Sayın Recep Tayyip Erdoğan
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Beştepe
Ankara




Pek Muhterem ve Aziz Cumhurbaşkanı Hazretleri,

24 Haziran 2018 Pazar günü yapilan seçimde Türk milleti, 16 Nisan 2017 tarihli referandumda kabul edilmiş yeni anayasal düzen dahilinde, Cumhurbaşkanliğı görevini açık ve net biçimde Zatalinize tevdi etti. Canı gönülden kutlar ve tebrik ederim. Görevinizin ülkemize, Türk milletine, tüm Türkiye insanlarına ve topluluklarına ve tabii bölgemize hayir getirmesini kendim ve cemaatim adina Allahtan niyaz ederim.

Uzun bir rahatsızlık döneminden sonra, yazı masama oturabildiğim bu ilk günde, yemin töreninizde hazir bulunmak üzere şahsıma yönelttiğiniz nazik davetinize sağlık durumumdan dolayı icabet edemediğim için müteessirim. Uzaktan da olsa izleyebildiğim bu muhteşem törenin ve Türkiye'nin yeni Cumhurbaşkanik düzenine geçişinin ülkemize ve insanlanmıza hayırli olmasını Zatalinizin ve muhterem Diyanet İşleri BaşkanınnTanrı nezdinde ifade ettikleri tüm dua ve dileklerin gerçekleşmesini Cenabı Haktan dilerim.

Bu vesile ile en iyi temennilerimle birlikte bazı naçizane düşüncelerimi de arz etmeme müsaadenizi istirham edeceğim.

Anadolu ve Türkiye topraklannda bin yılık bir geleneğin bu topraklarda yeşermiş kadim geleneklerle bir araya gelerek bize yeni ufuklar açtği güzel bir gelişimin içinde olduğumuzu hissetmekteyiz. Seçim sürecinde bendenizi etkileyen, sizin "gönüllerin fethi" kavramını kullanmanız oldu. Yüksek müsaadelerinizle ben de bu topraklarda kendi toplumum ait gönül fetihlerinden birkaç nadide örneği burada arz etmek isterim.

İlk örneğim, döneminin en mühim Ermeni tarihçilerinden Urfalı Mateos'un Melikşah hakkında adeta bir methiye olan tanıklığıdır. Tarihçinin Sultan'a beslediği sempatinin temel nedeni, onun Ani'de oturan vekil Gatoğigos Parseğ'e gösterdiği hüsnüniyettir. Nitekim vekil Gatoğigos Parseğ, bizzat Sultan'in huzuruna çıkmaya cesaret edip halkı ve kilisesi için adalet ve güvenlik ricasında bulunur. Melikşah, vekil Gatoğigos'u büyük onurlarla taltif edip tüm ricalannı kabul eder. Mateos, Sultan'i överek onun adil, alicenap, Hristiyanlara karşı şefkatle dolu olduğunu kiliseleri manastirlani ye ruhanileri vergiden muaf tuttuğunu söyler. Hatta onun bütün tebaası için gerçek bir baba olduğunu ifade eder.

İkinci örneğim büyük padişah Fatih'tir. Onun zamanında, daha sonra modern demokrasinin kurucusu olacak ülkelerde, hükümdarın dini, tebaanın dini kabul edilirdi. Oysa Fatih fethettiği imparatorlukta milletler sistemini yaratmiştr ve her cemaate din, dil, örf-adet ve ibadet hürriyeti tanımakla yetinmeyip, onlann ruhani reislerine de, kendi cemaat mensuplan için büyük yetkileri haiz "milletbaşı" olma imtiyazını bahşetmiştir. Bu sistem Osmanlı'da gayrimüslim milletlerin kültürlerini ve dinlerini hür şekilde yaşamalannı, muhafaza etmelerini ve geliştirmelerini sağlamıştir

Son örneğim ise Abdülmecid Han'in yüce gönüllülüğü hakkında. Kendisi 1847 ylinda, bendenizin de içinden yetişmiş olduğum Venedik Saint-Lazare Adasındaki Mihitarist Manastin'na bir ferman göndermiştir. Bugün hâlâ adada korunan bu ferman Sultan'in iyi dilekleriyle doludur. "Abdülmecid bin Mahmud Han el muzaffer daima" diye başlayan fermanda Sultan, adadaki ve Osmanl'nin çeşitli yörelerindeki Mihitarist rahiplerini överek onlann "min-el-kadim tebaa-i esdikamdan" soydaş ve dindaşlan olan Ermeni gençlerini kendi din vecibesine göre eğittiğini takdir edip ayni şekilde eğitime devam etmelerini ister. Ve, ferman ile birlikte, bu takdirin ifadesi olan "bir kita tuğrayı garrayı ve bir kıta tasviri Hümayunu" Manastir'a armağan eder. Mihitarist Manastın Ermeni kültürünün yanı sira Osmanlı kültürü için de eşsiz değerde eserler üreten ve Osmanlı kimliğini her zaman önemseyen bir entelektüel merkez olmuştur.

İşte Ermeniler bu kadim topraklarda tarihin akışına bağlı her türlü güçlüğe rağmen böyle gönül fetihleriyle karşlaşmiş, bunlara karşı hep muhabbet duymuşlardır. Her ne kadar 19. yüzyıldan başlayarak bunu ifsad etmeye yönelik fikir ve ideoloji akimları etkili olmuşsa da, bu muhabbet tarihin ve tarihimizin unutulmaz ve vazgeçilmez bir unsuru olarak hatirlanacaktir. Şimdi, Zatalinizin önderliğinde yeni bir ufuk açılyor. Bu yeni ufukla, her ferdin mensup olduğu topluluğun üyesi olarak memleketimize katkıda bulunduğu bir yeni dönemi Allah'tan niyaz ediyor, hürmetlerimi arz ediyorum.


Başepiskopos Levon Zekiyan
İstanbul ve Türkiye Ermeni Katolikleri Ruhani Reisi,
Türkiye Katolik Ruhani Reisler Kurulu Başkan,
Sivaslı Bedros oğlu Manuk, nam-ı Keşiş Mihitar Appahayr adına
Venedik ve Viyana'da kaim ve tüm Mihitarist rahipleri için Papalık temsilcisi