03 Şubat 2015
Ermeni klasik müziğinin kurucusu olarak adlandırılan Gomidas Vartabed’in Kütahya’da doğduğu ev hala ayakta.
Asıl adı Soğomon Soğomonyan olan Gomidas Vartabed, 1869 tarihinde Kütahya’da doğdu. Ermeni klasik müziğinin kurucusu olarak kabul edilen Gomidas’ın Mecidiye Mahallesi Abdurrahman Paşa Caddesinde ki evi o günden günümüze kadar sağlam bir şekilde gelen nadir yapılardan birisi. Rita Soulahian Kuyumkıan’ın kaleme aldığı ‘Deliliğin Arkeolojisi Gomidas, Bir Ermeni ikonunun portresi’ isimli kitapta Gomidas’ın 1869 yılında Kütahya’da doğdu yazarken, Gomidas’ın Mecidiye Mahallesinde ki doğduğu evin fotoğrafı da yer alıyor. 22 Ekim 1935 tarihinde Paris kentinde hayata gözlerini yuman rahip, besteci, koro şefi, şarkıcı ve etnomüzikolog Gomidas, birçok insan tarafından Ermeni Klasik Müziği’nin kurucusu olarak adlandırılıyor. İlkokul eğitimini Kütahya’da tamamlayan Gomidas babasının kendisini Bursa’ya göndermesi ile eğitim hayatına Bursa’da devam etti. Ermenistan’daki Echmiadzin Ruhban Okulu’na girmeyi başaran Gomidas burada müzik yeteneği ile herkesi kendine hayran bıraktı. 1893’te Etchmiadzin’deki okuldan mezun oldu. Gomidas, 1896’da müzik eğitimi almak için Berlin’e gitti ve burada Prof. Richard Schmidt’in gözetiminde çalıştı. Bu süre içinde bir de kilise korosu kuran Gomidas, koronun şefliğini üstlendi. Ardından ise Kaiser Friedrich Wilhelm Universitesi’ne girdi. Berlin`de çeşitli panellere katılmış, Ermeni Müziği üzerine anlatımlarda bulunmuş, Kürt Müziği üzerine tez yazıp müzikoloji alanında doktora unvanı aldı. Paris`te küçük bir plak doldurmuş, 4 sesli kilise müziği üzerine çalışmış ancak maddi destek bulamadığı için 1899’da Etchmiadzin’e geri döndü. Gomidas’ın Ermeni müziğine en büyük katkısı etnomüzikoloji alanında oldu. Ermeni halk şarkılarını derlemek için Ermeni halkının yaşadığı geniş alanda gezilere çıkan Gomidas, 4000’e yakın Ermenice, Kürtçe, Arapça ve Türkçe halk şarkısını notaya alarak bu şarkıların günümüze kadar ulaşmasını sağladı. Söz konusu şarkılardan bir kısmını ise koro eseri olarak düzenledi. Ermeni halkı tarafından büyük bir beğeni ile adı zikredilen Gomidas için 2000 yılında Kütahya’ya gelen bir grup Ermeni Gomidas’ın evini dışarıdan ziyaret ederek Gomidas anısına müzik dinletisi yapmak istedi. Birçok tarihe ev sahipliği yapan ve 7 bin yıllık geçmişe sahip olan Kütahya elinde ki değerleri, yetiştirdiği önemli kişiliklerin sizlerini günümüze taşıyarak kültür turizminden yararlanabilmeli. Gomidas’ın evi satın alınarak bir müzik müzesi kurulması ve her yıl Gomidas adına düzenlenecek klasik müzik festivalleri ve etkinlikler ile Kütahya turizm pastasından isteği payı alabilecektir. Ermeni Halkı`nın bağrına bastığı Kütahyalı Gomidas Vartabet (Soğomon Soğomonyan) tozlu sayfalar arasında aydınlatılmayı bekliyor.
Yeni Kütahya