Ermenice edebiyatta “Öykülerin Prensi” unvanıyla anılan Krikor Zohrab, 1911'de yayınlanan "Gyankı inçbes vor e" başlıklı öykü kitabının günümüz Türkçesine çevirisi "Hayat Olduğu Gibi", Aras Yayıncılık tarafından ilk kez yayımlandı.

Ermenice edebiyatta “Öykülerin Prensi” unvanıyla anılan Krikor Zohrab, eserlerinde kadın-erkek ilişkilerini, kent ve taşra hayatı arasındaki uzlaşmazlığı, yeni bir süreçten geçen Osmanlı Ermeni toplum yaşantısını keskin bir analize tabi tutuyor.

Döneminin önde gelen edebiyatçılarından, hukukçularından ve siyasetçilerinden biri olan Krikor Zohrab, on bir öyküden oluşan bu kitabında Osmanlı toplumunu farklı veçhelerden ele alıyor.

“Hayatı olduğu gibi” vermekte ustalaşan yazar, kadın-erkek ilişkilerini, kent ve taşra hayatı arasındaki uzlaşmazlığı, yeni bir süreçten geçen Osmanlı Ermeni toplum yaşantısını keskin bir analize tabi tutuyor. Zohrab, cemaat sınırlarını aşıp tüm insanlığa ait sorunlara da ışık tutarken, bir avukat, mebus ve öykücü olarak çok katmanlı deneyimleriyle edebiyatını zenginleştirerek, edebiyat anlayışını, realizmini, yüksek algı ve muhakeme gücünü gözler önüne seriyor.

Zohrab’ın "Gyankı inçbes vor e" (1911) başlıklı öykü kitabının Ermenice aslından yapılan bu çeviri günümüz Türkçesiyle ilk kez yayımlanıyor. Eserin Osmanlıca çevirisi, Kudret Emiroğlu’nun çeviriyazısıyla, 2000 yılında Ayraç Yayınları tarafından yayımlanmıştı.

Kitaptan:

Baloda sana öyle çok benzeyen biri vardı ki.”
“Sahi mi?”
“Gecenin sonuna kadar onunlaydım.”
“Ben sanarak, öyle mi? Ama yüzünü gördün elbette.”
“Hayır, göremedim ve şu anda da onun sen olabileceğini düşünüyorum.”
Kadın sevimli bir kahkaha attı. Ardından: “Siz erkekler, hepiniz böylesiniz,” dedi. “Ufak bir maske görünce sevdiğinizi sevmediğinizden ayırt edemez hale gelirsiniz. Bir maske… Ve onun ardında bütün çehreleri görürsünüz. Ama kadınlar öyle değil, sevdikleri kişiyi hangi kılığa girerse girsin daima tanırlar; zira onlar kalpleriyle severler. Halbuki sizler, sadece gözlerinizle seviyorsunuz ve gözü aldatmaktan kolayı yok.”
Bu bir itiraf mıydı, yoksa inkâr mı?

Krikor Zohrab kimdir?

26 Haziran 1861'de Beşiktaş'ta doğdu. Döneminin en tanınmış Ermeni yazarlarından ve siyaset adamlarından biridir. Ermenice realist edebiyatın gelişiminde en önemli rollerden birini oynadı ve bu yönüyle “Öykülerin Prensi” unvanını kazandı. 1908-15 arasında üç dönem İstanbul mebusluğu yaptı. 1915’te sürgüne gönderildi ve Urfa yakınlarında katledildi.