Diyarbakır`da tarihi Surp Giragos Ermeni Kilisesi’nin çan kulesi dahil onarımı tamamlanarak ibadete açılması üzerine bir demeç veren Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir:

"Kilisenin Açılışına sunduğumuz destek 90 yılın özeleştirisidir. Ve yaraları birlikte sarma çabasıdır. Hayırlı olsun..." dedi.

Ermeni cemaatinin Ortadoğu`daki en büyük kilisesi olan ve geçmişte metropolitlik olarak kullanılan Diyarbakır`daki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 2.5 yıl süren onarım ve restorasyon çalışmasının ardından törenle ibadete açıldı. İstanbul`dan gelen 40 kişilik Ermeni Kilise Korosu da ilahiler okudu. Surp Giragos Küçük Ermeni Kilisesi Vakfı tarafından 2010 yılında başlatılan ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi`nin de 1 milyon TL katkı verdiği restorasyon çalışmasında büyük kilise binası tamamlanıp daha önce açılışı yapılırken, 97 yıl aradan sonra ilk kez klisede açılış töreni ve ayin için çan çaldı. Törene Büyükşehir Belediye Başkanvekili Hafize İpek, Sur Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş, Diyarbakırlı Ermeni yazar Mığırdıç Margosyan, öldürülen gazeteci yazar Hrant Dink’in eşi Rakel Dink, Diyarbakırlı sanatçı Bedri Ayseli ile çok sayıda yazar, gazeteci, sivil toplum örgütü temsilcisi katıldı.

1915 yılında Diyarbakır`daki cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top ateşi ile yıkılan çan kulesinde bulunan çanın aynısı, Moskova`da özel olarak yaptırılıp Diyarbakır`a getirildi. 100 kilo ağırlığında olan `soğan başlı` bronz çan, 97 yıl aradan sonra yeniden çalmaya başladı.

Türkiye`nin yanı sıra ABD, Ermenistan, Kanada ve Fransa’da yaşayan Ermenilerin katıldığı ilk ayini Türkiye Ermenileri Patrik Vekili Aram Ateşyan yönetti. Ateşyan`nın yönettiği ayinde `Dinler arası barış ve kardeşlik` için dualar edildi. Surp Giragos Ermeni Kilisesi`nde düzenlenen ilk ayini çok sayıda Müslüman da izlerken, Ermeni bir çiftin nikah töreni de yapıldı.

Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapıldı. Tarihi Sur İlçesi`nde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi`ndeki kilise, 27 Mayıs 1915 tarihindeki Tehcir Kanunu`na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. Kilesinin çan kulesi ise cami minarelerinden yüksek olduğu için 1915 yılında top atışları ile yıkıldı.

1. Dünya Savaşı sırasında Alman ordularının karargahı olan kilise, daha sonra ise Sümerbank`ın pamuk deposu olarak kullanıldı. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 1980 yılından sonra kendi kaderine terk edildi.

Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan kilise, bakımsızlık nedeniyle tavanı çöktü ve kullanılamaz hale geldi. 1990`lı yılların sonlarında tamamen harabeye dönen kilise Surp Giragos Küçük Ermeni Kilisesi Vakfı ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldı.

Kaynak: http://www.diyarbakir.bel.tr/