Hukukcu Ercan Kanar ve CHD Baskani Huseyin Bicen e gore IHD lli Keskin Prof. Oran ve Prof. Kaboglu ile gazeteci Dink e iliskin yargi kararlari yarginin siyasallastigini gosteriyor. Bicen Dava siyasi olabilir ama yargi karari siyasi olamaz dedi. Avrupa da dagitilan odullere aday olmayi hedefleyenlerin zaten bu sozleri sarf ettiklerinde elestiri sinirlarini astiklarini kendileri de bilmek zorunda. Neticesine katlansinlar. Sahsiyet haklarinin halele ugradigini iddia eden iki kisi boyle sert ve elestiriden uzuntu duyacak idi ise oncelikle kendisinin bu agir elestiriye davet edebilecek soz ve davranislardan sakinmasi gerekirdi. Olayimizda da sanik oyle ustalikla hareket etmis. Oyle iyi hazirlanmis tutmus Mustafa Kemal Ataturk un Turk Cumhuriyetini emanet ettigi Turk Gencligine Hitabetinde yer alan muhtac oldugun kudret damarlarindaki asil kanda mevcuttur bu cok onemli sozu Turklugu kucuk dusurucu incitici bir uslupla (...) degistirmis tabir yerinde ise tavsan kac tazi tut demistir. Yarginin siyasallasmasinin bir gostergesi Soz konusu ifadeler yayimladiklari rapor toplantida sarf ettigi sozler ve yazdigi makaleler nedeniyle Insan Haklari Dernegi (IHD) Istanbul Sube Baskani Eren Keskin Basbakanlik Insan Haklari Danisma Kurulu (BIHDK) uyeleri Prof. Dr. Ibrahim Kaboglu ve Prof. Dr. Baskin Oran ile Agos gazetesi Genel Yayin Yonetmeni Hrant Dink ile ilgili cesitli tarihlerde mahkemelerin aldiklari kararlarinda geciyor. Mahkeme kararlarina bu sekilde yansiyan ifadeleri bianet icin degerlendiren hukukculardan Ercan Kanar ve Huseyin Bicen hukuk dilinden bu sekilde uzaklasilmasini yarginin siyasallasmasinin bir gostergesi olarak goruyorlar. Somut delil durumu degil kanaat belirleyici Bu turden ifadelerin bagimsiz ve tarafsiz yargi kriterlerine tamamen aykiri oldugunu savunan Hukukcu Kanar a gore Kriter ve dusunceleri suur altindaki kanat ve inanclari ne olursa olursun yargic dosyadaki somut delillere ve hukukun temel ilkelerine gore karar vermeli. Cagdas Hukukcular Dernegi (CHD) Baskani Bicen ise yargida ozellikle Devlet Guvenlik Mahkemeleri nde (DGM) rastlanan bu siyasallasmis dilin artik tum mahkemelerde duzenlenen iddianame ve kararlarin yansidigi kanaatinde. Kanar :Totaliter sistemlerde rastlanan bir aliskanlik Bu tur kararlara tanik oldukca sasirdiklarini ifade eden Av. Kanar bunlarin cagdas ceza hukukundaki yarginin cok gerisinde bulunan uygulamalar oldugunu belirtti; temel hukuk ilkelerinin yargi kararlarina yansimamasinin sakincasini ise soyle acikliyor: Eger yargic duygularini ve duygularini ve ideolojik yaklasimlarini kararlara egemen kiliyorsa bu kahvehanedeki veya sokaktaki insanin degerlendirmesi olur; ortaya inandirici olmayan daha da onemlisi hukuki degeri olmayan saplantili kararlar cikar. Bu tur kararlarin esas itibariyle yargicin degil yargic makaminda oturan kisinin siyasi kanaati ve degerlendirmesi olarak kabul edilebilecegini aciklayan Kanar insancil hukukun cok titiz bir sekilde savundugu ve temel kriter olan gordugu kusurlu irade + tipe uygun fiil olcutlerinin Turkiye deki yargida ve iddia makamlarinda henuz algilanip sindirilmedigini belirtti. Kanar bu tur soylemlerin daha ziyade totaliter sistemlerde devleti kutsal goren hukuk sistemlerinde rastlanan bir aliskanlik oldugunu ifade etti. Bicen : Bu dil okullardaki bicaklama olaylari gibi yayiliyor Keskin Oran Kaboglu ve Dink le ilgili sureclerin siyasi nitelikli davalar oldugunu bu nedenle de sanigin dilinin de siyasi olmak durumunda oldugunu hatirlatan CHD Baskani Bicen de ancak yargi dilinin konu ve karari itibariyle hukuki olmak zorunda oldugunu kaydetti. Son donemdeki kararlara bakildiginda mahkemelerin de saniklarin dilinde konusmaya basladiklarinin gozlendigini soyleyen Av. Bicen Bu yarginin siyasilesmesi dedigimiz olayin kararlara yansimis sekli diye konustu. Hukukun siyasallasmasinin okullardaki bicaklama olaylari gibi gozle gorulur sekilde yayildigini savunan Bicen Okullarda ogrencileri anlamak mumkun ama yargiclar Turk ulusal adina karar veren kisiler ve diline hakim olmak zorunda seklinde konustu. Avrupa da dagitilan odullere adaysiniz bilmeniz lazim Dort yil once Almanya da duzenlenen Kadin