SÜRGÜN
İsyan Ateşinden Geçen Mutkili Bir Ermeni Aile

Ferman Toroslar

Yayına Hazırlayan: Nıvart Taşçı – Ardaşes Margosyan
Görüşmeler ve Bant çözümleri: Besse Kabak
Kapak Tasarımı: Aret Gıcır
Kapak Fotoğrafı: Toroslar ailesi sürgünde
(Amasya Gümüşhacıköy, 1948)

Anı, 304 sayfa, 13x19.5 cm
ISBN 978-605-5753-37-5
18 TL

Sürgün, 1930’lu yıllarda Doğu Anadolu’ya düzenlenen askeri harekâtlar çerçevesinde yerlerinden edilen Bitlisli Toroslar ailesinin hikâyesini konu alıyor. Akrabalarının çoğunluğu öldürülen aile, bölgede yaşayan yüz binlerce insan gibi, İskân Kanunu çerçevesinde Batı illerine sürgün edilir. Uzun yıllar boyunca zor şartlar altında yaşamak zorunda bırakılan Toroslar ailesi her fırsatta atalarının topraklarına dönmenin bir yolunu arasalar da sürgün fermanı yazılmıştır bir kere...

Ailenin büyük oğlu Ferman Toroslar’ın ve annesi Kayane’nin sürgün yıllarına dair anılarını ve aile albümünden fotoğrafları içeren kitap 1930’lu yıllarda doğu bölgelerinde yaşanan trajik insan hikâyelerine çarpıcı bir tanıklık niteliğinde.

Arka kapaktan:
“Babamın üç ismi oldu. Ermenice Ğazar, Kürtçe Xazo, Türkçe Hasan. Kardeşlerimin de öyle. Aznif’e Hazna dedik; Harutyun’a ise Bayram; Maryam’la Nuritza’ya, Meryem ve Nuriye. Benimse bahtıma Ferman düşmüş, devletin isyana çıkardığı ferman… Dağlarda çekilen onca ıstırap, sürgünler, yoksulluk… Ferman bizim kaderimizi çizmiş. O yüzden, kardeşlerim İstanbul’da isimlerini değiştirirken, ben öylece bıraktım:
Adım Ferman, soyadım Toroslar…”

Ferman Toroslar Kimdir?

1936’da Bitlis’in Mutki ilçesine bağlı Kerho köyünde doğdu. 1938’de, İskân Kanunu kapsamında ailesiyle birlikte Çorum’un Osmancık kazası, Kızıltepe köyüne sürgün edildi. Aile bu zorunlu yer değiştirmeyle birlikte uzun yıllar çetin şartlar altında sürgün hayatı yaşadı ve sonunda Siirt Kurtalan’a yerleştirildi. 1954 yılında çalışmak üzere İstanbul’a yollanan Ferman Toroslar 1957’de evlendi ve Diyarbakır’a yerleşti. Bütün aile İstanbul’a göç ettiklerinde yıl 1959’du. Çobanlıktan ameleliğe, işportacılıktan esnaflığa farklı işlerle hayata tutunmaya çalışan Ferman Toroslar’ın en büyük kaygısı “gâvurluk”la başa çıkarak haksızlıklara karşı mücadele etmek oldu.

ARAS YAYINCILIK
İstiklal Cad. Hıdivyal Palas 231/Z.
Tünel – Beyoğlu İstanbul
T: (212) 252 65 18
F: (212) 252 65 19
info@arasyayincilik.com
www.arasyayincilik.com