09 Aralık 2015
Geçtiğimiz günlerde Osmanlı döneminin ilk eserlerinden olan Diyarbakır Kurşunlu Camii`nin yakılması , daha önce ise Diyarbakır’da çıkan çatışmalarda Surp Giragos Ermeni kilisesi ile Ermeni Katolik kilisesinin ağır hasar görmesi, kültür eserlerinin büyük tehlikede olduğunun birer kanıtıdır. Bunlar dışında birçok tescilli mimari yapının tahrip edildiği de kaydedildi. Radikal yazarı Ömer Erbil, konuyu şöyle kaleme aldı.
“Diyarbakır`ı çevreleyen Diyarbakır Kalesi, İçkale, Anzele Suyu, Dicle Vadisi`nin bir kısmını kapsayan Hevsel Bahçeleri odaklı alan UNESCO Dünya Miras listesine girdi. Bu alanın çevresindeki geniş bir tampon bölgede, yine Sur içi de tampon bölge olarak tescillenerek miras listesine dahil edildi. Sivil mimarlık yapıları, kilise cami gibi birçok anıtsal yapı koruma altına alındı.
Ancak son aylarda bu bölgede yaşanan çatışmalar tarihi eserler üzerinde geri dönüşü olmayan tahribatlara neden oldu. Geçmişi binlerce yıl geriye giden onlarca savaş, isyan, işgal gören ve bunların hepsinde ayakta kalmayı başarmış tarihi şehir de terör kaynaklı çatışmalardan eserlerin zarar görmesi yürek burkuyor.
Ortadoğu`nun en büyük Ermeni Kilisesi özelliğine sahip olan Surp Giragos’un yakınlarında patlayan bomba kilisede büyük tahribata neden oldu. Kilise 100 yıl terkedilmişken 2012’de restore edilerek ibadete açılmıştı. Aynı şekilde Katolik Ermeni kilisesi de zarar gören tarihi eserler arasında. Önceki gün terörist bir grubun el yapımı bombayla yaktığı ileri sürülen Kurşunlu Cami Osmanlı’nın Diyarbakır’da yaptırdığı ilk camidir. 1516 – 1520 yıllarında yapılan caminin asıl adı Fatih Paşa Camidir”.
Gazeteci, Dört ayaklı minarenin de kurşunlara hedef olduğuna dikkat çekerek, onu korumak hedefiyle barışa çağrısı yapan Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’nin, ta tarihi yapının önünde vurulduğunu hatırlattı. Ayrıca UNESCO verilerine göre Süriye’de 300 anıt yapı 450 sivil mimari örneği yok edildiğini kaydeden gazete, Tarihi yapıların, milletlerin ve medeniyetlerin hafızaları olduğunu hatırlattı.
Ömer Erbil, yazısını şu ifadeler ile sonlandırdı. “Kurşunlu Cami`ye zarar veren zihniyet ile İŞİD’in Palmira da anıt yapıları havaya uçurması arasında fark yok! Kültür Mirasına sahip çıkmak, koruyup gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamak herkesin görevi”.
Ermeni Haber