Lefkoşa’da Arabahmet bölgesinde bulunan kilise ve manastıra AB kültürel miras ödülü geldi. Lefkoşa’da Arabahmet bölgesinde bulunan Ermeni Kilisesi ve Manastırı, 2015 AB Kültürel Miras/Europa Nostra Ödülü’nü aldı. Avrupa Komisyonu ve Europe Nostra, Avrupa’nın kültürel miras alanında en prestijli ödülü olan Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü/Europa Nostra 2015 Ödüllerini kazananları dün açıkladı. Ermeni Kilisesi ve Manastırı, Koruma kategorisinde ödül almaya hak kazandı. Türkiye’de Diyarbakır ilinde bulunan Surp Giragos Ermeni Kilisesi de aynı kategoride ödül aldı.

Jüri: Başarı hikâyesi
Yarışma jürisi, projeyi bir başarı hikâyesi olarak tanımladı. Projedeki korumanın bir kısmında, yüksek kalitede araştırma ve titiz koruma tekniklerinin uygulandığını belirten jüri üyeleri, bu projenin ayrıca toplumun yeniden yapılandırılmasına teşvik edici bir süreç olduğu görüşünü ortaya koydu.
Jüri, projedeki mimari unsurun harika ve değerli olduğunu, öte yandan kentte sosyal uyumun gelişmesi ve tadiline ihtiyaç bulunduğu belirtti.
Kilisede 50 yıl aradan sonra ilk ayin yapılmıştı.Geçtiğimiz yıl nisan ayında kilisede 50 yıl aradan sonra ilk kez toplu ayin yapılmış, ayinde adanın yeniden birleşmesi ve barış dilenmişti.Tarihi öneme sahip Ermeni Kilisesi’nin, Arabahmet mahallesindeki tarihi doku içinde önemli bir konuma sahip olduğu biliniyor.
“Kutsal Bakire Meryem”e adanan kilise, 13’üncü yüzyılda inşa edildi. Kaynaklarda, gotik tarzdaki binanın, adanın Osmanlılar tarafından fethine kadar yoksul kaldığı, buna rağmen varlığını sürdürdüğü bilgisi yer alıyor.

Osmanlı fermanı ile Ermenilere verildi
Kilise bir süre tuz deposu olarak kullanıldıktan sonra 1571’de Osmanlı fermanı ile Ermenilere verildi. Böylece kilise, Ermeni Kilisesi’ne dönüştürüldü. 1688’de restore edilen kiliseye, 1788’de vaftizhane inşa edildi.1800 ve 1900 yılları arasında kiliseye çeşitli ilave ve restorasyonlar yapıldı. Kilise avlusunda bulunan yardımcı binalar, 19’uncu yüzyılın sonunda inşa edildi. 1964 yılında kilise, toplumlararası çatışmalardan dolayı terk edildi. Kilise’nin 2006-­2013 tarihleri arasında UNDP­ACT ve USAID tarafından restorasyonu yapıldı

Dört kategoride ödül veriliyor
29 ülkeden, 263 kişi ve organizasyonun başvurusu arasından seçilen 28 proje, Koruma, Araştırma ve Sayısallaştırma, Özel Hizmet ve Öğretim, Eğitim ve Farkındalık Artırma alanlarında mükemmelliği ön plana çıkaran özellikleri nedeniyle ödül almaya layık bulundu.Avrupa Kültür Mirası Ödülleri, 11 Haziran günü Oslo Belediye Başkanı Fabian Stang, Avrupa Komisyonu Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Üyesi Tibor Navracsics ve dünyaca ünlü tenor ve Europa Nostra Başkanı Plácido Domingo’nun ortak ev sahipliğinde, Oslo City Hall’da yapılacak ödül töreniyle sahiplerine verilecek.

Yedi projeye 10 bin Euro verilecek
Törende, ödül alan projelerden yedisi, 2015`de kültür mirası alanında en üstün başarılara verilen “büyük ödülün” sahibi olarak 10 bin euro para ödülünün de sahibi olacak.
Ayrıca törende, Europa Nostra tarafından web sitesi üzerinden yürütülen çevrim içi oylama ile belirlenmiş olan “Halkın Seçimi Ödülü” de sahibini bulacak.
“Kültürel miras, Avrupa’nın en büyük değerlerinden birisidir. Hepimiz için sayısız kültürel, ekonomik, sosyal ve çevresel önemi bulunmaktadır” diyen Komisyon üyesi Navracsics, “2015 Kültür Mirası/Europa Nostra Ödülleri’ni kazananları, kendilerini kültürel mirasa adamış uzman Avrupalıların neler yapabileceklerini gösterdikleri ve ayrıca Avrupa kimliğinin mükemmel örnekleri olarak aidiyet hissine katkıda bulundukları için kutlamak isterim. Bizler, toplum ve bireyler olarak kendi mirasımıza sahip çıkmak, günlük yaşantımızın bir parçası haline getirmek ve gelecek nesillere aktarmak üzere korumak amacıyla birlikte çalışmaya devam etmeliyiz” diye konuştu.
Europa Nostra Başkanı Plácido Domingo ise “Bu yılın kazananları Avrupa kültürel mirası korunması konusunda yaratıcılık ve yeniliğin güçlü örnekleridir. Kazananlar ayrıca kültürel mirasın Avrupa ve vatandaşları için önemli olduğunu da ortaya koymaktadır. İnanıyoruz ki, Başkan Juncker ve Komisyon Üyesi Navracsics liderliğinde Avrupa Birliği’nin kültürel mirasa bütünleşik yaklaşım stratejisi daha çok gelişecek ve uygulanmış olacaktır” dedi.

ABD’nin Lefkoşa Elçiliği memnun
ABD’nin Lefkoşa Elçiliği, Lefkoşa’daki Ermeni Kilisesi ve Manastır kompleksinin restorasyonunun 2015 AB Kültürel Miras/Europa Nostra Ödülüne layık görülmesini memnuniyetle karşıladığını duyurdu.Elçilik tarafından yayınlanan basın bildirisinde, BM Gelişim Programı (UNDP) ile ortak olarak, Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın birçok milyon dolara mal olan ve pek çok yıldır süren bu restorasyon için mali kaynak sunduğu anımsatılarak, “Ermeni kökenli Kıbrıslılar, Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar, uluslararası uzmanlarla bir arada çalışarak, bu restorasyonu başarıyla tamamlamıştırlar. 2006-2013 yılları arasında mimarlar, mühendisler, plancılar ve sanatkârlar burayı uluslararası standartlara uygun şekilde restore ederek, gelecek nesillere ulaşmasını sağladılar” denildi.

Bildiride, kültür miraslarını korumaya yardımcı olarak gösterilen saygının yansıtılmasından daha büyük bir saygı gösteriminin bulunmadığı belirtilerek, “2014 Mart’ında, tüm dinleri temsil eden kişilerin de bulunduğu sırada orada yaptığı bir konuşmada ABD Büyükelçisi Koenig’in de dediği gibi ‘Bu saygı, yapılan iş ile bu alanda gösterilmiştir.’ ABD, arası açık olan toplumlarda nasıl köprüler kurulabileceğini en elle tutulur şekilde gösteren bu kültürel miras restorasyonu ile buna benzer girişimlerin en uzun süreli destekçilerinden biri olmuştur. Böyle olağanüstü yerlerin restorasyon sorumluluğunu paylaşmak, güven oluşturmakta ve böyle projeler sayesinde Kıbrıslılar daha iyi, daha barışçı bir gelecek inşa etmektedirler” ifadelerine yer verildi.

Kıbrıs Gazetesi