6. Pan Armenian Yaz Olimpiyat Oyunları (Hamahaygagan), `Spor Aracılığıyla Birleşme` sloganıyla 36 ülke ve 175 şehirden 6.350 sporcuyu Ermenistan`da bir araya getirdi. Bu yılki Hamahaygagan`ın en önemli özelliği, Ermeni Soykırımı 100. yıldönümü etkinlikleri kapsamında yapılması oldu. İstanbul, Dersim, Sasun, Diyarbakır, Muş, Bitlis, Van, Musa Dağ ve Samatya takımlarıyla oyunlarda yer alan Türkiyeli Ermeniler ise 881 temsilcisiyle oyunların en kalabalık grubu oldu.

2 Ağustos’ta, Yerevan Vazgen Sarkisyan Stadı’nda mükemmel ve etkileyici havai fişek gösterisiyle başlayan 6. Pan Armenian Yaz Olimpiyat Oyunları (Hamahaygagan), bu yıl geniş katılımıyla dikkat çekti.

Pan Armenian’ın ilkine, 16 yıl önce 23 ülkeden 1.141 sporcu katılırken, bu yıl “Spor Aracılığıyla Birleşme” sloganını taşıyan oyunlar, dünyanın 36 ülkesinden 6.350 sporcuyu Ermenistan’da buluşturdu.
Görkemli açılış töreni

Yerevan’daki Vazgen Sarkisyan Stadı’nda düzenlenen açılış töreni, Ermeni tarihinin en görkemli sayfalarının 3D sahnelenmesiyle başladı. AGeçit törenini Artsakh’ın (Dağlık Karabağ) üç şehrinden gelen 138 sporcu açtı. Art arda dünyanın 175 şehrinin Ermeni sporcuları staddan geçti. Eskiden oyunlarda sadece İstanbul takımıyla temsil edilen Türkiyeli Ermeniler, bu yıl Dersim, Sasun, Diyarbakır, Muş, Bitlis, Van, Musa Dağ ve Samatya takımlarıyla yer aldı. 881 temsilcisiyle Türkiye takımı, oyunların en kalabalık grubunu oluşturdu.
Olimpiyat meşalesini Ermeni ve dünya sporunun yaşayan efsanesi Albert Azaryan yaktı. Ermenistan, Artsakh, Diaspora üçlü birliğini simgeleyen meşaleler, Shushi, Antilias ve Van’da yakılıp Yerevan’a getirildi.
Törende Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Olimpiyatlar’ın ana amacının Diaspora Ermenilerinin katılımını ve birleştirmesini sağlamak olduğunu ifade etti.

6. Oyunların özelliği
6. Pan Armenian Yaz Olimpiyat Oyunları’nın en önemli özelliği, Ermeni Soykırımı 100. yıldönümü anma etkinlikleri kapsamında yapılması. Olimpiyat katılımcıları, 8 Ağustos’ta Ermeni Soykırımı kurbanları anısına dikilmiş Tsitsernakaberd Anıtı’nı ve Soykırım Müzesi’ni ziyaret etti, kurbanların anısına saygı duruşunda bulundular.
Olimpiyatlar vesilesiyle Ermeni Soykırımı Müze Enstitüsü Müdürü Hayk Demoyan’ın kaleme aldığı ‘Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermenilerde Spor ve Beden Eğitimi’ başlıklı resimli monografi yeniden basıldı. Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermenilerin spor ve beden eğitimi alanında kaydettiği gelişmeler ve Ermeni spor kulüplerinin hikâyesi, ilk kez bu kitapta anlatılıyor.
Olimpiyatlar’ın bir başka özelliği de oyunların ilk defa Yerevan sınırlarından taşıp Gümrü, Vanadzor, Stepanakert, Abovyan, Artaşat gibi diğer şehirlerinde de düzenlenmesi oldu.
Yine 2015 Olimpiyatları’na ilk kez Diyarbakır, Muş, Bitlis, Van, Musa Dağ ve Samatya takımlarının katılması, oyunlara zenginlik kazandırdı. Hatta açılış töreni sırasında söz konusu takımlar, tarihî Batı Ermenistan takımları olarak duyuruldu.
Oyunlarda savaş nedeniyle ülkelerini terk etmek zorunda kalan Suriyeli Ermenilerin de temsil edilmesi için Ermenistan hükümeti kafilenin bütün masraflarını karşıladı. Olimpiyatlar’a 82 Suriyeli Ermeni katıldı.

