Ermeni uzmanlar, tarihi Ermenistan başkentlerinden biri olan Ani şehrinin ve çevresinin eski halini sanal olarak yeniden canlandırmaya çalışıyor. Üç boyutlu (3D) modelleme uzmanı Pargev Frangyan ile meslek arkadaşları, Ermeni tarihi ve kültürel eserlerin virtüel restorasyonuna henüz 10 yıl önce başladı.

Frangyan, "Ben ve arkadaşlarım, henüz 15 yıl önceden ilgilendiğimiz bu üç boyutlu restorasyon fikrini bundan 10 yıl önce hayata geçirmeye başladık. Bu dönem içirisinde yaklaşık 20 Ermeni kilisenin eski halini sanal olarak yeniden elde edebildik. Genellikle Ermenistan dışında bulunan tarihi eserler üzerinde çalışıyoruz" diye konuştu.

Ermeni uzmanlardan oluşan bir grubun, köprü, kilise, saray, köşk, karvansaray gibi tarihi ve kültürel miras niteliğinde olan yapıların yeniden yapılması için uğraştıklarını belirten tasarımcı, 2009 yılından beri Ani şehrini sanal projesi üzerinde çalışmaya başlandığını dile getirdi. Proje yardımıyla ileride Ani`de gerçek restorasyon yapma ihtimalini sorumlu makamların inisiyatifine bırakan Frangyan, şimdilik en az bu zengin ve mükemmel tarihi ve kültürel mirasımızı kurtarmayı ve korumayı hedeflediklerini ifade etti.

En başta, sanal restorasyonu henüz tamamlanmamış olan Ani Katedrali, Amenapırkiç (Halaskar) Kilisesi, Kusanats (Bakireler) Kilisesi, Gagkaşen dahil şehrin en çok bilinen ve konuşulan kiliseleri üzerinde çalıştıklarını belirten uzman, "Biz, tamamen yok olan kiliseleri de aslı gibi yeniden yapıyoruz. En temel amacımız, Ani şehrinin ve çevresinin tam manzarasını yeniden elde etmektir". yorumunu yaptı.

Proje üzerinde çalışmalara başlamadan önce ve çalışmalar boyunca, şehrin birkaç asır öncesindeki halini anlamak için tarihi araştırdıklarını, elde olan tüm metin ve grafiklerden yararlandıklarını anlatan Frangyan, aynı amaçla yapıların inşa edildiği dönemin mimari sanat özelliklerini de özenle araştırdıklarını söyledi. Şehri anlatan edebi eserleri de göz ardı etmediklerini bildiren uzman, bazen bazı kitaplarda şehrin mimarisine dair bulabildikleri en ufak bilgiye bile son derece sevindiklerini anlattı.

Ermeni tasarımcıya göre, üç boyutlu modelleme vasıtasıyla yeniden yapılan tarihi eserler, yüzde 60- yüzde 100 asıllarına benziyor. Frangyan, "Asılları gibi yapamadığımız çok az sayıdaki ayrıntılar oluyor. Fakat her bir tarihi dönemin kendine has mimarisi var ve bu özellik sayesinde biz, her bir unsuru yeniden yapıp ona tıpatıp benzeyen ikizini yaratabiliyoruz" dedi.

