Geçen haftasonu İstanbul’dan 40 kişilik bir Zaralılar kafilesi, memleket ziyaretindeydi. Geziye katılan Lusyen Kopar, ilk kez gördüğü ana topraklarından izlenimlerini kaleme aldı.

Hayat geçip giderken, ‘yapmak istediklerim’ listesinin ilk maddelerinden birini gerçekleştirmek için yola çıktım. Ben özümü bulduğumda kendimi tamamlayacağıma inanır, “Özüm beni ben yapandır, var olma sebebimdir” derim. Bugüne kadar hiç görmediğim, ama hep duyduğum ana toprağıma gitmek için, yanıma annemi, yengemi ve kızımı da alıp, 40 kişilik Zara kafilesine katıldım. Aslında ben çok istiyorum diye, annem beni götürdü.


20’ye yakın 65 yaş üstü kadın, 15’e yakın 70 yaş üstü emekli erkek, 50 yaş altı üç kişi, bir de çocuk... Kızım beş yaşında. O kadar korkuyordum ki, gece uyumazsa ne yaparım diye... “Böyle analık mı olur, kendi keyfi için düşmüş yollara, çocuğu perişan etmiş” diyeceksiniz. Gurbet öyle bir şey ki, ateşi düştü mü gönle, insanı yakıp gözü gönlü kör ediyor galiba. Kafileye güvendim. Herkes hısım, herkes eş, dost, akraba. Çok şükür, kızım 15 saatlik otobüs yolculuğunun 11 saatini uyuyarak geçirdi.

Otobüse binmeden, anneannem Pupul Karoğlu’nu arayıp Zara’ya gittiğimi söyledim, oradan bir şey isteyip istemediğini sordum. “Zara. Dağ bayır, taş toprak, git de gör” dedi, hiçbir şey istemedi. Yoksa yayamın her gün dilinden düşürmediği memleketi, beklediğim gibi değil miydi? “Benim bu yolda ne işim var? Orada ne tanıdığım bir sima, ne bildiğim bir isim, ne ev, ne sokak var; yanlış yaptım, dönüşü de yok” diye düşünüyordum.

Deli deli olma

Sabahın ilk saatlerinde Zara’ya varıyoruz. “Bunlar Zara’nın ilk Ermeni evlerinden” diye gösteriyor biri yanındakine. Sağımdaki camdan görünen tek katlı, taş eve bakıyorum, ve salya sümük ağlıyorum. Tarifi imkânsız duygular içindeyim. Otobüs şurada dursa, eve dalıp, sahibine “Ben geldim, bu gece beni misafir et, ekmeğini benimle bölüş” diyeceğim. Yok Lusyen, bu böyle olmaz, sen bir durul, deli deli olma…