Bu yıl 4’üncüsü düzenlenen ‘Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri’nde Diyarbakırlı Ermeni yazar Mıgırdiç Margosyan anıldı.

Lis yayınları, Diyarbakır Sanat Merkezi ve Wejegeha Amed’in ‘Hayal dilinde hakikat’ başlığıyla Diyarbakır’da düzenlediği Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri çeşitli programlarla devam ediyor.

Program kapsamında Surp Giragos Kilisesi’nde Rober Koptaş, Abdullah Aren Çelîk, Eylem Ata Güleç, Kerem Bakıcı, Nurcan Kaya, Mehmet Masum Oral ve Muharrem Erbay gibi isimler Diyarbakırlı Ermeni yazar Mıgırdiç Margosyan’ı anlattı.

‘Yazar Ohannes Gafur Ohanyan, Margosyan’ın Diyarbakır’da dünyaya geldiğini ancak daha sonra anadilini öğrenmek için İstanbul’a gittiğini söyledi. Margosyan’ın hiçbir zaman Diyarbakır’dan kopamadığını sözlerine ekleyen Ohanyan, “Sürekli Diyarbakır özlemiyle yaşıyordu. Yaşamının büyük bir bölümü İstanbul’da geçti ancak hiçbir zaman Diyarbakır’dan kopamadı. Diyarbakır’daki programlara davet edildiğinde tereddütsüz katılırdı. Sur’u çok merak ediyordu ancak Sur’un yıkıldığını duyunca çok üzüldü” dedi.

Yazar Rober Koptaş da Margosyan’ın Diyarbakır’a olan özlemine değinerek hiçbir zaman Diyarbakır’dan ayrılmak istemediğini belirtti:

Kıbrıs savaşından sonra Ermeniler zorla Diyarbakır’dan göç ettirildi. Margosyan’dan bahsederken Ermenilerin çektiklerini de unutmamak gerekiyor. Margosyan’ın Diyarbakır’a olan özlemi edebiyat eserlerine de yansıyordu.

Mıgırdiç Margosyan, 23 Aralık 1938’de Diyarbakır’da, Hançepek Mahallesi’nde (Gavur Mahallesi) doğdu. Eğitimini Süleyman Nazif İlkokulu, Ziya Gökalp Ortaokulu, daha sonra İstanbul’daki Bezciyan Ortaokulu ve Getronagan Lisesi’nde sürdürdü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi.

1966-1972 yılları arasında Üsküdar Selamsız’daki Surp Haç Tıbrevank Ermeni Lisesi’nde müdürlüğün yanı sıra felsefe, psikoloji, Ermeni dili ve edebiyatı öğretmenliği yaptı. Daha sonra öğretmenliği bırakarak ticarete atıldı. Edebi çalışmalarını aralıksız sürdürdü.

Marmara Gazetesi’nde yayımlanan Ermenice öykülerinin bir bölümü ‘Mer Ayt Goğmerı’ (Bizim Oralar) adıyla kitap haline getirildi (1984) ve bu kitabıyla 1988’de, Ermenice yazan yazarlara verilen Eliz Kavukçuyan Edebiyat Ödülü’nü aldı. Aras Yayıncılık tarafından basılan ‘Gâvur Mahallesi’ (1992), ‘Söyle Margos Nerelisen?’ (1995) ve ‘Biletimiz İstanbul’a Kesildi’ (1998) adlı Türkçe kitaplarını, 1999’da ikinci Ermenice kitabı ‘Dikrisi Aperen’ izledi.

Türkçe kaleme aldığı ‘Tespih Taneleri’ (2006) adlı anı-romanı büyük ilgiyle karşılandı. Evrensel, Agos ve Yeni Yaşam gazetelerinde yazdığı yazılar, ‘Kirveme Mektuplar’, ‘Çengelliiğne’, ‘Zurna ve Kürdan’ isimleriyle kitaplaştırıldı.

Yazarın, dünyanın yaratılış hikayesini mizahi bir üslupla ele aldığı son kitabı ‘Tanrı’nın Seyir Defteri’ ise 2016’da yayımlandı. Margosyan, 2 Nisan 2022’de hayatını kaybetti.