Mari Felekyan, Ermeni kökenli bir çocuk olarak 1875'te İran başkenti Tahran'da doğdu.Küçük yaşta ailesiyle İstanbul'a taşındı. İlköğrenimini Üsküdar Cemaran Okulu'nda tamamladıktan sonra Nişantaşı'ndaki High School'a girdi.

Okulun Amerikalı müdiresi, üniversite eğitimi için Amerika'ya göndermek istediyse de, o tiyatroya gönül vermişti ve tiyatroyu tercih etti.

Kız kardeşi Vartiter ile beraber önce Tovmas Fasulyacıyan, daha sonra da Aleksanyan grubuyla turnelere çıktı. Mari tiyatro hayatının temelini bu sırada oynadığı "Le gamin de Paris" oyunuyla attı. Henüz 15 yaşındaydı. Ateşli oyunundan dolayı oradaki cemaat kendisine "Heranuş", yani "Ateş Kızı" adını verdi.

[Mari Heranuş Felekyan, bir dönem ABD, Mısır, İran ve Kafkas ülkelerinde en ünlü kadın komedyenler arasındaydı.] Kafkas ülkeleri, İran, Mısır ve Amerika Birleşik Devletleri'nde sahneye çıktı, komedi oynadı. Bu ülkelerde komedyen kadın sanatçılar arasında adı birinci sıraya oturdu. Amerika'dan Avrupa'ya geçti, ancak bir süre sonra rejisörlük görevi teklif edilince ABD'ye geri döndü.

Amerikan-Ermeni Dernekleri için Ermenice ve İngilizce komediler oynadı. Bu sırada İranlı bir Ermeni olan Harutyun Marutyan ile evlendi. Annesi hastalanınca 1913'te İstanbul'a dönmek zorunda kaldı.

İstanbul'da bulunduğu esnada kızı İrma-Keğanuş'u (Cem karaca'nın annesi Toto Karaca) doğurdu. Amerika'ya dönüş için çocuğun biraz büyümesini beklerken I. Dünya Savaşı başladı ve yollar kapandı.

Amerika'da bulunan kocasının bir kaza sonucu öldüğünü öğrenince tümüyle İstanbul'a yerleşti. Darülbedayi'den teklif aldı. Burada "Sivrisinekler" ve "İki Çiçek Bir Böcek"teki oyunlarıyla ünlendi. Ancak, kısa bir süre sonra gruptan ayrıldı.

Dramatik Tiyatro Grubu'ndan davet aldı ve "Madam San-Jen"deki bayan kahraman rolüyle büyük başarı kazandı.

Mari Felekyan 1922'den sonra sahneden tamamen uzaklaştı. Sahneden ayrı bulunduğu yılları acılarla dolu geçti. Uzun süre hastalıklarla mücadele ettikten sonra 26 Kasım 1936'da hayata veda etti.

(Not: Manşet fotoğrafında Mari Heranuş Felekyan, sahneye çıktığı dönemde bir grup sanatçı arkadaşıyla...)

(Yazı: Silvart Kayar-Malhasyan)