bir yapıda olduğunu söyledi. Ayrıca Belediye Başkanı Koçhan, şu ifadeleri kullandı:

“Turizm Bakanlığımız restorasyon projesinin ihalesini geçen yıl yaptı. Bu projede, Avrupa Birliği fonları da kullanıldı. Çalışmalar devam ediyor. Bu bir süreç ve uzun zaman alacak. Restorasyon, 2020 yılı başında başlayacak. Vazelon Manastırı maalesef korunmuyor. Koruma Kurulunun bölge ile ilgili ‘sit alanı’ kararı var. Bir kültür varlığı olarak tescil edilen yapının mülkiyeti Turizm Bakanlığı’na ait. Çevresi ise Orman Bakanlığı’na ait. Vazelon Manastırı Turizm Bakanlığı’nın restorasyonu ile beraber hızla ilerleyecek. Önceden definecilerin veya bu tarz kişilerin tahribatlarına uğradı ama şu an bakıldığında bu tarz define kazılarının azaldığını görmekteyiz. Fresklerin çoğu tahrip edilmiş durumda. Büyük ana manastırdaki fresklerin çoğu çatısının yıkılması ile beraber doğal şartlar neticesinde kayboldu. Ama yine oradaki taş ve kemerlerin mimari yapısı halen mevcut. Heyelanlardan dolayı Vazelon içten çok yıkılmamış ama eserlerin çoğu toprağın altında kaldı. Bir an önce manastırın restorasyonu başlamalı ve bu eser turizme kazandırılmalı.”

EKÜMENİK PATRİK I. BARTHOLOMEOS ZİYARET ETMİŞTİ

Ekümenik Patrik I. Bartholomeos, 2011 yılının Ağustos ayında Vazelon Manastırı’nı ziyaret etmişti. Patrik Bartholomeos ve beraberindeki Hristiyan ruhbanlar manastırın yakınlarına kadar araçlarla gelmişlerdi ve ardından patika yoldan yürüyerek manastıra ulaşmışlardı. Patrik Bartholomeos ve beraberindeki ruhbanlar harabe halindeki manastırda incelemelerde bulunarak mum yakarak dualar etmişti.

VAZELON MANASTIRI

Maçka ilçesi Kiremitli köyü sınırlarında yer alan Vazelon Manastırı, MS 270-318 yılında yamaca kayalarla inşa edildiği bilinmektedir. İncil’deki Vaftizci Yuhanna Peygamber’e adanmıştır. Çok eski kaynaklara göre manastırın adı Zouvalon olmasına rağmen, tarihin akışıyla beraber bugünkü Vazelon adını almıştır. Tarihi hakkında çok az bilginin günümüze ulaştığı ve adeta sırlar beşiği olan yapı en zengin manastır özelliği ile öne çıkan tarihi bir yapıdır. Bazı kaynaklarda Sümela Manastırı’nın inşası Vazelon Manastırı’nın geliriyle yapıldığı söylenmektedir. Vazelon Manastırı, 4 kattan oluşmaktadır ve en üst kısmına inşa edilen kilisenin duvarının kuzey bölümünde halâ Cennet, Cehennem ve Kıyamet Günü’nü gösteren freskler bulunmaktadır