Diyarbakır Valiliği, Sur ilçesi Gazi Caddesi üzerinde bulunan ve tapuda 5 nolu parsel olarak kayıtlı olan bölgenin Diyarbakır`ın ilk Müslüman Valisi sahabe Sultan Sasa`nın adına kayıtlığı olduğunu belirtti.

Valilikten yapılan açıklamada, "Halifeler dönemi ilk yapısının Sa`saa Camisi olduğu kaynaklarda belirtilmekte olup günümüze ulaşan bir kilise varlığından bahsedilmemektedir. Bu nedenle eski bir kilise kalıntısına mescit inşasının yapıldığı iddiası doğru değildir." denildi.

Diyarbakır`ın, Hz. Ömer dönemindeki ilk valisi, sahabe Sultan Sasa`nın 1926 yılında yıktırılan cami ve türbesinin yapımı bitme aşamasına geldi. Sahabe Hz. Sasa`nın Gazi Caddesi Hasanpaşa Hanı önündeki makamında başlayan inşaat çalışmaları, bir aya kadar tamamlanacak. Sultan Sasa`nın 1926 yılına kadar defnedildiği türbe için 3 yıl önce Diyarbakır Müze Müdürlüğü, `Roma dönemine ait kilise kalıntısı` raporu düzenlemiş ve halkın tepkisine neden olmuştu. Sultan Sasa`nın 90 yıl sonra mescidine kavuşmasına günler kala, bu bölgeyle ilgili önceki gün basında yer alan haberlerde, kilise kalıntısı üzerine türbe inşa edildiği iddia edildi. Bunun üzerine Diyarbakır Valiliği resmi açıklama yaparak, bölgenin sahabe Sultan Sasa hazretlerine ait olduğunu ve tarihi belgelerden kilise kalıntısı bilgisinin olmadığını kaydetti.

Açıklamada, "Mülkiyeti Diyarbakır’da kurulu Mazbut Sultan Sasaa Vakfına ait Diyarbakır ili merkez Camikebir Mahallesi Gazi Caddesi bulunan, tapuda 5 pafta 446 ada 5 nolu parselinde kayıtlı arsa vasfından tescilli taşınmaz, mazbut vakıf olduğundan, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yönetilmektedir. Diyarbakır Kültür ve Tabiat-Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 04.05.2007 tarih ve 1066 sayıyla aldığı kararla alandaki demontal yapıların kaldırılmasını ve kazı yapılmasını istemiştir. İlgili Kurul 20.09.2007 tarih ve 1215 sayılı kararla Bölge Müdürlüğümüz ve Diyarbakır Müze Müdürlüğü ile yapılacak olan koordinasyonla Müze Müdürlüğü uzmanları denetiminde taşınmazın değişik yerlerinde sondaj açılmasına ve sondaj çalışmalarında elde edilecek veriye göre kazı çalışmalarının devamına, sondaj ve kazı çalışmalarından elde edilen bilgi ve belgeler doğrultusunda karar verileceğine ilişkin karar almıştır. 14.12.2007 tarih ve 1366 sayılı kararla Koruma Kurulu taşınmazı, 1. derece yapı olarak tescillemiştir. Ortaya çıkan kalıntılar neticesinde, Koruma Kurulu 1. derece tescilli yapı olarak belirlediği taşınmazın 14.12.2007 tarih ve 1366 sayılı karar ile konservasyon projesinin hazırlanmasını istemiştir." denildi.

SULTAN SASA CAMİİ VE TÜRBESİ YENİDEN HAYAT BULACAK

Hasanpaşa Hanı`nın hemen karşısındaki bölgenin Vakıflar Bölge Müdürlüğü kütüklerinde, ilk İslam Valisi Sultan Sasa`ya izafe edilmiş olan bir cami ve türbeden bahsedilmekte olduğunu belirtilen açıklamada, "Türbenin yerinin de 1926 yılına kadar 5 nolu parselde bulunduğu daha sonra da bulunduğu yerden taşındığı bilinmektedir. Yapının hayrat olması sebebiyle de yapılacak imalatların eski fonksiyonuna ve değerine uygun olması restorasyon ilkelerinin gereği olduğundan cami ve türbesinin modern malzeme ile yeniden inşasına karar verilmiştir. Yapım tarihi ve banisi belli değilse de halifeler dönemi ilk yapısının Sa`saa Camisi olduğu kaynaklarda belirtilmekte olup günümüze ulaşan bir kilise varlığından bahsedilmemektedir. Bu nedenle eski bir kilise kalıntısına mescit inşasının yapıldığı iddiası doğru değildir. Açıklamada, 268,31 m2 taban alanlı taşınmazın rölöve-restitüsyon-restorasyon projeleri ile eski eser dokusuna zarar vermeyecek ve yapı kalıntılarının görülebileceği şekilde çelik+cam sistemle yeni proje yapımı, statik hesapları, arkeolojik rölövesi, harita işlemleri, elektrik ve sıhhi tesisat işlerinin çözümü ve fonksiyon kazandırılması ile ilgili olarak projelendirme işleri tamamlanmış ve mevcut parsel üzerinde Sultan Sasaa Türbe ve Mescidinin yeniden inşa edilmesi için 17.07.2012 tarih vc 628 sayılı Koruma Kurulu Kararı alınmıştır. Yapım ihalesine çıkıldıktan sonra 31.01.2013 tarihinde sözleşme imzalanmış olup, 07.02.2013 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanmış olup, yapım süreci devam etmektedir." denildi.