Yarışma lideri
Kazandığı madalyalara göre birinci sırada 86 madalya ile Ermenistan takımları Yerevan, Gümri, Vanadzor yer alırken, onları Tiflis, Lefkoşa ve Kiev takımları izledi. Türkiyeli Ermenilerin takımları ise madalya kazanamamalarına rağmen, özellikle ilk kez katılan takımlar yoğun ilgi gördü.

Yankısı az
Organizasyondaki kimi eksiklikler, maalesef Olimpiyatlar’ı olumsuz etkiledi. Bunlardan en önemlisi 6. Pan Armenian Yaz Olimpiyat Oyunları hakkında basında az haberin yapılmasıydı. Yarışmaların düzenlendiği yerlerdeki teknik donanım eksikliği, gazetecilerin çalışmasını bir hayli zorlaştırdı. Canlı yayının sağlanmaması, çok sayıda yarışmanın eş zamanlı gerçekleştirilmesi de basın mensuplarının bütün oyunları izlemesine engel oldu.
Olimpiyatlar’ın en güzel yarışması

11 Ağustos’ta, 6. Pan Armenian Yaz Olimpiyat Oyunları’nda güzellik yarışması da yapıldı. Dünyanın dört bir tarafından gelen 20 güzelin katıldığı yarışmada, güzeller gece kıyafetleriyle yürüdü ve jürinin sorularını yanıtladı.
“Miss 6. Pan Armenian Yaz Olimpiyat Oyunları” unvanını, Tiflisli Diana Tumanova kazandı. Ondan bir puan geride kalan Aleksandria’lı Meri Harutyunyan ikincilik, Los Angeles’lı Lilit Arvahi ise, üçüncülük kazandı.

Yerevan çok dilli bir mekâna dönüştü
Pan Armenian Oyunları’nın coşkusu, Yerevan’ın her köşesinde hissedildi. Sokaklarda fotoğraf çeken, kafelerde, barlarda eğlenen aynı tişörtlü gruplar, şehri bu günlerde çok dilli bir mekâna dönüştürdü. O kadar ki, Doğu Ermenicesinden daha fazla Batı Ermenicesi, İngilizce, Rusça, Türkçe, Fransızca ve diğer diller konuşuluyor sokaklarda.
Suriye’deki savaş yüzünden Ermenistan’a sığınan Suriyli Ermenilerin şehirde kurduğu muhteşem ortam, bu 10 gün boyunca daha da zenginleşti ve yeni renkler kazandı. Ermenistan’la artık özel bir bağ kurduklarını, burada yeni arkadaşlar bulduklarını ve unutulmaz bir zaman geçirdiklerini söyleyen Diasporalı Ermeni gençler, Twitter’da #Panarmeniangames ve #Panarmeniangames2015 hashtag’leri ile izlenimlerini ve fotolarını paylaşmaya devam ediyorlar.
Sabahtan akşama kadar yarışmalara katılan gençler, akşamlarını Yerevan’daki barlarda geçirmeyi tercih ettiler. Dolayısıyla Yerevan’ın barlarında akşamları, daha önce hiç olmadığı kadar kalabalık, hatta girişlerde uzun kuyruklar oluştu. Barlarda eskiden daha çok yabancı müzik çalınırken, Diasporalı gençler DJ’lerden Ermeni müziği çalmalarını talep edince, yabancı isimli barlardan gelen geleneksel Ermeni halk müziği sesleri Yerevanlılar için de doğal bir durum haline geldi. Pazar günleri ise bu kalabalık, Ermeni kültürünün renkli dünyasını yansıtan Vernisaj Pazarına akın etti.
Dünya Ermenilerini bileştiren, Ermenistan’a özel bir ruh kazandıran, ülkenin turizm ile ticaretini olumlu yönde etkileyen PanArmenian Olimpiyatları’nda katılımcıların sportif anlamda ne kadar başarılı olduğu bir noktadan sonra arka planda kaldı. Kapanış töreni 13 Ağustos’ta, Yerevan’ın Taterakan Meydanı’nda yapılan Olimpiyatlar’ın en büyük kazancı ise, Ermenistan’dan güzel izlenimlerle ayrılanların mutlaka geri döneceklerine dair verdikleri söz oldu.
Türkiyeli Ermenilerin Hamahaygagan tecrübesi

Oyunlara en kalabalık kafileyle katılan Türkiyeli Ermeniler, sürekli kırk derecede seyreden havayı biraz daha ısıtarak, şüphesiz oyunlarda en çok dikkat çeken grup oldu. 1000 kişilik kafileyle oyunlara katılan Türkiyeli takımların önde gelen isimlerine izlenimlerini sorduk.

