Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ’ın 1915 olaylarına ilişkin taziye mesajının ardından dün de Türk Tarih Kurumu (TTK) ‘Tarihte Türkler ve Ermeniler ’ adlı 35 ciltlik kitapları tanıttı. TTK Başkanı Prof. Dr. Metin Hülagü, 350 akademisyenin kitaplara katkıda bulunduğunu belirterek, “Kitaplarda Türk ve Ermenilerin birlikteliğinden bahsediliyor. Bizim kültürümüzde savaşmak en son tercihtir. Başbakan ’ın yaptığı açıklama da insani duyguları öne çıkaran bir açıklamadır” dedi. Konular halinde 35 farklı cilt olarak hazırlanan yayında, tarihçilerin makalelerine yer veriliyor. İlkçağ ve Ortaçağ ’da Ermeniler, birlikte yaşama kültürü, sosyo-ekonomik hayat , merkez ve taşrada Ermeniler, nüfus ve göç, Ermeni nüfusu ve kilisesi, Misyonerlik, Ermeni meselesinin ortaya çıkışı ve yabancı devletler konuları ayrı kitaplarda makaleler halinde incelendi. ‘Kilise, sorunu uluslararası gündeme taşıdı ’Kitaplardan birinde yer alan ‘Ermeni meselesinin uluslararası gündeme taşınmasında kilisenin misyonu ’ adlı makalede, Ermeni sorununun uluslararası gündeme taşınmasında kilisenin etkili olduğu savunuluyor. Başka bir makalede ise Ermeni meselesinin doğmasına neden olan en önemli sebebin yine kilise olduğu dile getiriliyor. Kitapta ayrıca, ‘Ermeni azınlık okullarının Ermeni milliyetçiliğinin doğuşundaki rolü, Ermeni milliyetçiliği ve ayrılıkçı faaliyetlerin kökenleri ’ gibi makaleler de bulunuyor. Kitapta, Ermeni sorununun ortaya çıkışı ile ilgili olarak dünyada meydana gelen siyasi gelişmeler, Fransa, Rusya, ABD ve İngiltere ’nin rolleri de inceleniyor. ABD ’deki Ermeni propagandaları, Amerikalı misyonerlerin Anadolu ’daki Ermeni faaliyetleri, İngiltere ’nin Ermeni politikaları da makalelerle anlatılıyor.

Ermeni tarihçiler ilgi göstermedi
Kitapların hazırlanmasında Ermeni tarihçilerden de katkı istediklerini ancak bunun verilmediğini belirten Hülagü şunları söyledi: “Böyle bir külliyatın hazırlanmak istendiğini, makaleler gönderilebileceğini bütün dünyaya duyurduk. Dışarıdan katkı fazla olmadı. Ermeni tarihçilerimizden katkı almadık. Bu duyurumuz üzerine Agos gazetesinden beni aradıkları zaman, ‘Biz, Ermeni tarihçilere, akademisyen arkadaşlarımıza duyurmaya çalışıyoruz. Sizin çevreniz daha geniştir. Mutlaka irtibatta olduğunuz tarihçiler vardır. Onları da bilgilendirirseniz seviniriz, ortak bir çalışma ortaya çıkar ’ diye rica ettim. Mutlaka bilgilendirdiklerini düşünüyorum. Belki zaman darlığı, konularının yetersizliği veya çalışma alanlarının farklılığından dolayı çok katkıda bulunamadılar.”
Kitaplarda Türk ve Ermeni milletlerinin birlikteliğinden, ilişkilerinden bahsedildiğini anlatan TTK Başkanı Hülagü, “Bu kitaplarda Ermeniler tarihte ne zamandan beri vardırlar ve bugün ne durumdalar, Türkler Ermenilerle ne zamandan beri ilişki içindeler anlatılmaya çalışılıyor. Kitapları külliyat olarak hazırladık ama daha taşınabilir olması için küçük ebatta basmaya karar verdik. Hepsi toplam 35 cilt olacak. Önümüzdeki ekim ayında bir 10 cilt daha çıkacak. 2015 Ocak ’ta üçüncü 10 cildini, Nisan 2015 ’te kalan kısmı tamamlanacak. 35 cildin içinden seçilen makalelerden 6-7 cilt kadar bir İngilizce versiyonunu da çıkarmak istiyoruz. İlerleyen dönemde İngilizceye, Fransızcaya, Almancaya ve Rusçaya çevirmek mümkün olabilir. Kitapları yurtdışına da göndereceğiz” diye konuştu.

İzmir Gündemi