Rusya “Stratejik ve Teknolojik Analiz Merkezi”, KGAÖ üye devletleri Ermenistan, Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Tacikistan’ın ekonomik ve askeri potansiyelinin yanı sıra Rusya ile ilişkilerinin ayrıntılı bir analizini sunan “Müttefikler” kitabını yayınladı.

Ermenistan’ın ekonomik potansiyeli ile ilgili bölümde, SSCB’nin dağılması, Artsakh çatışması, Azerbaycan ve Türkiye tarafından abluka altına alınması ve diğer faktörler nedeniyle 1990’larda Ermenistan’da yaşanan zorlu ekonomik durum sunulmaktadır.

Çatışma nedeniyle kapatılan sınırların halen ülkenin ekonomik kalkınmasını olumsuz etkilediği, Ermenistan’ın bu nedenle ekonomisini ve dış ekonomik ilişkilerini bu duruma adapte etmeye çalıştığı belirtilmektedir.

Yazarlar, mevcut zorluklara rağmen, Ermenistan’ın, birçok Sovyet sonrası ülkeden farklı olarak, nispeten yüksek ekonomik büyüme oranları elde ettiğini vurgulamaktadır.

Turizm, Ermeni ekonomisinin hızla gelişen bir kolu olarak özellikle ekonominin dalları arasında sivrilmektedir.

Uzmanlar, Ermenistan-Rusya arasındaki yakın ekonomik işbirliğini sunarak, Ermeni ekonomisinde “Gazprom Armenia” ve “Güney Kafkasya Demiryolları”nın tekel konumunun altını çizmektedir.

Rus Analitik Merkezi tarafından yayınlanan kitabın Ermeni Silahlı Kuvvetleri bölümünde, Ermenistan güvenlik alanının, 2007 yılında kabul edilmiş olan Milli Güvenlik Stratejisi ve Askeri doktrini, yeni Milli Güvenlik Stratejisi, Silahlı Kuvvetlerle ilgili diğer yasal belgeler, Silahlı Kuvvetlerin yapısı, askeri sanayi, Ermenistan’ın NATO ve BM ile işbirliği, Suriye’deki Ermeni insani misyonu sunulmaktadır.

Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin en önemli iki özelliği olarak, Artsakh Savunma Ordusu ile yakın bağlarının yanı sıra, Rus sınır muhafızlarının ve Ermenistan’daki Rus askeri üssünün varlığı belirtilmektedir.

Askeri alandaki Ermeni-Rus ikili ilişkilerine değinen yazarlar, “SSCB’nin dağılmasının ardından Ermenistan için yaratılan en zor koşullarda, ülke liderliğinin Rusya ile stratejik ortaklık lehine bir seçim yaptığını” belirtiyorlar.

“Bu ortaklık, Ermenistan’ın Azerbaycan ve Türkiye ile tek başına savaşmak zorunda kalacağı olası bir felaket senaryosundan korunmanın bir garantisi olarak algılanmaktadır.

1990’ların başında Gürcistan ve Azerbaycan ile yaşanan zorlu ilişkilere karşın, Ermenistan aslında Kafkasya’da Rusya için bir üs haline geldi”,- denmektedir.

Yazarlar, Ermenistan-Rusya ilişkilerinin gelişmeye devam ettiğini vurgulayarak, “Erivan, Ermeni delegasyonunun BM Genel Kurulu’nda, Kırım’la ilgili Rusya karşıtı kararlara sürekli karşı oy kullandığı gibi, mümkün olduğunca, Rusya’nın uluslar arası teşkilatlardaki konumuna destek vermektedir.”,- diye vurgulamaktadır.

Rus analistler, Ermenistan’ın, insani misyonu çerçevesinde Suriye’ye mayın temizleme uzmanları ve doktor göndermesine özel bir gönderme yapmaktadır.

Onlara göre, böyle bir karar kısmen Suriye’de büyük bir Ermeni cemaatinin varlığına bağlı olmakla birlikte, aynı zamanda “Suriye’deki Rus operasyonuna siyasi destek jesti”dir.

Yazarlar, Ermenistan-Rusya ilişkilerindeki sorunlara gelince, ulaştırma iletişimindeki zorlukların, zaman-zaman artan çeşitli ekonomik sorunların (Rusya doğalgaz tarifelerinin fiyatlandırılması gibi) ve çözülmemiş Dağlık Karabağ sorununun altını çizmektedir.

“Moskova sadece Erivan ile değil, Bakü ile de ilişkilerini geliştirmeye çalışıyor, bu nedenle Rusya’nın Ermenistan ve Azerbaycan ile ilişkilerinde kırılgan bir denge sağlamak büyük çaba ve ihtiyat gerektiriyor.

Azerbaycan son on yılda Rus silahlarının önemli bir alıcısı haline geldi.

KGAÖ müttefikleri tarafından Azerbaycan’a silah tedariki, Nisan 2016’da Ermenistan ve Azerbaycan güçleri arasındaki çatışmadan bu yana Ermenistan’da yoğunlaşan doğal bir kızgınlık ve öfke kaynağıdır”,- diye belirtilmektedir kitapta.

Rus uzmanlar, Ermeni-Rus ilişkilerinin. “Ermenistan’daki muhalefet güçlerinin 2018’de iktidara gelmesine de “dayandığını” vurgulamakta, çeşitli projelerin uygulanmaya devam edilmesi ve Rusya içi fiyatlarla silah tedarikinin devam etmesinin bunu kanıtladığını” vurgulamaktadır.

İlişkiler ve ittifakın daha da gelişmesinin, büyük ölçüde Ermenistan’ın yeni liderliğinin atacağı adımlara ve gidişatına bağlı olduğu da belirtilmektedir.