Oyunlar amacına ulaştı

Efrim Bağ (Sasun – Yönetici)
Geldiğimiz günden bu yana çok güzel günler geçirdik. Sasun olarak sportif anlamda da başarılı olduğumuza inanıyorum. Voleybolda yarı finale yükselmek önemli bir başarıydı. Oyunlar muhteşem bir açılışla başladı. Sonrasında Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın elinden Hahahaygagan Oyunları’na katkılarımdan dolayı bir plaket ve madalya ile onurlandırılmak bana büyük mutluluk verdi. Benimle birlikte Dünya Panarmenian Komitesi Başkanı İşkhan Zakaryan bu onura layık görüldü. Hayatım boyunca asla unutamayacağım anları ise 12 Ağustos Çarşamba günü Vakıflıköylülerle birlikte yaşadım. Birlikte Musadağlıların yaşadığı köye geldik ve burada Musadağı Müzesi’ni gezdik. Bana göre oyunlar amacına ulaştı ve biz uzakta olanların bir şekilde Ermenistan’la sıkı bağlar kurmasını sağladı. Sasun kafilesi oyunların kapanış törenine kadar Ermenistan’da olacak ve her gününü dolu dolu geçirmeye devam edecek.
Bölük komutanından plaket

Hagop Mamigonyan (İstanbul Futsal Takımı Kaptanı)
Olimpiyatlarda bulunmak, o ruhu yakalamak çok güzel ve gururlandırıcıydı. Tüm turnuvalara katıldığım için diğer arkadaşlara göre biraz daha tecrübeliyim fakat benim için en güzel şey bu kez takım kaptanı olarak oyunlarda yer almam oldu. Geçtiğimiz turnuvalara göre katılımın çok fazla olması başarı anlamında bizim için zorlayıcı oldu. 2011’e gruplardan çıkabilmiştik fakat bu kez aynı başarıyı tekrarlayamadık.
Futsal takımı olarak maçlarımızı şehre 20 dakika uzaklıkta ordunun tesislerinde oynadık. Oradaki askerlerle çok güzel diyaloglarımız oldu. Hatta bize bazı Türkçe kelimeleri bildiklerini, maçlarda konuşulanları anladıklarını söylediler. Son maçımızdan önce bölük komutanı bize katılımımız ve centilmen oyunumuzdan dolayı teşekkür plaketi verdi.
Tek eksiklik ülkelerin kaynaşamamasıydı

Ergün Ayık (Diyarbakır – Yönetici)
Genel olarak oyunlar çok iyi geçti. Türkiye takımları ile diğer ülke takımlarının beraber olduğu bir gece düzenlenmedi, dolayısıyla ülkeler sadece kendi ekipleriyle vakit geçirdi, bana göre oyunlardaki tek eksiklik buydu. Tigranagert yazılı formalarımızla dolaşırken bir hayli ilgi gördük. Ermenistan’a giderken önümüze herhangi bir sportif hedef koymamıştık. Bizim için önemli olan o havayı solumaktı. Biraz geç haberimiz oldu o yüzden toplama bir takım kurduk ve zayıf kaldık. Karşımıza çıkan sporcuların çoğu profesyonel takımlarda görev alan sporculardı. Önemli olan skorlar değil orada bulunmaktı.
Şaibeli durum moralimizi bozmadı

