Doğu kiliseleri ve Batı kiliseleri olarak 1054 yılında ikiye ayrılan Ortodoks ve Katolikler arasında temelde çok büyük farklılıklar bulunmuyor.

Katolik ve Ortodoksların bölünmesinde doktrinsel ve teolojik ihtilafların yanı sıra tarihi, idari, siyasi ve sosyal kültürel tartışmalar etkili oldu.

İki kesim arasındaki farklılardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

İnançta farklılıklar

Kutsal Ruh

Katoliklerde Kutsal Ruh hem Baba’dan hem de Oğul’dan çıkar. Ortodokslar ise yalnızca Baba’dan, İsa aracılığıyla çıktığını iddia eder.


Papanın yanılmazlığı konusundaki anlaşmazlık

Katolikler Papa’nın dünya üzerinde Tanrı’yı temsil ettiğine inanırlar. Papaya “yanılmazlık” ve hatadan muafiyet gibi nitelikler atfedilir.

Ancak Protestan ve Ortodokslar bu fikre karşı çıkar. Peygamberlerin bile hata yapabileceği kabul edilirken Doğu Ortodoks Hristiyanları ve Protestanlar için Papanın yanılmazlığı iman konuları arasında yer almaz.


Tanrı: Affeden/ Cezalandıran

Ortodoks ve Protestanlarda Tanrı’ya “seven ve affeden” gözüyle bakılarak, O’nun “hakim rolü” oynamasına karşı çıkılır.
Hz. İsa’nın affedici rolü ön planda bulundurulur ve Tanrı “sevgi” olarak tanımlanır.

Katolikler Roma imparatorluğunun eski düşünce tarzına dayanarak hukuku esas alır. Katolikler Tanrı’yı büyük bir hakim olarak görür. Tanrı adil olanı, doğruyu yanlışı ayırt eden, gerektiğinde ceza verendir.

Uygulamada farklılıklar

İdarede farklılıklar :

Ortodoks kiliseleri halk tabakasının da idarede yer almasını teşvik eder. Yani Patrik ve Baş Piskopos halktan seçilebilir. Ancak bu kural Türkiye’de uygulanmaz. Ayrıca Ortodoks kiliseleri, Katolik kiliseleri gibi devlete karşı tam bağımsız bir statüye uzun süre sahip olamamışlardır.

Katoliklerde ise tayin “yukarıdan aşağıya” yapılır.


Hz. İsa’nın doğum tarihi konusundaki anlaşmazlık

Katolikler İsa’nın doğuşunu 25 Aralık’ta kutlar. Ortodokslar ise 6 Ocak’ta.


Evlilik konusu

Katoliklerde rahiplerin evlenmeleri yasaklanırken Ortodoks kiliseler rahiplerin evlenmesine izin verir.


Vaftiz uygulaması

Katoliklerde vaftiz uygulaması sadece su serpmekle yapılır, Ortodokslarda ise tamamen suya daldırılır.


Yunanca/Latince

Katolikler ayinlerde Latinceyi kullanırken Ortodokslar ise özellikle Yunancayı tercih eder.


Resim/Heykel

Ortodokslar kiliselerde resimleri tercih eder, Katolikler ise özellikle batı kiliselerinde heykel veya statülere de yer verir.