ERMENİ KÖY EDEBİYATININ ÜSTADI
HAGOP MINTZURİ’NİN ESERİ
TURNA NEREDEN GELİRSİN?
Çeviri: Silva Kuyumcuyan
328 s. 13 x 19.5 cm
ISBN 978-605-5753-18-4
Fiyatı: 20 TL

Farklı olanı, ötekiyi anlamaktan geçen günümüz anlayışını aydınlatarak, yol gösterecek bir kitap daha. Modern insanın unuttuğu geçmişin kültürel zenginliklerini hatırlamak için iyi bir fırsat sunarken, ironik bir şekilde şehir insanının bu eksikliğini taşra edebiyatı gideriyor. Tanıklık, anı ve tarih üçlemesiyle karşımıza çıkan, Ermeni taşra edebiyat geleneğinin önde gelen isimlerinden Hagop Demirciyan nam-ı diğer Mıntzuri, Turna Nereden Gelirsin? ile köyüne dair hikayelerini anlatmaya bıraktığı yerden devam ediyor. Mıntzuri köy insanının çeşit çeşit hallerini başarıyla resmettiği hikayelerinde, incelikle işlediği ayrıntılarla bir parça gülümsetir veya hüzünlendirirken düşündürtmeyi de ihmal etmiyor. Mıntzuri’nin öykülerinde karşımıza çıkan Türk, Ermeni, Laz, Kürt, Rum, Kızılbaş, herkes köyün, toprağın tasviri içerisinde çeşitli renkleriyle önümüze sunulan masalsılığın içinde evrenselleşiyor. Mıntzuri’nin hafızası kadar edebiyatını da besleyen köylüler sadece etnik kimlikleriyle değil, mizaçları ile de zaman zaman tipleme olmaktan çıkıp birer karaktere dönüşürken, daha önce Türkçeye kazandırılan Mıntzuri’nin Armıdan Fırat’ın Öte Yanı, Atina Tuzun Var mı? ve Kapandı Kirve Kapıları kitaplarındaki kahramanların bazıları bu kitapta da küçük dünyalarındaki büyük hikayeleriyle karşımıza çıkıyor.

Hagop Mıntzuri
Asıl adı Hagop Demirciyan'dır. 16 Ekim 1886’da Erzincan’ın Küçük Armıdan Köyü’nde doğdu. Öğrenimine köyünün ilkokulunda başladı. 1897’de İstanbul’a geldi ve aile büyüklerinin işlettiği fırında çıraklık yaptı. Öğrenimine Ortaköy’deki özel Fransız okulunda devam etti. Orada bir yıl öğrenim gördükten sonra Galata’daki Getronagan Ermeni Okulu’nda iki yıl okuyup mezun oldu. Ortaöğrenimini Robert Kolej’de sürdürdü. 1905’te Kolej’in freshmen sınıfından sonra okuldan ayrıldı. 1906’da ilk kez bir öyküsü Hars u Gesur (Gelin ve Kaynana) Ermenice Masis dergisinde yayımlandı.
1907’de köyüne döndü. Öğretmenlik yapmaya başladı. Aynı yıl evlendi ve dört çocuğu oldu.
1914’te bademcik ameliyatı olmak için İstanbul’a geldi. Birinci Dünya Savaşı başladığı için köyüne geri dönemedi.1915’te Armıdan’dan tehcir edilen dedesi, annesi, karısı ve dört çocuğundan bir daha hiç haber alamadı.
Üsküdar’da fırıncılık yaparken savaş nedeniyle ekmekçi asker olarak askere alındı. Ömür boyu İstanbul’da kaldı. Tekrar evlendi iki kızı, bir oğlu oldu. Yemcilik, kömürcülük, fırıncılık, kâtiplik gibi çeşitli işler yaptı. Edebiyatla ilgisini hiç kesmedi, ne bulduysa okudu ve sürekli yazdı. Ermenice dergi ve gazetelerde öyküleri yayımlandı.
1978’de İstanbul’da hayatını kaybetti ve Şişli Ermeni Mezarlığı’na gömüldü.
Başlıca eserleri
Yergrort Amusnutyun [İkinci Evlilik] (1931)
Gabuyd Luys [Mavi Işık] (1958)
Armıdan [Armudan] (1966)
Grung Usdi Gu Kas [Turna Nereden Gelirsin?] (1974)
Değer Ur Yes Yeğer Yem [Yaşamış Olduğum Yerler] (1984)
İstanbul Anıları (Tarih Vakfı Yurt Yayınları) (1993) [Değer Ur Yes Yeğer Yem’in Türkçe çevirisi]

Yayımladığı Türkçe ve Ermenice kitaplarıyla “Ermeni edebiyatına ve kültürüne açılan pencere” olarak tanımlanan Aras Yayıncılık, bugüne dek 120 kitap yayımladı. Ermenilerle ilintili konularla merak duyanlara, araştırmacılara kaynaklık edecek yayınlar yapan Aras, öykü, roman, şiir, biyografi, inceleme, tanıklık, müzik, karikatür, söyleşi, sözlük, yemek ve çocuk kitaplarıyla, Türkiye’nin farklı kültürleri arasında bir köprü oluşturmayı amaçlıyor.
ARAS YAYINCILIK
İstiklal Cad. Hıdivyal Palas 465(231)/Z.
Tünel – Beyoğlu İstanbul
Tel: (212) 252 65 18
Faks: (212) 252 65 19
e-posta: info@arasyayincilik.com
web: www.arasyayincilik.com