Garo Hamamcıyan (İstanbul – Futbol Takımı Yöneticisi)
Türkiyeli Ermeniler olarak en kalabalık kafileydik. Ermenistan’da çok özel zamanlar geçirdik. Ancak bu yıl sportif başarı anlamında talihsizlikler yaşadık. Şaibeli bir durumla karşılaştık. Gruptaki son maçların aynı saatte yapılması gerekiyordu fakat saha yetersizliğinden bu mümkün olamadı. Öğlenin 12’sinde yaptığımız maçın ardından Eçmiadzin ile Amerika takımları bizim maç skorumuza göre oynadı. Aralarında anlaştıklarını düşünüyorum ve 0-0 berabere kaldılar, bu sonuçla Amerika ve ekibimizin puanları ve averajları aynı oldu. Yetkililer bir maç daha yapacaksınız ya da kura çekimi yapılacak dedi. Kura çekimi ile hiç adil olmayan bir şekilde Amerika ekibi yoluna devam etti. Bizim için büyük bir tecrübe oldu. Önümüzdeki olimpiyatlar için daha sıkı çalışıp derece almaya çalışacağız.
Cezo Taş, spor salonunu yenileyecek
Nazar Hançer – (İstanbul Voleybol Takımı Yöneticisi)
Çok iyi karşılandık ve güzel günler geçirdik. Geçmiş olimpiyatlarda olduğu gibi bu oyunlarda da salonların durumu iyi değildi. Örneğin voleybol müsabakalarının yapıldığı salon 1999 yılından bu yana aynı durumdaydı. Fizik Enstitüsü Dekanı Vahram Arakelyan, bana maddi imkânsızlıklardan dolayı yenileme yapamadıklarını söyledi. Cezo Taş’ın bu sahayı yaptırmak istediğini öğrendim. Sporu seven herkesin bu çabaya el vermesi gerekiyor.
Bundan sonraki olimpiyatlara da katılacağız

Aleks Karaköse (Samatya – Yönetici)
Sahakyan olarak ilk kez katıldığımız Hamahaygagan Oyunları’ndan memnun ayrıldık. Organizasyon iyi olmasına karşın maç saatlerindeki gecikmeler, salonların çok eski olması gibi bazı eksiklikler vardı. Sıcaklar da bizi olumsuz etkiledi. Her şeye rağmen çok memnun kaldık, Samatya olarak bundan sonraki oyunlara da katılacağız. Bu yıl hızlı bir karar aldık ve hazırlanmak için sadece 9 aylık kısa bir zamanımız oldu. Sportif başarı olarak gayet iyi olduğumuzu düşünüyoruz. Zor bir gruba düştük grubumuzdan çıkan takımlar finale kadar yükseldi.
Voleybolda Şişli Şişli’yi yendi!

Haygaram Karasu (İstanbul Hamahaygagan Komitesi Başkanı)
Daha önceki organizasyonda bir haftada tamamlanan oyunlar bu yıl ilk kez iki haftaya uzatıldı. İlk düzenlendiği günden beri Hamahaygagan’a katılıyorum. Her katılışımda bir öncekine göre daha iyi olduğunu gözlemliyordum. Bu kez o izlenimi edinemedim. Organizasyonda bir sürü eksiklik oldu ancak bunu katılımın fazla olmasına bağlıyorum, hiç kolay değil. Futbolda çok iddialıydık ancak talihsiz bir şekilde elendik. Voleybolda gruptan çıktık ve çeyrek finalde Sasun’la karşılaştık ve resmen birbirimizi yendik. Şişli Spor Kulübü, Şişli Spor Kulübü’nü yendi bu çok acı bir durum. Sporcularımız ikiye, üçe ayrıldı, bunları nasıl birleştiririz oturup konuşmamız lazım. Özünde olimpiyatın ruhunu hissettik dünyanın her bir tarafından gelen kardeşlerimizle güzel zamanlar geçirdik.
Dersim daha tanınır oldu

Cem Halavurt (Dersim - Yönetici)

Hamahaygagan’da ilk kez, Ermenistan hükümetinin de çağırısıyla katıldık ve olimpiyatlarda Dersim’i temsil ettik. Futbol takımımızı oluşturduk, gayet iyi hazırlandık fakat oradaki diğer takımların çok daha hazırlıklı ve profesyonel olduklarını gördük. Bunun yanında gerek İstanbul, gerekse dünya Ermenileri için Dersim daha tanınır hale geldi. Takımımız ilgi odağı oldu, özellikle Ermenistanlılar bize çok ilgi gösterdi.