Haklari: Insan Haklari midir? baslikli panelde Turk Silahli Kuvvetleri nin manevi sahsiyetine hakaret ettigi gerekcesiyle yargilanan IHD Istanbul Sube Baskani Eren Keskin 15 Mart ta 10 ay hapse mahkum edildi. Kartal 3. Asliye Ceza Mahkemesi baskani Servet Kartal Turk Ceza Kanunu nun (TCK) 301. maddesi uyarinca verilen hapsi 6 bin YTL para cezasina cevirdi. Mahkeme kararina ise su yorum yansidi: Bu acidan TCK nin 301. maddede belirtilen 4. fikradaki elestiri hakki icinde kabul edilmesi mumkun olan bu sozlerin suc olusturmayacagini dusunmek mumkun degildir. Ozellikle son donemlerde ve AB ve AIHM kararlarini guvence gorerek ifade ozgurlugu altinda ulkenin en guzide kurumlarina saldirmak suretiyle bu sekilde yipratma hareketinin aksi taktirde devamini onlem mumkun degildir. Bu yolla ozellikle bu kurumlara elestiri hakkini asarak yapilan asagilama ve saldirilara sonucu Avrupa da dagitilan odullere aday olmayi hedefleyenlerin zaten bu sozleri sarf ettiklerinde elestiri sinirlarini astiklarini kendileri de bilmek zorunda olup bu acidan eylemin neticesi olarak ta gerekli cezaya katlanmalari gerekmektedir. Prof. Oran ve Prof Kaboglu ya: Hak ettiniz! Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi BIHDK nun eski baskani Prof. Dr. Kaboglu ve uyesi Prof. Dr. Oran in kendilerine bir avuc zibidi dedigi icin Emekli Orgeneral Kemal Yavuz a actiklari davayi reddetti. Mahkeme Yavuz un kaleme aldigi ve Aksam gazetesinin 27 Ekim 2004 tarihli nushasinda yayimlanan Cumhuriyetimiz ve Kurtculuk baslikli yazi ile ilgili Davacilarin kisisel haklarina hukuka aykiri bicimde saldirildigi iddiasina dayali manevi tazminat talebi yerinde gorulmemistir dedi. 21 Aralik 2005 te aldigi kararinda mahkeme Azinlik Haklari Raporu ile ilgili dava suruyorken Sahsiyet haklarinin halele ugradigini iddia eden iki kisi boyle sert ve elestiriden uzuntu duyacak idi ise oncelikle kendisinin bu agir elestiriye davet edebilecek soz ve davranislardan sakinmasi gerekirdi tespitini yapti. Iki ogretim uyesinin 7 Ocak 2005 te actigi dava ile ilgili mahkeme soyle diyor: Yargitay ictihatlarinda davacinin ortak kusuru davali tarafin eylemindeki hukuka aykiriligi oradan kaldirilacak yogunluk oranda ise tazminata hukmedilemez (...) Manevi tazminata hukmedebilmek icin manevi zararin yani ihlalin agir olmasi yetmez. Ayrica kusurunun da agir olmasi gereklidir. Yargidan Dink e: Tavsan kac tazi tut demissin Gazeteci Hrant Dink hakkinda Turklugu tahkir ve tezyif ettigi iddiasiyla ertelemeli 6 ay hapis cezasi veren Sisli 2. Asliye Ceza Mahkemesi 10 Ekim 2005 te acikladigi gerekceli karariyla hukukculari sasirtti. Gazetecinin avukati Fethiye Cetin gerekceli kararla ilgili gorusu soruldugunda Dogrusu bu gerekceli karara hukuki bir temyiz dilekcesi yazmakta zorlanacagiz mahkemenin gerekcesi hukuki olmaktan uzak diye konustu. Tepki ceken mahkemenin gerekceli kararinda sunlar ifade ediliyordu : Olayimizda da sanik oyle ustalikla hareket etmis. Oyle iyi hazirlanmis tutmus Mustafa Kemal Ataturk un Turk Cumhuriyetini emanet ettigi Turk Gencligine Hitabetinde yer alan muhtac oldugun kudret damarlarindaki asil kanda mevcuttur bu cok onemli sozu Turklugu kucuk dusurucu incitici bir uslupla Turk ten bosalacak o zehirli kanin verini dolduracak temiz kan Ermeninin Ermenistan la kuracagi asil damarinda mevcuttur seklinde degistirmis tabir yerinde ise tavsan kac tazi tut demistir. Dusunce ozgurlugu ifade ozgurlugu sinirsiz degildir. Her seyin bir siniri vardir. Bu sinirlama bazen yasayla bazen de ahlak kurallariyla olur. Asagilayici incitici nitelikte ifade ozgurlugu soz konusu olmaz. Her ulkenin kendine gore degerleri vardir. Oyle ulke vardir ki bayragindan sort yaparsin hosgorulur. Oyle ulke vardir ki inegine dokunursun infial yaratir. Oyle millet vardir ki kan dedin mi akla bu topraklarin her santiminde bulunan ecdat kani gelir. Yargitay Cumhuriyet Bassavciligi Subat ta Dink hakkinda verilen mahkumiyete iliskin kararin esastan ve usulden bozulmasini istedi. Teblignamede 159. maddesinde tanimlanan sucun maddi ve manevi unsurlarinin olusmadigi gozetilmeden hatali degerlendirmeye dayali olarak mahkumiyet hukmu kurulduguna dikkat cekildi