Başpiskopos Aram Ateşyan, teröristler tarafından zarar verilen kiliseyi görünce çok üzüldüğünü, bunu yapanların insan olmadığını söyledi.2

Türkiye Ermenileri Patrik Genel Vekili Başpiskopos Aram Ateşyan, Diyarbakır Sur'da PKK'lı teröristlerin hasar verdiği Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ni ziyaret etti.

Bazı duvarlarında delikler açılan, kabartma ile camları kırılan ve tahrip edilen kiliseyi gezen Aram Ateşyan'a, Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü Metin Evsen bilgi verdi.

Hasar gören kiliselerin ana binaları ile müştemilatlarında detaylı inceleme yapan Ateşyan, daha sonra gazetecilere açıklamalarda bulundu.

2 YIL ÖNCE DE GİTMİŞTİ
Ateşyan, 2 yıl önce hendek ve barikat operasyonlarının resmi olarak bittiği açıklandıktan sonra da gelip Surp Giragos Kilisesi'nde inceleme yaptığını belirterek, şöyle konuştu:


"GAVUR MAHALLESİ DERDİ"
"Üzüntüden başka ne hissedebilirim? Ermeni Surp Gragos Kilisesi, yanındaki Keldani Kilisesi ve 500 metre uzaklıktaki Ermeni Katolik Kilisesi, Ermeni Protestan Kilisesi alanında yaşayanların yüzde 97'isi Ermeniydi. Burası Hristiyan Mahallesi'dir. Bizim bir yazarımız buraya Gavur Mahallesi derdi. Bugün bırakın mahalleyi, Tanrı'nın dua evi olan kiliseler, camiler harabe halindeler.


BUNU YAPANA İNSAN DİYEMEYİZ
Bunu yapana biz insan diyemeyiz. 2 yıl önce buraya geldim. Ermeni Katolik ve Protestan kiliselerini mukayese ederken sevindim. İçlerini sadece kirletmişlerdi. Ama bugün gelip gördüm, her tarafını balyozla kırmışlar. O el işlemeleri 3 yıl sürdü. Horan dediğimiz yerler hepsi paramparça oldu. Bunu yapan Tanrı'nın yarattığı kul, insan olamaz. Binlerce sene burada yaşamışız, eserler bırakmışız. Bu eserlerin bir seferde kendini bilmez kişiler tarafından yok edilmesi aynı zamanda ülkeye zarardır. Bu eserler ülkenin zenginliğidir.


BURASI SADECE BİZE AİT DEĞİL
Burası sadece bize ait değildir. Bu devlete, bu topraklara ait. Bunu yok etmek insanlığa sığmaz. Ve devletin önünde bu en büyük suçtur. Her duvardan bir kapı açılmış. Han gibi isteyen girip çıkıyor ve bu kutsal mekanı kirletiyorlar."


MOSKOVA'DAN ÇAN GETİRİLMİŞTİ
Surp Giragos Ermeni Kilisesi için 2012 yılında, Rusya'nın başkenti Moskova'dan 100 kilo ağırlığında 'soğan başlı' çan özel olarak yaptırılıp getirilmişti. 1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top atışı ile yıkılan çanın yerine yaptırılan yeni çan, 2013 yılındaki Paskalya töreninde ilk kez çalınmıştı.


KİLİSENİN TARİHİ
Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapılmış. Merkez Sur ilçesinde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi'ndeki kilise, 27 Mayıs 1915 yılında çıkarılan, 'Tehcir Kanunu'na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. 1'inci Dünya Savaşı sırasında karargah olarak kullanılan kilise, daha sonra ise Sümerbank'ın pamuk deposu olarak işlev gördü. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, özellikle 1980 yılından Ermeniler'in batı illeri ve Avrupa ülkelerine çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi. Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının görüldüğü kilisenin, bakımsızlık nedeniyle bazı yerleri çöktü ve kullanılamaz hale geldi. Yapılan restorasyon ile kilise 2011 yılında yeniden ibadete açıldı. 2013 yılında Moskova'da özel yaptırılan çanı takılan kilise, merkez Sur ilçesinde hendek-barikat operasyonlarının yapıldığı 2015 yılının Kasım ayına kadar açıktı. Kilise, çatışmalardan hasır görünken, bulunduğu bölgede halen yasak devam ediyor.